Ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги тошкент давлат аграр университети

Машиналар бузилмаслигининг иқтисодий кўрсаткичлари. 
Бузилмасдан ишлашлик – бу машина ёки ундаги элементларнинг 
олдингисига навбатан экспуатацион бузилишгача бўлган тўхтовсиз 
ўртача узоқ муддатда ишлаш қобилиятидир. Бузилмасликнинг 
иқтисодий кўрсаткичларига эксплуатацион бузилишларни бартараф 
этишга тегишли вақт 
эб
b
, меҳнат 
эб
P
ва нисбий 
эб
g
маблағлар 
киради: 
,
;
1
1
бирлиги
ишлов
c
H
B
N
b
N
i
эбi
эб


(1) 
,
;
1
1
бирлиги
ишлов
c
киши
H
P
N
P
N
i
эбi



(2) 
,
'
;
1
1
бирлиги
ишлов
m
so
H
D
N
g
N
i
эбi
эб


(3) 
1-расм. Машиналар ва улардаги элементларнинг 
бузилмаслик кўрсаткичлари ва уларнинг таркибий қисмлари. 
бу ерда N-кузатишдаги машиналар сони; 

---

65
В
эб
, P
эб
ва D
эб
-мос равишда i-чи машинадаги бузилишларни 
бартараф этишга жами сарф бўлган вақт, меҳнат ва нисбий маблағ 
ҳаражатлари. 
i-чи машина ёки ундаги элементнинг ишлов ҳажми синаш ёки 
кузатиш пайтида керакли миқдорда етарли бўлиши лозим. 
Ишончлилик тўғрисидаги ахборотларни тўплашда машинанинг 
ишлов ҳажми H
i
машина ёки ундаги элементнинг таъмирлашгача 
ёки таъмирлашлараро ресурси қийматидан кам бўлмаслиги керак. 
Ишончлилик кўрсаткичлари қийматининг ўртача қийматларини 
ҳисобалашда (1)-(2) кўринишдаги тенгламалар ишлатилади ва улар 
қидирилаётган қийматнинг физик моҳиятини тўғри акс эттиради, 
баъзан қуйидаги тенгламадан ҳам фойдаланилади: 
,
1
1



N
i
N
эбi
эб
H
B
b