Ўзбекистон республикаси банк-молия академияси

Тасодифий таъсирлар моделининг қолдиқлари
ўртасидаги боғлиқ тести натижалари 
101
Тест
Статистик 
қиймат
Эркинлик 
даражаси
Эҳтимоллиги 
даражаси
Breusch-Pagan LM
155.1550
66
0.0000
Pesaran scaled LM
6.715483
0.0000
Pesaran CD
10.07368
0.0000
Жадвалдаги қолдиқлар ўртасидаги боғлиқлик тес-
ти қолдиқлар ўртасида корреляция мавжуд эмаслигини 
кўрсатади. Чунки нолинчи гипотезани ўтказганимизда 
Breusch-Pagan LMни P-қиймати 5 фоиздан кичик бўлиб, 
унга кўра қолдиқлар ўртасидаги корреляция мавжуд 
эмаслиги инкор этилиб, муқобил гипотезага кўра қол-
диқлар ўртасидаги корреляция мавжудлиги қабул қили-
нади.
Бундан кўриниб турибдики, АТ “Алоқабанк”нинг ка-
питаллашуви даражаси, банкнинг узоқ муддатли ресурс-
лари қиймати ва ҳудудлардаги рақобатчи банклар сони 
мазкур банкнинг активлари қийматини ўсишига таъсир 
этишидан далолат беради.
Хулоса ўрнида айтадиган бўлсак, АТ “Алоқабанк”ни 
капиталлашуви даражаси 1 фоизга ўсиши мазкур банк-
101
АТ “Алоқабанк” маълумотлари асосида Eviews-9.0 дастури ёрдами-
да муаллиф томонидан тайёрланган.

---

150
Ҳасан Ўткирович Раҳматов
нинг активлари қиймати 0,54 фоизга ўсишига, банкнинг 
узоқ муддатли ресурслари қиймати 1 фоизга ўсиши 
ушбу банкнинг активлари қийматини 0,36 фоизга ўсиши-
га олиб келади. Бундан ташқари, ҳудудлардаги рақобатчи 
банклар сони 1 фоизга ўсиши эса, банкнинг активлари 
қийматини 0,54 фоизга тушиб кетишига олиб келади. 
Бош қа омилларни ҳисобга олмаган банкнинг капитал-
лашуви даражаси, банкнинг узоқ муддатли ресурслари 
ва ҳудудлардаги рақобатчи банклар сони биргаликда 
1 фоизга ўсиши АТ “Алоқабанк” активлари қийматини 
0,36 фоизга ўсишига олиб келади. Юқоридаги кўп омилли 
регрессион орқали АТ “Алоқабанк” активларининг қий-
мати йиллар кесимида ўсишига банкнинг капиталлашуви 
даражаси, банкнинг узоқ муддатли ресурслари қиймати 
ҳамда ҳудудлардаги рақобатчи банклар сони таъсирини 
полиминал, чизиқли ва экспоненциал усуллардан фойда-
ланган ҳолда прогнозини амалга оширамиз (3.7-расм).
3.7­расм. АТ “Алоқабанк” активлари қийматининг