Ўзбекистон алоқа ва ахборотлаштириш агентлиги тошкент ахборот технологиялари университети “Маълумотлар узатиш тармоқлари ва тизимлари” кафедраси «маълумотлар узатиш тизимлари ва тармоқлари»

тармоғи 
Хусусий
тармоқ 
Хабарлар 
коммутацияси бўйича 
Пакетлар 
коммутацияси бўйича 
Каналлар 
коммутацияси бўйича 
Дейтаграмм 
режими 
Виртуаль канал 
режими 
Вақт коммутацияси 
бўйича 
Фазо коммутацияси 
бўйича 
Минтақавий
(MAN) 
Махаллий 
(LAN) 
Глобал 
(WAN) 
ХУДУДИГА 
КЎРА 

---

29 
«Нуқта-нуқта» турдаги икки пунктли топология-
энг содда ва икки 
пунктни бевосита физикавий ва мантиқий боғловчи тармоқ сегментини ўз 
ичига киритган. Бундай сегментнинг ишончлилигини, 1+1 турдаги химоя деб 
номланувчи 100% захирани таъминлаб берувчи захира алоқани киритиш 
йўли билан ошириш мумкин. Асосий алоқа ишдан чиқиши билан тармоқ 
захира алоқага автоматик равишда ўтади. Соддалигига қарамасдан, айнан шу 
базавий топология юқори тезликли магистрал каналлардан ахборотнинг
катта оқимларини узатишда кенг қўлланилади. У радиал-халқа 
топологиянинг таркибий қисми(радиус) сифатида хам қўлланилади. 1+1 
турдаги захиралашли икки пунктли топология халқа топологиясининг 
турдош варианти сифатида кўриб чиқилиши мумкин. 
Дарахтсимон топология 
турли вариантларга эга (5.2-расм). 
Дарахтсимон топология тармоқ сегментининг хусусияти 
n
пунктлар 
боғлиқлиги физикавий даражада қирралар минимал сони 
R+n-1 
да 
эришилади, бу эса тармоқни юқори тежамкорлигини таъминлаб 
беради.Мантиқий қатламда бундай сегментларда хар бир жуфт пунктлар 
ўртасида ахборот узатиш йўллари сони хар доим 
h+1
тенг. Ишончлилик 
нуқтаи назардан, бу жуда паст кўрсаткич. Бундай тармоқларда 
ишончлиликни ошириш захира алоқаларни киритиш(масалан, 1+1 турдаги 
химоя) йўли билан амалга оширилади Дарахтсимон топология локал 
компьютер тармоқлари, қишлоқ худудлари телефон тармоқлари, абонент 
кириш тармоқларида қўлланилади. 
а) б) в) 
5.2-расм. Дархтсимон топология: а-дарахт, б-юлдуз, в-занжир..