Ўзбекистон ресубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Амалга ошириш қоидалари. Ўқув машғулотларида ҳисобга олиш керак бўлган баъзи пунктлар:

• 
  талабаларга мавзуга мослашиш учун вақт бериш;
  
• 
  расм чизишга кетадиган вақтни чегаралаш;
  
• 
  талабаларга бир-бирининг расмини кўришга рухсат бериш;
  
• 
  талабаларга ўз ассоциограммаларини тақдим этишга имкон бериш, бунинг натижасида тушунчаларнинг кейинги маънолари тушун-тирилади ва янги ассоциацияларга йўл очилади;
  
• 
  тушунмовчиликларда «тешиклар» қўйиб, кейин уларни биргаликда муҳокама қилиш;
  

Кучли жиҳатлари:

• 
  Калит сўзларни қўллаш натижасида эътиборни фақат асосий нарсаларга бериш мумкин, бунда ишлаб чиқишга вақт ва варақда жой тежалади.
  

• 
  Кўриниши туфайли информация тезроқ қайта ишланади ва хотирада узоқроқ сақланади.
  

• 
  Ассоциограмма очиқ жойларни топади: график кўриниш туфайли қайси фикр/ғоялар яхши ривожланган, қайсилари эса унчалик эмаслиги яққол кўринади.
  
• 
  Ассоциограмма методи материални такрорлаш учун жуда яхши келади; асосий билимлар мавжуд, уларни қайта тузиш ва эслаш учун калит сўзлар ассоциацияси етарли бўлади.
  
• 
  Ишчи гуруҳларга ажратишда коммуникатив жараёнларни рағбат-лантириш.
  

Камчилиги. Ҳеч қандай ассоциограмма бошида мукаммал бўлмайди. Шу учун ассоциограммаларни тузиш бошида қийин бўлади ва бу машқ қилишни талаб қилади. Бунда қуйидаги қийинчиликлар юзага келиши мумкин:

• 
  иштирокчилар томонидан қаршиликларга дуч келинади (ишлаш принципи уларнинг одатий фикрлашига тўғри келмайди);
  
• 
  танланган калит тушунчалар/белгилар индивидуалдир ва бошқалар учун тушунарсиз бўлиши мумкин.
  

Айнан битта ассоциограммани қайта-қайта ёзиш кўп вақтни олади.
Тушунчалар/тасаввурлар харитаси методи билан таққослаш.
Агар ассоциограммада биринчи навбатда «тузилма» тушунчаси бўлса, тушунчалар/тасаввурлар харитаси учун «муносабат» тушунчаси ётади. У кўпроқ сабаблар ва оқибатлар ҳақидаги саволларга тўғри келади. Тушунчалар, билимлар структураларини график кўрсатиш учун сўзлардан (терминлар, тушунчалар, тугунлар) ҳамда стрелкалардан (маънодор муносабатлар) иборат бўлади. Алоҳида элементлар жойлашиши марказда ёки иерархик тизимланиши мумкин.