|
Ўзбекистонда асосий капиталга инвестициялар ва уларни ҳудудлар бўйича тақсимланиши1, млрд. сўм
Ҳудудлар номи
|
|
|
|
Йиллар
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2013
|
2014
|
2015
|
2016
|
2017
|
2018
|
2019
|
|
Республика бўйича
|
28694,6
|
35233,3
|
41670,5
|
49770,6
|
60719,2
|
124231,3
|
189924,3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Қорақалпоғистон Респ.
|
2361,9
|
3917,8
|
5925,7
|
3718,9
|
2235
|
6046,4
|
8434,6
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Андижон вилояти
|
1287,8
|
1423
|
1661
|
1987,3
|
2236
|
4055,9
|
8183,7
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Бухоро вилояти
|
2871,6
|
3408,3
|
3866,1
|
5756,7
|
11008,9
|
7846,1
|
9867,0
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Жиззах вилояти
|
1017,9
|
1038,5
|
1101,1
|
1247
|
1436,7
|
3169,2
|
7919,3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Кашқадарё вилояти
|
3498,8
|
4483,2
|
5590,5
|
7048,8
|
10181,9
|
15321,1
|
23525,3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Навоий вилояти
|
1622,6
|
1653
|
1685,4
|
2846,8
|
2784,5
|
10059,1
|
17775,3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Наманган вилояти
|
1059,3
|
1618,7
|
1966,4
|
2566,7
|
3052
|
7131,0
|
12187,0
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Самарқанд вилояти
|
1915
|
2247,8
|
2854
|
3321,4
|
3307,1
|
5746,9
|
9798,6
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Сурхондарё вилояти
|
1246,8
|
1339,5
|
1633,4
|
2005,2
|
2949,1
|
6111,0
|
12232,4
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Сирдарё вилояти
|
804,7
|
927,2
|
1000,2
|
1240,9
|
1349,4
|
2154,6
|
6129,2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Тошкент вилояти
|
2982,9
|
3741,9
|
4055,7
|
3959,9
|
4301,8
|
9351,4
|
16935,1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Фарғона вилояти
|
1899,7
|
1998,4
|
2133
|
2404,5
|
2473,8
|
4978,4
|
9164,2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Хоразм вилояти
|
1148,5
|
1466,5
|
1343,4
|
1445,4
|
1877,1
|
2980,0
|
5566,8
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Тошкент шаҳри
|
4977,1
|
5969,5
|
6854,6
|
10221,1
|
11525,9
|
21861,5
|
41497,9
|
|
|
|
|
|
|
|
|
https://stat.uz – Ўзбекистон Республикаси Статистика қўмитасининг рас-мий сайти маълумотлари асосида муаллифлар томонидан тузилди.
10-боб. ИНВЕСТИЦИЯ ХАҚИДА ТУШУНЧА ВА УНИНГ ИҚТИСОДИЙ МОҲИЯТИ
Ҳудудлар кесимида асосий капиталга киритилган инвести-циялар номинал миқдорининг жами Республика бўйича ўртача кўрсаткичи орқали ҳар бир ҳудуднинг инвестицион фаолли-гини аниқлаш мумкин бўлади.
10.5-жадвал маълумотларига кўра, Республикада асосий капи-талга киритилган инвестициялардаги энг юқори кўрсаткич Тош-кент шаҳрига тўғри келмоқда. Хусусан, жами асосий капиталга киритилган инвестицияларда Тошкент шаҳрининг улуши 2013 йилда 17,4 %ни ташкил қилган, 2014, 2015 йилларда нисбатан пасайиши кузатилган бўлса-да, 2016 йилга келиб 20,5%, 2019 йилда эса 21,8 % ни ташкил этган. Ушбу кўрсаткич бўйича таҳ-лил қилинаётган даврларда юқори ўсиш Қашқадарё (12,4 %),
10.5-жадвал
Ўзбекистонда асосий капиталга инвестицияларда
|
|
|
ҳудудларнинг улуши1
|
(жамига нисбатан фоизда)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ҳудудлар номи
|
|
|
|
Йиллар
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2013
|
2014
|
2015
|
2016
|
2017
|
2018
|
2019
|
|
Республика бўйича 100
|
100
|
100
|
100
|
100
|
100
|
100
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Қорақалпоғистон Респ.
|
8,2
|
11,1
|
14,2
|
7,5
|
3,7
|
4,9
|
4,4
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Андижон вилояти
|
4,5
|
4,0
|
4,0
|
4,0
|
3,7
|
3,3
|
4,3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Бухоро вилояти
|
10,0
|
9,7
|
9,3
|
11,6
|
18,1
|
6,3
|
5,2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Жиззах вилояти
|
3,6
|
3,0
|
2,6
|
2,5
|
2,4
|
2,6
|
4,2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Кашқадарё вилояти
|
12,2
|
12,7
|
13,4
|
14,2
|
16,8
|
12,3
|
12,4
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Навоий вилояти
|
5,7
|
4,7
|
4,0
|
5,7
|
4,6
|
8,1
|
9,4
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Наманган вилояти
|
3,7
|
4,6
|
4,7
|
5,2
|
5,0
|
5,7
|
6,4
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Самарқанд вилояти
|
6,7
|
6,4
|
6,9
|
6,7
|
5,5
|
4,6
|
5,2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Сурхондарё вилояти
|
4,4
|
3,8
|
3,9
|
4,0
|
4,7
|
4,9
|
6,4
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Сирдарё вилояти
|
2,8
|
2,6
|
2,4
|
2,5
|
2,2
|
1,7
|
3,2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Тошкент вилояти
|
10,4
|
10,6
|
9,7
|
8,0
|
7,1
|
7,5
|
8,9
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Фарғона вилояти
|
6,6
|
5,7
|
5,1
|
4,8
|
4,1
|
4,0
|
4,8
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Хоразм вилояти
|
4,0
|
4,2
|
3,2
|
2,9
|
3,1
|
2,4
|
2,9
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Тошкент шаҳри
|
17,4
|
16,9
|
16,5
|
20,5
|
18,9
|
17,6
|
21,8
|
|
|
|
|
|
|
|
|
https://stat.uz – Ўзбекистон Республикаси Статистика қўмитасининг рас-мий сайти маълумотлари асосида муаллифлар томонидан тузилди.
МОЛИЯ БОЗОРИ ВА ИНВЕСТИЦИЯЛАР
Навоий (9,4 %) ва Тошкент (8,9) вилоятларида кузатилган бўлиб, 2019 йилда етакчи кўрсаткичларга эга бўлинмоқда (10.5-жадвал).
Асосий капиталга киритиладиган инвестицияларни ҳудудлар ижтимоий-иқтисодий тараққиётидаги ўрни ва аҳамиятини қуйи-дагилар билан изоҳлаш мумкин:
биринчидан, асосий капиталга киритиладиган инвестиция-лар кўламининг ўсиши юқори технологик тараққиёт ва интен-сив иқтисодий ўсишнинг омили сифатида ЯҲМни йиллик ўсиш суръатига ижобий таъсир этади.
иккинчидан, иқтисодиётни диверсификация қилиш, таркибий ислоҳотларни амалга ошириш пировардида импорт ўрнини бо-сувчи ва экспортбоп маҳсулотлар ишлаб чиқаришни йўлга қў-йиш имкони яратилади;
учинчидан, мавжуд молиявий-инвестицион салоҳиятдан оқи-лона фойдаланиш контекстида тадбиркорлик фаолиятини кенг ривожланишига ва пировард натижада янги иш ўринларини яра-тилиши орқали аҳолининг турмуш фаровонлигини оширили-шини таъминлайди. Натижада аҳоли даромадларини изчил орти-ши ҳисобига иқтисодиётдаги ялпи талабнинг кенгайиши ишлаб чиқаришни янада ривожлантириш учун шарт-шароит яратади.
Жами асосий капиталга инвестициялардан ишлаб чиқариш саноатига ўзлаштирилган инвестициялар улуши 2019 йилда 2018 йилга нисбатан 5,2 ва 2017 йилга нисбатан эса 9,2 фоизли пунктга ошиб, 27,1 фоизни ташкил қилмоқда. 2019 йилда жами асосий ка-питалга инвестицияларнинг 65 %дан ортиғи қуйидаги иқтисодий фаолият турларига йўналтирилди: тоғ-кон саноати – 11,7 %, ишлаб чиқариш саноати – 27,1 %, ташиш ва сақлаш – 6,0 %, электр, газ ва буғ билан таъминлаш, ҳавони кондициялаш – 10,8 %, турар жой қурилишига – 10,2 % (10.6-жадвал).
10.6-жадвал маълумотларига кўра, асосий капиталга инвести-циялардан қишлоқ, ўрмон ва балиқчилик хўжалигига 2019 йилда 15141,0 млрд.сўм ўзлаштирилиб, жамига нисбатан 8,0 %ни ташкил қилди. Бу 2018 йилга нисбатан 4,7 фоизли пунктга кўп демакдир. Шунингдек, қурилиш ишларига 5260,2 млрд.сўм (2,8%) ва ахбо-рот ва алоқа соҳасига 3241,3 млрд.сўм (1,7%) инвестициялар ўз-лаштирилиб, ушбу соҳаларга ўтган йилга нисбатан мос равишда 0,5 ва 0,8 фоизли пунктга ўсди.
10-боб. ИНВЕСТИЦИЯ ХАҚИДА ТУШУНЧА ВА УНИНГ ИҚТИСОДИЙ МОҲИЯТИ
10.6-жадвал
Do'stlaringiz bilan baham: |
