|
Т/Р
|
Бўлиб ўтган жойи
|
Санаси
|
Иштирокчи давлатлар
|
Спортчилар сони
|
I
|
Афина (Греция)
|
1896 йил 6-15 апрел
|
13
|
311
|
II
|
Париж (Франсия)
|
1900 йил 20 май – 28 октябр,
|
21
|
1300
|
III
|
Сент-Луис (АҚШ)
|
1904 йил 1 июл - 23 ноябр,
|
12
|
600
|
IV
|
Лондон (Буюк Британия)
|
1908 йил 27 апрел - 31 октябр
|
22
|
2000
|
V
|
Стокголъм (Швеция)
|
1912 йил 5 май - 22 июл
|
28
|
3000
|
VI
|
Берлинда (Германия)
|
1916 йил
|
-
|
-
|
VII
|
Антверпен (Белъгия)
|
1920 йил 20- 12 сентябр
|
29
|
2600
|
VIII
|
Париж (Франсия)
|
1924 йил 4 - 27 июл
|
44
|
3000
|
IX
|
Амстердам (Голландия)
|
1928 йил 17 май - 12 август
|
46
|
3000
|
Х
|
Лос-Анжелес (АҚШ)
|
1932 йил 30 июл - 14 август
|
37
|
1400
|
ХI
|
Берлин (Германия)
|
1936 йил 1-16 август
|
49
|
4000
|
ХII
|
Хелъсинки (Финляндия)
|
1940 йил
|
-
|
-
|
ХIII
|
Лондон (Буюк Британия)
|
1944 йил
|
-
|
-
|
ХIV
|
Лондон (Буюк Британия)
|
1948 йил 29 июл - 14 август,
|
59
|
4000
|
ХV
|
Хелъсинки (Финляндия)
|
1952 йил 19 июл - 3 август
|
69
|
5000
|
ХVI
|
Мелъбурн (Австралия)
|
1956 йил 22 ноябр - 8 декабр
|
67
|
3178
|
ХVII
|
Рим (Италия)
|
1960 йил 25 июл- 11 август
|
84
|
5313
|
ХVIII
|
Токио (Япония)
|
1964 йил 10-24 октябр
|
93
|
5140
|
ХIХ
|
Мехико (Мексика)
|
1968 йил 12-27 октябр
|
112
|
5500
|
ХХ
|
Мъюнхен (Германия)
|
1972 йил 26 август - 11 сентябр
|
121
|
7000
|
ХХI
|
Монреал (Канада)
|
1976 йил 17 - 1 август
|
121
|
7121
|
ХХII
|
Москва (СССР)
|
1980 йил 19 июл – 3 август
|
81
|
6000
|
ХХIII
|
Лос-Анжелес (АҚШ)
|
1984 йил 28 июл – 12 август
|
140
|
7000
|
ХХIV
|
Сеул (Жанубий Корея)
|
1988 йил 17 сентябр - 2 октябр
|
160
|
9141
|
ХХV
|
Барселона (Испания)
|
1992 йил 25 июл - 9 август
|
173
|
9368
|
ХХVI
|
Атланта (АҚШ)
|
1996 йил 19 - 4 август
|
197
|
10 000
|
ХХVII
|
Сидней (Австралия)
|
2000йил 16сентябр – 1октябр
|
199
|
11 147
|
ХХVIII
|
Афина (Греция)
|
2004 йил 13 - 29 августа
|
201
|
10 625
|
ХХIХ
|
Пекин (Хитой)
|
2008 йил 8-24 август
|
204
|
11 028
|
ХХХ
|
Лондон (Англия)
|
2012 йил 27 июл - 12 август
|
202
|
11 056
|
ХХХI
|
Рио-де- Жанейро
|
2016 йил 5август-21 август
|
206
|
11544
|
Спорт глобаллашувининг асосий омиллари.
Жадвалдан кўриниб турибдики, жаҳон урушлари сабабли олтинчи, ўн иккинчи, ўн учинчи олимпия ўйинларини ўтказиш имкони бўлмаган. Учинчи олимпия ўйинлари ўтказилиши белгиланган Сент-Луисга (АҚШ) чипталарнинг қимматли сабабли кўпгина спортчилар кела олмаган. Унда иштирок этган 600 та спортчидан 500 таси АҚШ вакиллари эди. ХХII олимпия ўйинлари Москва (СССР) да ўтказилади. Олимпиада ўтказилишидан бир йил олдин совет қўшинлари СССР нинг геосиёсий манфаатларини амалга ошириш учун қўшни Афғонистонга бостириб киришади. Бунга жавобан Ғарбнинг етакчи давлатлари АҚШ бошчилигида Москвада ўтказилиши белгиланган олимпия ўйинларига нисбатан бойкот эълон қилишади. Спорти юксак ривожланган давлатлардан 56 таси олимпия ўйинларида иштирок этишмади. Ўз навбатида 1984 йил Лос-Анжелосда (АҚШ) ўтказилган ХХIII олимпия ўйинларида СССР ва унинг бир қатор шериклари иштирок этишмади.
Юқорида айтиб ўтилган қатор фикрларни умумлшатирган ҳолда спортнинг глобаллашувида асос бўлиб хизмат қиладиган омилларни таҳлил этадиган
бўлсак, улар сирасига қуйидагиларни киритиш мумкин:
Биринчидан, спорт инсонни жисмонан етукликка, эпчилликка ундайди. Инсоннинг ижтимоий ҳаётдаги барча хатти-ҳаракатларининг негизида унинг жисмоний ҳолати ётади. Шундай экан инсон пайдо бўлибдики, эпчилликка интилади, чаққонликка интилади, жисмонан бақувват бўлишга интилади ва алббатта спорт билан доимий ошно бўлишга ҳаракат қилади.
Иккинчидан, спорт инсонни фақатгина жисмоний етукликка эмас, балки маънавий етуклик сари ҳам етаклайди. Лев Толстойнинг машҳур сўзи билан айтганда: “Маънан соғлом бўлиш учун жисман бардам бўлмоқ керак”. Спорт нафақат жисмоний, балки маънавий камолотга етишишда ҳам муҳим омилдир. У иродани тоблайди, аниқ мақсад сари интилиш, қийинчиликларни бардош ва чидам билан енгишга ўргатади. Инсон қалбида ғалабага ишонч, ғурур ва ифтихор туйғуларини тарбиялайди. Юртбошимиз таъкидлаганларидек, соғлом, билимли ва фидойи фарзандлари бўлган халқ, албатта ўзининг буюк келажагини барпо этади. Ҳақиқатдан ҳам “Ҳеч бир нарса мамлакатни спорт каби тезда дунёга машҳур қила олмайди”. “Спорт одамни мард, матонатли, бардошли қилиб тарбиялайди”.
Учинчидан, спортнинг глобаллашувида бир қатор институционал ташкилотлар муҳим аҳамият касб этади- ХОҚ, ФИФА, ООҚ, ОФК, ФИДЕ, УЕФА ва шу кабилар. Ушбу халқаро ташкилотлар ўз фаолиятини самарали йўлга қўйиш мақсадида қатор тадбирлар режасини ишлаб чиқишган ва шу асосда ўз фаолиятини юритишмоқда: турли мусобақалар уюштириш, спорт иншоотлари барпо этиш, соҳага тегишли қонун-қоидалар ишлаб чиқиш, соҳа кадрларни тайёрлаш тизимини яратиш, реклама ва ш.к.
Тўртинчидан, иқтисодий манфааатдорлик. Юқорида санаб ўтилган хусусиятларидан ташқари спорт бугунги кунда катта даромад манбаи ҳам бўлиб хизмат қилади. Халқаро мусобақани ўтказиш учун зарур бўлган спорт иншоотлари қуриш, мукофот фонди, саралаш ўйинлари, муҳлислар, трансляция, спорт кийимлари савдоси, спорт жиҳозлари ишлаб чиқиш ва ш.к. Бразилияда бўлиб ўтган футбол бўйича жаҳон чемпионатининг мукофот жамғармаси 576 миллион долларни ташкил этган.
Бешинчидан, шунингдек спортнинг глобаллашувида оммавий ахборот воситаларининг чиқишлари муҳим аҳамият касб этади.
Do'stlaringiz bilan baham: |
