Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус



Download 5,76 Mb.
bet96/123
Sana14.07.2021
Hajmi5,76 Mb.
#118941
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   123
Bog'liq
BIOZARARLANISH

Asosiy qoplamachilar
Qoplamachilikda kopplab organizmlarning quyidagi guruhlari uchraydi.

Bakteriyalar barcha joydagi qoplamachilikda uchraydi. Ular suvlarga qopyilgan birinchi predmetlarning toza qismida paydo bopladi. Asosan bakterial plyonka tuban suv optlari bilan birgalikda dastlabki qoplama hosil qilishda katta rol opynaydi. CHunki, ayrim makroqoplamalar lichinkalarning joylashishi uchun kichik qoplamalarga birlamchi plyonkaning boplishi lozim, boshqalari uchun buning ahamiyati yopq. Bakteriyalar va suv optlaridan tashkil topgan shilimshiq birlamchi plyonka, opzlarida zaharni yig’adi.

Mikroorganizmlar lakbopyoqlar qoplamasi moyli asosini oziqa sifatida foydalanishi, metabolitlari yordamida bu bopyoqli qoplamalarni yemirishi, toksinlar ishlab chiqarish orqali devorga yaqin suv qatlami faolligini opzgartishi, predmet bilan makroqoplamalar orasida toksin qavati hosil qilishi mumkin.

Zamburug’lar (Mycota) nafaqat quruqlik, balki chuchuk suv, dengiz va okeanlar muhitida yashovchilari ham qoplamachilikda ishtirok etishadi. Ular orasida shundaylari ham borki, qoplamachilikning rivojlanishida topsqinlik ham qiladi, bu guruxga - mopylovli qisqichbaqalar, midiylar, ustritsalar bulutlar va boshqa organizmlarning kommensallari va parazitlari kiradi. Koplamachilar orasida suv optlari va opsimliklarning parazitlari (zastera) uchraydi. Ayrim zamburug’larning turlari, opzlari daraxtlarni yemiradi va ayrimlari daraxt parmalovchilari uchun oziqa hisoblanadi. Zamburug’lar metall kontruktsiyalarda opsib, ularni zanglashga olib kelgan hollar ham kuzatilgan. Zamburug’lar hatto lakbopyoqli, qoplama moylaydigan yog’larni ham buzgan. Ular neftni va neftgp mahsulotlarini parchalab, bakteriyalar uchun tayyorlab beradi. SHu yopl bilan suvning ifloslanishini kamaytiradi.

SHunday qilib, zamburug’lar suv biotsenozlarida qoplovchilar sifatida asosiy oprinni egallamasalarda, chuchuk va dengiz suvi biotsenozlarida koppqirrali ahamiyat kasb etadilar..



Suv optlari – yetarli yorug’lik mavjudligida chuchuk va dengiz suvi koplamalarida doimiy uchraydi. CHunki, turli suv optlarning mavjudligi va ular turli guruhining mopl-koplligi yorug’likning miqdoriga bog’liq bopladi. Masalan, diatom, yashil va kopk suv optlari uncha chuqur boplmagan joylarda ustunlik qilsa, qizil va xususan qopng’ir suv optlari esa, ancha chuqurroq, opnlab metr chukurliklarda opsadilar. Suv optlarining chuqurliklarga yetib borishi quyosh nurlarining yoritish imkoniyatlariga bog’liq, ammo bunga suvning ifloslanishi topsqinlik qiladi. Umuman suv optlari aniq chegaralararo poyaslar bilan qattiq jismlarda tarqaladi. Ularning koppligi qoplama xayvonlarning tarqalishiga xalaqit beradi.


Download 5,76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   123




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish