Ўзбекистон республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Мирзо Улуғбек номидаги Самарқанд Давлат архитектура-қурилиш институти «Қурилиш материаллари, буюмлари ва конструкцияларини ишлаб чиқариш»

Ғиштнинг эгилишдаги мустаҳкамлик чегарасини аниқлаш учун 5 дона ғишт олинади ва гидравлик пресс ёрдамида қуйидаги схема бўйича текшириб кўрилади (3–шакл).
Т екшириш учун олинган ғиштлардан намуналар қуйидагича тайёрланади: Ҳар бир ғиштнинг юзаларига цемент хамиридан эни 2-3 см, қалинлиги 3 мм бўлган полосалар ўтказилади, устки юзасининг 2 жойидан оралиқ 20 см қилиб (таянчларга тегиб тегиб турадиган жойлар) ўтказилади.

Эгилишдаги мустаҳкамликни аниқлаш схемаси.

Тайёрланган намуналар 3-4 сутка уй темпиратурасида сақланади (цемент хамири тўла қотиши учун) ва шундан сўнг уларнинг эгилишдаги мустаҳкамлиги аниқланади. Бунда қуйидаги формуладан фойдаланилади:

R_эг=
бунда: Р – бузувчи куч, кг;
L – тянчлар орасидаги масофа, см;
В – намунанинг эни, см;
h – намунанинг қалинлиги, см.
5 та ғишт текшириб кўрилгандан кейин қуйидаги формула орқали эгилишдаги мустаҳкамликнинг ўртача қиймати аниқланади:
R_ўр=
Ишнинг натижалари 5-жадвалга ёзилади.
Ғиштнинг сиқилишдаги ва эгилишдаги мустаҳкамлик чегарасига кўра УзбРСТ га мувофиқ унинг маркаси 6-жад­валдан фойдаланиб аниқланади.
5-жадвал

№	Намунанинг ўлчамлари		Таянч орасидаги масофа, (см)	Бузувчи куч, (кг)	Эгилишдаги мустаҳкамлик чегараси
	эни	баландлиги			кг/см^2	МПа
1 2 3 4

Мустаҳкамлик чегарасининг ўртача қиймати

Мустаҳкамлик чегарасининг энг қиймати
Ғиштнинг маркаси

6-жадвал

Ғишнинг маркалари	Мустаҳкамлик сегараси, МПа
	Сиқилишдаги		эгилишдаги
	қолиплаш ва пресслаш йўли билан олинадиган ғиштлар учун		қолиплаш усули билан олинадиган ғиштлар қиймати		пресслаш усули билан олинадиган ғиштлар учун
	5 дона намуна учун ўртача қиймати	энг кичик қиймати	5 дона намуна учун ўртача қиймати	энг кичик қиймати	5 дона намуна учун ўртача қиймати	энг кичик қиймати
300 250 200 150 125 100 75	30.0 25.0 20.0 15.0 12.5 10.0 7.5	25.0 20.0 15.0 12.5 10.0 7.5 5.0	4.4 4.0 3.4 2.8 2.5 2.2 1.8	2.2 2.0 1.7 1.4 1.2 1.1 0.9	3.4 3.0 2.6 2.0 1.8 1.6 1.4	1.7 1.5 1.3 1.0 0.9 0.8 0.7