Ўзбeкистон рeспубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Таснифлаш
. 
X қайта кўриб чиқилган КХТга кўра фарқланади: 
Р24 Неонатал аспирация синдромлари. 
Патогенези
. 
Патогенез негизида сурфактант қайта фаоллашиши ва ателектаз 
ривожланиши билан кекирдак, бронхлар, ўпка паренхимасидаги обструкция 
ва яллиғланиш реакцияси туради. МАС кўпинча пневмоторакс ва «ҳаво 
чиқиб кетиши»нинг бошқа турлари (10–20%) билан бирга кечади. 
Клиник манзараси
. 
Меконий аспирацияси синдромига эга болалар одатда Апгар шкаласи 
бўйича паст баҳо билан асфиксия шароитида туғилади. Клиник жиҳатдан 
синдром икки вариантда кечиши мумкин. 
1-вариант сурункали антенатал гипоксияда қайд қилинади ва 
қуйидагилар билан тавсифланади: 
– туғилишдан бошлаб оғир нафас етишмовчилигининг намоѐн бўлиши; 
– иккиламчи асфиксия хуружлари мавжудлиги; 
– перкуссияда ўпка товушининг қисқариши; 
– ўпкаларда ҳар хил ўлчамдаги нам хириллашлар кўплиги. 

---

334 
2-вариант ўткир интранатал гипоксияда қайд этилади ва қуйидагилар 
билан тавсифланади. 
– туғилгандан кейин «ѐрқин» давр, бу вақт орасида майда меконий 
заррачаларининг нафас олиш йўлларининг периферик қисмларига 
ҳаракатланиши содир бўлади; 
– кейинчалик нафас олиш бузулишларининг клиник манзараси 
ривожланиши. 
Рентгенограммад ўпкаларнинг кучли шаффофлиги жойлари билан 
алмашиниб келадиган йирик қоронғулашиш қисмлари, ўпкаларнинг 
эмфизематоз кўриниши аниқланади. Массив аспирацияда – «қор бўрони» 
симптоми. 
Янги туғилган чақалоқнинг транзитор тахипноэси (нам ўпка). 
Янги туғилган чақалоқларнинг вақтинчалик тахипноэси негизида 
алвеолаларнинг ҳажми 30 мл/кг бўлган қорин ичи ўпка суюқлигидан ҳалос 
бўлишининг кечикиши ѐтади. 
Транзитор тахипноэ учраш тезлиги 1–2% ни ташкил қилади. 
Этиологияси
. 
Ушбу касалликнинг ривожланишига қуйидаги омиллар сабабчи 
бўлиши мумкин: 
– кесарча кесиш, айниқса режалаштирилган (катехоламинли чайқалиш йўқ, 
туғруқ каналидан ўтишда қорин ичи ўпка суюқлигининг итарилиб 
чиқарилиши ва фаол нафас олиш йўқ); 
– ўткир асфиксия; 
– туғруқ фаолиятини окситоцин билан рағбатлантириш (янги туғилган 
чақалоқдаги натрий даражасини пасайтиради, бу суюқликнинг ушланиб 
қолишига олиб келади); 
– онадаги диабет. 
Патогенез
. 

---

335 
Патогенез негизида ўпка суюқлигининг қорин ичи миқдори кўпайиши 
ва уни чиқарилишининг пасайиши тади.