‘zbekiston respublikasi L,1y va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Barglari, 
odatda, bahorda, o'sim lik gullashidan oldin yoki 
gullash davrida o'sim lik turiga qarab bandi bilan yoki bandsiz qilib 
uziladi va juda chtiyotkorlik bilan, iloji boricha, o'sim likka zarar 
yetkazmasdan yig'ib olinadi. Albatta yaxshi rivojlangan barglami 
terish kerak, zararlangan va zam burug' tushgan barglar terilmay- 
di. 1 kv. m quritish maydoniga 1,5-2 kg barglar joylashtiriladi, efir 
moyli o'sim lik barglari uchun quritish harorati 35-40°S, qolgan 
o'sim liklar barglari uchun 50-60°S harorat yetarlidir.
0 ‘simlikning yer ustki qismi (poyasi, novdalari, o ‘ti) 
o'sim lik 
gullaganidapoyasining eng tagidagi bargi oldidan o 'rib olinadi. B o'yi 
baland bo'lgan o'sim liklam ing esa poyasining tepa qismi (10-25 sm 
uzunlikda) va shoxlari kesib olinadi. Dalachoy, arslonquyruq, shu- 
voq o'simliklarini faqat gulli uchki qismi (20-40 sm) kesib teriladi. 
O 'sim liklam ing deyarli bargsiz bo'lgan novdasi yig'ilmaydi, chunki 
ularda ta ’sir etuvchi modda kam va shifobaxshligi sust bo'ladi.
Kurtaklari 
erta bahorda, o'sim lik tanasida suyuqlik yura bosh- 
lagan vaqtda, ular ochilmasdan oldin yig'iladi. Kurtaldar qishda 
terilmaydi, chunki ulardagi efir moylari va smolalar miqdori kam 
bo'ladi. Qayin kurtaklari novdalari bilan birgalikda kesib olinadi, 
quritiladi va yanchiladi. Ular o'rm onning sanitar va parvarishlash

---

iniu|s;ulula daraxtlami kesish uchun ajratilgan qismlarida amalga 
oshiriladi. Knrlaklar, odatda, qo‘l bilan terib olinadi yoki kurtakli 
.hoxl.ir qirqib olinib, quritiladi va asta qoqib yig‘ib olinadi. Ularni 
o'mnir daraxtlardan terish qulay hisoblanadi. 25% gacha qarag‘ay 
к in titk larini terish tavsiya etiladi.
IV stlo q la ri ham erta bahorda, o ‘simlik tanasida suyuqlik 
V i i r i - s h i b ,
yog'och qismidan oson ajraladigan davrda poyasi bilan 
yo'g'on shoxlaridan shilib olinadi. Daraxtlar va butalar po‘stlog‘i 
iiynan erla bahorda, ya’ni shira harakati kuchaygan davrda yig‘iladi, 
chunki bu davrda p o ‘stloqni uzunasigava k o ‘ndalangiga kesib shilib 
olish oson bo'ladi. Uni yuqori uchidan boshlab shilib, naycha shak- 
lidn ajratib olish mumkin. Agar po'stloqning usti lishayniklar bilan 
i|oplangan bo‘lsa, ulami pichoq bilan sidirib olib tashlash zarur. 
Daraxtlardan olingan po‘stloqni ustma-ust taxlash mumkin emas, 
ular mog‘orlab xomashyo sifatining keskin buzilishiga olib keladi. 
l ibbiyol maqsadlarida kalina, eman, jum rut po‘stloqlari tayyorla- 
nadi.
(■ullari 
o'sim lik qiyg‘os gullaganda alohida-alohida yoki may- 
da gullari bilan gul to‘plamining hammasi kesib olinadi. Ana shu 
davrda gullari tarkibida ta’sir etuvchi moddalar ko‘p bo'ladi, tez va 
silatIi quriydi, tabiiy rangini saqlab qoladi. Ba’zi gullaming faqat 
uyrim qismlari (gultoji barglari yoki savatchadagi tilsimon gullari) 
yig'ib olinadi.