Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти шорахметов шоакбар шорустамович

297-м о д д а. Фуқаpони муомала лаёқати чекланган ёки
муомалага лаёқатсиз деб топиш тўғpисидаги
ишлаp бўйича суд хаpажатлаpи


Фуқаpони муомала лаёқати чекланган ёки муомалага лаё­қатсиз деб топиш тўғpисидаги ишлаpни юpитиш билан боғлиқ суд хаpажатлаpи аpизачидан ундиpилмайди.
Агар суд, аpиза фуқаронинг оила аъзолаpи томонидан инсофсизлик қилиб, асоссиз равишда фуқаронинг муомала лаёқатини чеклаш ёки уни муомала лаёқатидан мақpум этиш мақсадида атайлаб беpилган деб топса, суд хаpажатлаpини оила аъзолаpидан ундиpади.


1. Фуқарони муомала лаёқати чекланган ёки уни муомалага лаёқатсиз деб топиш тўғрисидаги ишларни процессуал хусусият­ларидан яна бири, у ҳам бўлса, бу турдаги ишларни юритиш билан боғлиқ суд харажатлари аризачидан ундирилмаслигидир. Бунга асос бўлиб аввало бундай ишларни қўзғатишдан жамоат манфаат­ларини кўзлаб қўзғатилишидир. Шунинг учун юридик адабиётлар­да барча харажатларнинг аризачи зиммасига юклатиш адолатдан бўлмаслиги ҳақида тўғри фикр билдирилган¹. Бу турдаги ишларда давлат зиммасига барча суд харажатлари юклатилган бўлиб, фақат давлат божлари умумий асосларга кўра аризачидан ундирилади.
2. Юқорида баён қилганимиздек, фуқарони бадном қилиш мақсадида уни оила аъзолари (эр, хотин), иш жойидаги ходимлар ва бошқа жамоат ташкилотлари қандайдир сабабларга кўра фуқарони муомала лаёқатини чеклаш ёки муомалага лаёқатсиз деб топиш ҳақида судга мурожаат этган манфаатдор шахсларнинг аризаси суд томонидан асоссиз деб топилган ҳолларда қонун шахс, инсон ман­фаатини ҳимоя қилиш мақсадида инсофсизлик қилиб, асоссиз равишда, атайлаб берилган аризалар бўйича айбдор шахслар зим­масига суд харажатлари юклатилиши қонунларимизнинг адолат­лилигидан далолат беради.
Фуқарони муомалага лаёқатли деб топиш ҳақида ариза билан судга мурожаат этган аризачидан умумий тартибда давлат божи ундирилишига аҳамият бериш лозим.
33¹-боб. ҒАЙРИИХТИЁРИЙ ТАРТИБДА ПСИХИАТРИЯ СТАЦИОНАРИГА ЁТҚИЗИШ