Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги о'рта махсус, касб-ҳунар таълими маркази

Олдини олиш ва қарши курашиш. Касал зоғорабалиқ личин- калари (малки) даволанади. Бунинг учун ванна усули қўлланилади. 0,2% ли аммиак эритмасида (2 мл нашатир спирти 1 литр сувга) 0,5—1 дақиқа давомида (сувнинг ҳароратига боғлиқ ҳолда) сақ- ланади. Ош тузининг 5% ли эритмасини ишлатиш мумкин. Малки- ларни даволашда хлорофос эритмалари тавсия этилган (диптерекс, негувон). Дозаси 0,6—1,0 г/м³ сувда, бунда сув алмашуви 48 соат давомида тўхтатилади.
Пастки сув ҳавзаларига инвазия кириб келишининг олдини олиш мақсадида шаршара олдида балиқ ушловчи ускуналар, қум-тошли филтрлар о ърнатилади. Ҳовузларда зоғорабалиқ личинкаларининг интенсив ўсиши учун шарт-шароит яратилади, ёш балиқларни ўстирувчи ҳовузлар яхшилаб дезинфекцияланади, қуритилади, ҳовуз остидаги лойқалар яхшилаб шудгорланади, сўнгра балиқ личинкаларини ўтказишдан 10—12 кун олдин сув билан тўлдирилади. Бу муддатда носоғлом хўжаликларда қишлаган дактилогирус тухумларидан чиққан личинкалар ўлади. Ёш малкиларни катта ёшдаги балиқ ва товонбалиқ туридаги балиқлар билан биргаликда сақламаслик, балиқларни ташишда санитар назоратни ўрнатмоқ мақсадга мувофиқдир.
Гиродактилоз — бу чучук сув балиқларининг инвазион ка- саллиги бўлиб, Гйродаcтҳйлидае оиласига мансуб моногенетик сўрғичли балиқларнинг терисида, сузгичларида, камроқ жабрасида паразитлик қилиши оқибатида қўзғатилиб, касаллик тери ва сузгич- ларнинг нурсизланиши (хиралашуви), дастлаб доғлар, кейинчалик эса эпителий ҳужайрасининг тушиши билан кечувчи оч кўкимтир- кулранг тусдаги парданинг (қобиқчанинг) ҳосил бўлиши билан характерланади. Касалликка кўпроқ карп туридаги балиқлар: зо- ғорабалиқ, сазан, товонбалиқ, гулмоҳи, оқ амурлар мойил. Ҳовузли хўжаликларда кўпроқ гиродактилусларнинг қуйидаги турлари учрайди: зоғорабалиқ, сазан ва товонбалиқларда — Гйродаcтҳйлус катҳаринери, Г.cйприни, Г. элеганс, оқ амур балиқларида — Г.этенопҳарйнгодонис, балиқларда эса Г.ангуиллае. Чучук сув балиқларда жами бўлиб 20 турдан ортиқ гиродактилуслар паразитлик қилади. Шулардан Г.катҳаринери ва Г.cйприни энг хавфлилари ҳи- собланади.