Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент молия институти банк иши кафедраси

3.Банк тизимининг иқтисодий асослари.

• 3.Банк тизимининг иқтисодий асослари.
• Банклар фаолият юритиш учун Марказий банк томонидан белгиланган миқдорда устав капиталини шакллантириш лозим. Устов капитали шакллангандан кейин Марказий банк тижорат банкларга Бош лицензия беради.
• 4.Банклар турлари.
• Тижорат банклари мижозларнинг таркибига кўра 3 турга бўлинади:
• а) улгуржи банклар – бу банклар йирик компанияларига молиявий хизмат кўрсатади, аҳоли ва кичик бизнес субектлари билан ишламайди.
• б) чакана банклар – фақат аҳолига ва кичик мижозларга молиявий хизмат кўрсатади.
• c) аралаш банклар бу банкларнинг мижозлари таркибида аҳолига ҳам , кичик субектларига ҳам йирк компаняларга хизмат кўрсатади.

Банкларнинг функциялари.

• – Вақтинча бўш турган маблағларни йиғиш ва капиталга айлантириш;
• – Кредит муносабатларида воситачилик қилиш;
• – Тўлов жараёнларида воситачилик қилиш;
• – Муомалага кредит воситаларини чиқариш.

Банкнинг турлари

• Банклар маълум белгиларига қараб қуйидаги турларга бўлинади.
• Мулк шаклига қараб:
• акционер,
• ноакционер,
• кооператив,
• коммунал,
• давлат,
• аралаш,
• халқаро банклар;

Банкнинг турлари

• Ноакционер банклар пайчилар маблағлари ҳисобидан ташкил қилинган банклар бўлиб, улар бир ёки бир неча шахс ихтиёрида бўлиши мумкин.
• Майда ишлаб чиқарувчилар, ҳунармандларнинг фаолиятини қўллаб-қувватлаш мақсадида кооператив банклар ташкил қилинади.
• Бу банкларнинг маблағлари иштирокчиларнинг маблағлари ҳисобидан вужудга келтирилади ва мижозларга уларнинг фаолиятини ривожлантириш учун енгил шароитда кредит берилади.

Банкнинг турлари

• . Коммунал банклар ихтисослашган кредит ташкилотлар бўлиб, коммунал хўжалик ва уй-жой қурилишини кредитлаш ва молиялаштириш билан шуғулланади