Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти шорахметов шоакбар шорустамович

338-м о д д а. Ишда иштирок этувчи шахсларнинг
илтимосномалари ва аризалари суд
томонидан ҳал қилиниши


Ишда иштирок этувчи шахсларнинг ишни апелляция инстанциясида кўриш билан боғлиқ барча масалаларга оид илтимосномалари ва аризалари ишда иштирок этувчи бошқа шахсларнинг фикрлари тингланганидан кейин суд томонидан ҳал қилинади.


1. Фуқаролик процессуал қонунчилигининг демократик прин­ципларга асосланганлиги юқорида шарҳланган моддаларда баён қилиб ўтилган эди. Ана шу принципларга асосланган, ишда ишти­рок этувчи шахсларнинг манфаатларига қаратилган ушбу модда ҳам ФПКда муҳим ўрин тутади. ФПКнинг 34-40-моддаларида бел­гиланганидек, ишда иштирок этувчи шахслар ишни кўришда ишга оид ариза ва илтимосномалар билан мурожаат қилиш ҳуқуқига эга эканлиги ифодаланган. Масалан, ишда иштирок этувчи шахслар даъво асосини ва предметини ўзгартириш ҳақида ариза беришга; ишни кўришда эксперт, мутахассисларнинг хулоса ва фикрларини талаб қилишга, далиллар тақдим қилишга, даъвони таъминлаш, иш кўришни кейинга қолдириш, ишдан четлатиш ҳақида ариза беришга ва ҳоказо талаб ва эътирозларни билдиришга ҳақлидирлар.
Ишда иштирок этувчи шахсларнинг илтимослари ва аризалари судга тақдим этилишидан аввал асослантирилган бўлиши, суд эса, ўз навбатида бу илтимосларни қанчалик иш учун аҳамиятли экан­лигини текшириши лозим. Агар бу илтимос ва аризалар иш учун аҳамиятли деган хулосага келган тақдирда, суд таркибини ва бошқа ишда иштирок этувчи шахсларнинг, шу жумладан, прокурорнинг фикри ҳам эшитилганидан кейингина суд томонидан ҳал қилинади.
Ишда иштирок этувчи шахсларнинг илтимослари ва аризалари турлича бўлиши, буларнинг айримлари суд процессида, суд тарки­би жойида ўтирган ҳолда ҳал этилиши, айримлари суд маслаҳат­хонасида кўрилиши лозим. Масалан, далилларни таъминлаш, ари­зани кўрмасдан қолдириш ва ҳоказолар киради. Агар ишга айрим қўшимча далиллар тақдим этилганда, бундай илтимос ва ариза­ларни расмийлаштириш суд мажлисининг баённомасига кирити­лиши, рад қилиш ҳақида эса алоҳида ажрим чиқарилишига аҳамият бериш лозим.