Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус

Och agar (OA). Suv 1 l, agar-agar 20 g.

1/10 SA. pivo suslosi (Balling bopyicha 5-8^o li) 100 ml, suv 900 ml, agar-agar 2%.

¼ KDA, KGA, KSA. 50 g archilgan va kichik boplakchalarga kesilgan kartoshkani 1 l suvda 1 soat qaynating, 2 qat dokadan suzib oling. Olingan suyuqlikka suv qopshib, hajmini 1 l ga keltiring, 5 g dekstroza (yoki glyukoza yoxud saxaroza) va 20 g agar-agar qopshing va uni eriting. Yangi hosil kartoshkasini ishlatmang!

Sintetik och agar (SOA). KH₂pO₄ 1 g, KNO₃ 1 g, MgSO₄·7H₂O 0,5 g, KCl 0,5 g, glyukoza 0,2 g, saxaroza 0,2 g, agar-agar 20 g. Bu muhit Fusarium turlarini aniqlash uchun qulay.

Zamburug’ kulgpturalarini bakterial zararlanishdan asrash uchun agar-agarli muhitlarni iliq boplgunicha sovutib, petri likopchalariga quygach, agar-agar qotishidan oldin ularning har biriga 1 ml quyidagi antibiotik eritmalaridan birini kiritish lozim:

G-penitsillin	50 rrm	Rifampitsin	5 rrm
Streptomitsin	30-50ppm	Xloramfenikol	50 rrm
Aureomitsin	10-50ppm	Novobiotsin	100 rrm
Neomitsin	100 rrm	Vanomitsin	10 rrm

Bulardan faqat xloramfenikol avtoklavda sterilizatsiya qilishga chidamli va bu jarayonda faolligini yopqotmaydi.

Zamburug’ toza kulgpturalarini mikroskopik kanalar bilan zararlanishdan asrash uchun probka og’zini bekitishda ishlatiladigan paxta popkagi (tiqin) ning probirkaga tegib turadigan pastki qismiga quyidagi tarkibdagi eritma surkaladi: 96% etanol 500 ml, suv 450 ml, glitserin 50 ml, simob xloridi 10 g, bopyoq (misol uchun eozin). Bu eritma opta zaharli va uni qopllashda juda ehtiyot boplish kerak. Bahzi tadqiqotchilar prbirka popkagiga yoki petri likopchasi qopqog’ining ichki tomoniga 1-2 tomchi Sipro (piretrin + piperonil butoksid) yoki Kelgptan tomizishni tavsiya qiladilar; bu kulgpturalarni zararlagan kanalardan tozalaydi. Kanalarni yopqotish uchun kulgpturalarni uylarda ishlatiladigan mikrotoplqin opchog’iga 1-12 sekundga qopyish ham mumkin (pietrini, 1983).

Zamburug’larni turli substratlardan ajratib olish uchun selektiv muhitlar yaratiladi va qaysi turkum turlarini ajratib olish rejasiga kopra maxsus kimyoviy birikmalar qopshiladi (5 jadval).