Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги муҳаммад ал-хоразмий номидаги

ALGORITMLAR FANINI O’QITISHDA “KEYS” TEXNOLOGIYASINING 
QO’LLANILISHI 
Y.Sh.Fayzulla (Qarshi davlat universiteti, “Amaliy matematika va informatika” 
kafedrasi o’qituvchisi), 
A.E.Erkin (Qarshi davlat universiteti, “Amaliy matematika va informatika” 
kafedrasi katta o’qituvchisi). 
Hozirgi kunda zamonaviy hisoblanadigan bir qator fanlarni o’qitish va ularda mavjud 
masalalarni talabalarga o’rgatish pedagogdan yangicha yondoshuvni talab etadi. Bunday fanlar 
qatoriga “Algoritmlar”, “Dasturlash asoslari”, “Yuqori bosqichli algoritmik tillar” kabi fanlarni 
kiritish mumkin. Bu fanlarni mukammal o’rganishda esa aniq va tabiiy fanlardan olgan bilimlarini 
o’z tasavvurida shakllantira olish hisobiga talabaning fikrlash doirasining kengayishi, hamda 
egallagan bilimlarini amaliy masalalarni yechishda qo’llay olishi asos bo’lib xizmat qiladi. Shu 
bilan birga talabalarda tabiatda va xalq xo’jaligining turli sohaladida ro’y berayotgan jarayonlarni 
o’z bilim va ko’nikmalariga tayangan holda, jarayonning borishi bilan bog’liq bo’lgan 
qonuniyatlarni anglay olish qobiliyatini shakllantirish talab etiladi. Bu kabi muammolarni hal 
etishda zamonaviy innavatsion ta’lim texnologiyalaridan foydalanish muhim amaliy ahamiyat 
kasb etadi. Ayniqsa algoritmlashga doir fanlarni o’qitishda amaliyotda uchraydigan vaziyatlardan 

---

78 
foydalanish, o’zining samarali natijasini beradi. Shu boisdan ham
“Algoritmlar”
fanini o’qitish va 
algoritmlash ko’nikmalarini hosil qilish uchun aniq vaziyatni tasvirlash va hal etishga 
mo’ljallangan
«Keys-stadi» 
metodidan foydalanishni qarab chiqamiz.
«Keys-stadi»
- inglizcha so’z bo’lib, 
(«case – aniq vaziyat, hodisa, «stadi» – o’rganmoq, 
tahlil qilmoq)
aniq vaziyatlarni o’rganish, tahlil qilish asosida o’qitishni amalga oshirishga 
qaratilgan metod hisoblanadi. Mazkur metod dastlab 1921 yil Garvard universitetida amaliy 
vaziyatlardan foydalanib iqtisodiy boshqaruv fanlarini o’qitish maqsadida qo’llanilgan. Keysda 
ochiq axborotlardan yoki aniq voqea-hodisadan vaziyat sifatida tahlil uchun foydalanish mumkin. 
Keys harakatlari o’z ichiga quyidagilarni qamrab oladi: Kim? (Who), Qachon? (When), Qayerda? 
(Where), Nima uchun? (Why), Qanday?, Qanaqa? (How), Nima natija? (What). 
Asosan 
“Keys”
topshiriqlarini tasvirlash va hal etish 4 ta bosqichda amalga oshiriladi. Har 
bir bosqich o’zining aniq belgilangan vazifasiga ega bo’lib, quyida 
“Algoritmlar”
fanining 
“Tarmoqlanuvchi algoritmlar”
mavzusini o’qitishga mo’ljallangan “Keys” topshirig’ini ishlab 
chiqamiz: