Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги касб-ҳунар таълими маркази



Download 6,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet26/73
Sana23.02.2022
Hajmi6,63 Mb.
#143269
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   73
Bog'liq
Asalarichilik

Ишчи асалари арихонадаги ариларнинг асосий қисмини эгаллайди. 
Улар урғочи ари бўлиб, жинсий аъзоси ва тухумдони яхши ривожланмаган, 
шунинг учун ҳам эркак арилар билан жуфтлаша олмайди. Она ариси бор 
одатдаги оилада улар тухум қўймайдилар, лекин оиладаги жамики 
ишларни бажарадилар. Айрим ҳолларда улар тухум қўйса, бу тухумдан 
фақат эркак ари ривожланади. 
Ишчи асаларилар уяни тозалаш, қўриқлаш, ҳавосини нормаллаштириш, 
мумкатак инча қуриш, қуртчаларни боқиш, шарбат ва гулчанг тўплаш, 
шарбатни қайта ишлаш, яъни асалга айлантириш, ҳароратни кўтариш-
тушириш, ҳаво намлигини таъминлаш, уяга сув ва прополис келтириш каби 
ишларни бажарадилар. 
Уядаги ҳамма ишчи ариларни икки табақага бўлиш мумкин. Бирмунча 
ёшроқ (14-20 кунлик) арилар уя ичида иш бажарувчи арилар табақасини 
ташкил қилса, 14-20 кунликдан ошган арилар эса далага учувчи арилар 
табақасини ташкил қиладилар. Уя ичида иш бажарувчи арилар об-ҳаво
яхши 
кунлари куннинг ўрталарида ўзларини орқа ичакларини ахлатдан бўшатиш ва 
ўз уяси атрофи билан танишиш учун ташқарига учиб чиқадилар. Иккинчи 
табақани ташкил қилувчи ишчи асаларилар ҳам об-ҳаво яхши кунлари 
даладан шарбат ва гулчанг ташиш учун ташқарига чиқадилар. Баҳор ва ёз 
фаслида етиштирилган ишчи асаларилар ўрта ҳисобда 35-45 кун, кузда 
етиштирилганлари эса келаси баҳор даврига қадар (Ўрта Осиёда 4-6 ой) 
яшашлари мумкин. 
Ишчи асалари танасининг узунлиги 12-14 мм, ўртача оғирлиги 0,1 гр, 
яъни 1 кг да 10000 та ишчи асалари бор. Уларнинг мияси она ариникига 
нисбатан яхши ривожланган. Ишчи асалари оилада турли-туман ишларни 
бажарганлиги сабабли она ва эркак ари хўжалик ва ирсий белгиларинииг 
шаклланишида катта роль ўйнайди. 
Эркак асалари оилада яхши шароит яратилганда баҳор ва ёз ойларида 
кўпаяди. Эркак арини ишчи асаларилардан ажратиш осон, чунки у ишчи 
аридан йирикроқ бўлиб, унинг оғирлиги ўрта ҳисобда 0,2 гр га тенг, яъни 


42 
ишчи аридан 2 маротаба оғир. Эркак арилар оилада ҳеч қандай иш 
бажармайдилар. Уларнинг вазифаси фақат она арини оталантиришдир. 
Шунинг учун баҳор ва ёз ойларида ҳар қайси ари оиласи бир нечта юзлаб 
эркак ариларни етиштиради. Ваҳоланки, шулардан ўрта ҳисобда 6-8 таси 
она ари билан жуфтлашади. Улар тайёр озиқ асал билан озиқланади ёки 
ишчи асаларилар уларни ўз хартуми билан озиқлантиради. Эркак 
ариларни кўп етиштиришдан мақсад она ари урчишга учиб чиққанда эркак 
арини тез топиш ва энг кучлиси билан жуфтлашиш шароитига эга бўлиш 
орқали келажакда кучли, соғлом авлод етиштиришга замин яратишдан 
иборатдир. Эркак арилар 2 ойга яқин яшайдилар. Кузда табиатдан 
шарбат келиш тўхташи билан ишчи арилар эркак ариларни уядан ҳайдаб 
чиқарадилар. Фақатгина бирорта оилада, мабодо она ариси йўқ бўлса ёки 
урчимаган она ариси бўлса, ўша ҳолдагина эркак арилар қишлаб 
қоладилар. 
1-жадвал 

Download 6,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   73




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish