Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги даврон Қодиров. Диловар Қобилова анъанавий хонандалик

Тут дараҳти ҳақида. Анжир ўзи пастда бўлар,
Ётарли ери хаста бўлар.
Борар жойи раста бўлар,
Сира бўлмас, тутдай дарахт.
Чорвачилик қўшиқлари кўпроқ чорва молларини боқиш, қўй ҳайдаш ва соғим қўшиқлари термаларидан ташкил топган.
Тоғларнинг боши қобилда,
Қобилга қўйлар жобилда.
Садафгига тўгилди,
Астароқ ҳайданг сабилди.

Ҳаво бир ёғар тов-товга,

Йилқилар кирди матовга,
Ўн беш ёшли бир қизгина,
Йиғлаб-а кирди ўтовга.

Тоғларда бор гулхайр,турей-турей.

Оқ сутингни қил хайр,турей-турей.
Келар йили туққанинг,турей-турей.
Бўлсин-да Зуҳра-Тоҳир,турей-турей.

Касб-ҳунар қўшиқларида у ёки бу касб, ҳунар улуғланади. Бу хил қўшиқлар ҳам қатор ички бўлинишларга эга. Бундай халқ қўшиқларидан ўрчуқ қўшиқлари, чарҳ ва тикувчилик билан боғлиқ қўшиқлар алоҳида ажралиб туради.

Урчуқ қўшиғи. Уйнинг олдида олма,
Эртагача тўл қолма.
Айлантирайин сени,
Урчуққинам сен толма.

Сўйлана сўйлан, урчуғим,

Суқсурдай бўйлан, урчуғим.

Ипгинам чўзилмасин,

Кўнгиллар бузилмасин.
Эртасига ўрмакда,
Ипгинанг узилмасин.

Сўйлана сўйлан, урчуғим,

Суқсурдай бўйлан, урчуғим.
Чарҳ қўшиғи. Чарҳгинам ғум-ғум этади,
Дуккинам тўлмасмикан,
Ойи,йилда бир бозор,
Нимча ип чиқмасмикан?!
Ўрмак тўқиш қўшиғи. Ўрмагимни тўқийман,
Кеча-кундуз нўқийман,
Қачон тамом бўлади.
Деб ашула тўқийман.
Кашта тикиш қўшиғи. Кашта тикдим санама,
Ўтлар ёнди танама,
Тикмай десам уришар,
Уйда турган энама.
Дўппи тикиш қўшиғи. Дўппи тиксанг чилдирма,
Чўпи-хасга илдирма.
Юртингни чиндан севсанг,
Душманингга билдирма.
Тўн бичиш ва тикиш Мен оғамга тўн бичай,
Жума, чоршанба куни,
Уни оғам кийсинлар.
Рўзаю-наврўз куни.

Банорасдан тўн тикай,

Олдига пўпак тутай,
Ёқасига гул солай,
Арабининг хатидай.


Лирик қўшиқлар
Лирик қўшиқ атамаси шартли равишда халқ қўшиқларининг маълум бир турига – ишқ-муҳаббат мавзуида яратилган, бир киши ёки бир неча киши томонидан ижро этилувчи мустақил тўртлик ёки 2-3-4-5 куплетлардан иборат матнларга ишлатилади.⁷
Ўзбек лирик қўшиқларида ишқ-муҳаббат мавзуи етакчи ўрин эгаллай-
ди. Ушбу мавзуда яратилган қўшиқларда чин муҳаббатни улуғлаш, ёрга садоқатли бўлиш, маҳбубасига интизорлик тараннум этилади.


Сунбула қўшиғи. Сунбула-ю, сунбула,⁸
Ўраб олай гул билан.
Менинг кўнглим сен билан-о,
Сен кетасан ким билан?
Қадамингга гуллар очилсин.