Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат техника университети

масштабли ва параметрик ўлчаш ўзгарткичлари киради. 
96 
Масштабли ўлчаш ўзгарткичлари ўлчаш сигналини шу 
турдаги, фақат бошқа қийматдаги сигналга масштабли (аниқ) 
тарзда айлантириб беради. Масалан, электр токининг масштабли 
ўлчаш ўзгарткичларига шунтлар, кучланишникига эса бўлувчилар 
(делитель) номи берилган. 
Параметрик ўлчаш ўзгарткичларида киришдаги сигнал 
турлича (механик силжиш ёки кўчиш, босим, оғирлик кабилар) 
бўлиб, чиқишдагиси эса фақат электр сигнали (электр қаршилиги, 
электр сиғими каби) бўлади. 
Параметрик ўлчаш ўзгарткичлари резисторли, сиғимли, 
тензометрик, индуктив гуруҳларига бўлинади. 
 
8.3. Ўлчаш асбобларининг табақаланиши. Аналогли ўлчаш 
асбоблари. 
Қуйидаги жадвалда ҳозирда ишлатилиб келинаётган ва 
чиқарилаётган ўлчаш асбобларининг гуруҳлари келтирилган. 
Одатда, ўлчаш асбобларининг номида ушбу гуруҳ ва модификация 
тартиб рақамлари берилган бўлади: 
8.1-жадвал 
Гуруҳ
Гуруҳ номи 
Кичик
гуруҳ 
Кичик гуруҳ номи 
В 
Кучланишни 
ўлчаш асбоблари 
В1 
В2 
В3 
В4 
В7 
V-метрларни қиёслаш 
қурилмалари 
Ўзгармас ток вольтметрлари 
Ўзгарувчан ток вольтметрлари 
Импульсли вольтметрлар 
Универсал вольтметрлар 
Е 
Занжир ва унинг 
элементларининг 
параметрларини 
ўлчаш асбоблари 
Е1 
Е2 
Е3 
Е7 
Е8 
Ч1 
Қиёслаш қурилмаси 
Актив қаршилик ўлчовлари 
Индуктивлик ўлчовлари 
Индуктивлик асбоблари 
Сиғимни ўлчаш асбоблари 
Қиёслаш қурилмаси 
Ч 
Частотани ўлчаш 
асбоблари 
Ч2 
Ч3 
Ч5 
Резонанс частотомерлар 
Электрон ҳисоблаш 
частотомерлари 
Кварцли частотомерлар 

---

97 
С 
Сигнал 
ва 
спектрни ўлчаш 
асбоблари 
С1 
С2 
С4 
Электрон нурли 
осциллографлар 
Модуляция чуқурлиги 
асбоблари 
Спектр анализаторлари