Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент молия институти банк иши кафедраси

Ушбу уюшмалар фаолиятининг қонунчилик асослари мавжуд эди. Улар пул шаклидаги капитални жамғариш, пул тизимини умстаҳкамлаш, давлатга солиқлар йиғиб беришда муҳим роль ўйнади.

Рим империясининг қулаши билан пул хўжалигининг инқирози бошланди.

Ушбу инқироз Шимолий Италиянинг йирик шаҳарлари бўлган Генуя, Венеция ва Флоренцияда савдо ва саноатнинг ривожланиши билан барҳам топди.

Банклар пайдо бўлишининг асоси товар-пул муносабатларининг ривожланиши ҳисобланади. Товар-пул муносабатларининг юзага келиши ва уларнинг ривожланиб бориши барча ижтимоий-иқтисодий тузумларда банкларнинг мавжуд бўлишини тақозо қилади.
Банк деб пул маблағларини йиғувчи, сақлаб берувчи, кредит-ҳисоб ва бошқа ҳар хил воситачилик операцияларини бажарувчи муассасага айтилади.
Банк сўзи итальянча «банка» сўзидан олинган бўлиб «стол», аниқроғи «пуллик стол» деган маънони англатади. Ўрта асрларда италиялик пулдорлар ҳамёнларидаги, идишлардаги монеталарни стол устига қўйиб ҳисоб-китоб қилганлар.
Банклар ўрта асрларда пулдорлар томонидан пулни қабул қилиш ва бошқа давлат, шаҳар пулига алмаштириб бериш асосида келиб чиққан. Кейинчалик пулдорлар ўз бўш турган маблағларидан фойда олиш мақсадида уларни вақтинча фойдаланишга маблағ зарур бўлган субъектларга беришган.
.

• Бу ҳол пул алмаштирувчи пулдорларнинг банкирларга айланишига олиб келган.

ХII асрларда Генуяда пул алмаштирувчилар «банкерии» деб атаган. Агар пулдорлардан бирортаси ишончни оқламаса ва ўз ишига масъулиятсизлик қилса, у ўтирган столни синдириб ташлашган
Уни «Банcо ротто», яьни банкрот деб аташган
Бизга маълум бўлган «банкрот» сўзи ҳам итальянча «банcа» сўзидан олинган.

• Флоренция
• Венеция

16-аср

• Амстердам

1605-йил

• Гамбург,Миланда,Генуяда.

1618-йил
Бу банклар