Ўзбекистон республикаси “Ҳунарманд” уюшмаси ўзбекистон республикаси бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги

Чамак чоки кўпинча нақшларни рамкага олишда ёки дўппи кизаклари (гардиши)га бадиий безак беришда ишлатилади. Чапдан ўнгга икки параллел чизиқ бўйлаб тикилади ва ип ўтказилган игна ўнгдан санчилади. Сўнг юқорига чапга томон қия қилиб чиқарилади ва пастки чизиққа параллел равишда тўғри қадалади ҳамда пасти ҳам қия қилиб чиқарилади. Шу тарзда давом эттирилади. Бу чокни пастдан юқорига томон тиккан маъқул. Чамак чоки рус каштадўзлари орасида “козлик” дейилади.
Намуна расм
Бахя чоки – (форсча – “тўғри” чок) кашта четларини мустақкамлашга хизмат қилиб, матога худди кўклагандек бир текис чок ҳамда масофа ҳисобга олиниб тикилади. Шундан сўнг мато ўгирилиб яна тикиб чиқилади, натижада текис ип чизиқ ҳосил қилинади. Бу чок жуда қадимдан қўлда, кейинчалик машинада тикиладиган бўлган. У икки қатор, яъни қаторлар ўзаро туташиб чиқиши ҳам мумкин.
Намуна расм
Босма чок қадимдан кенг қўлланиб келинадиган, игна билан тикиладиган чок туридир. Босма чок тик ёки ётиқ тўшалган ип устидан кесиб тикиб чиқилади, мато сирти сидирға қопланади. Ўнг томондан чапга, сўнг чапдан ўнгга ва шу тарзда ип тўшалиб, устидан бостириб чиқилаверади. Бу чокнинг тикиш усули бир хил бўлган бир неча хили мавжуд. Тўшама ип узунроқ чок ва лўнда чок билан тикилади. Босма чокда гул ва нақшлар тўлдирилади. Турли хил ипларда ёрдамида гуллар сатҳи бир текисдаги параллел чоклар билан тикиб, узун ип ва иплар бирикмаси ҳар ер, ҳар еридан кўндалангига тикилиб чиқилади. Самарқанд сўзаналари тикилишида кенг қўлланилади. Намуна расм
Куппа чоки - турли йўналишда, яъни чапдан ўнгга, ўнгдан чапга, юқоридан пастта, пастдан юқорига сидирға тикиб ҳосил қилинади. Бунда ёнма-ён тикиладиган чоклар бир текис ёки гул шаклига қараб кичикдан катталашиб бориши мумкин. Бу чок санама, дўруя, пилтадўзи номлари билан аталади. Турли-туман кашталарда, дўппидўзликда кенг фойдаланилади. Игнани олдинга йўналтириб, санчиладиган чокни тикишда газлама ипидан 2-3 тасини игна учига териб олиниб, ўнгдан чап томон тикилади. Ундан кашта гули чизиқларини айлантириб тикишда ва мато юзасини тўлдириб бадиий кашталар тикишда фойдаланилади.
Намуна расм