‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

32-m ashq.
Gaplardagi kesimlik belgilariga ega bo‘lgan so ‘zlarni
daftaringizga ko‘chirib yozing, so‘ng ularning qanday ma’no anglatayot-
ganligini aniqlang.
Lablaring uchidan uchib chiqqan sir,
Ne aziz boshlarni kesdi birma-bir.
Bir oqil aytarmish: tingla, qarindosh,
Siringni fosh etm a, kerak bo'lsa bosh!
Baxting gar kulsa-yu topsang koni ganj,
Pinhona tutmasang ganj keltirar ranj.
445

---

Sabr ayla, murodim hosil bo‘lar deb, 
Quyoshing charaqlar, bulutni yengib.
Muyassar bo‘lmasa gar yor visoli,
Balodan totlidir hijronning boli.
Mevadan rang olar meva, bu maqol,
Yom ondan zavol-u, yaxshidan — kamol.
Bahona egrilikdir, hiyladir, e, bas,
Bahona to ‘g‘rilikka hech to ‘g‘ri kelmas.
Boqsa gar har molga zamona zayli,
Unga oshib borar xaridor mayli.
(Tojikchadan Jonibek Quvnoq tarjimasi)
4-DARS.
GAPDA S O ‘ZLARNING BO G ‘LANISHI
Darsning maqsadi: 
talabalar ongida gapda so ‘zlaming bog ‘lanishi haqida
bilim va ко ‘nikmalar hosil qilish.
R E J A :
1. So‘zlarning qo‘shimchalar yordamida bog‘lanishi.
2. Yordamchi so‘zlar yordamida bogianishi.
3. Teng bogiangan so'zlar.
Gap odatda bir so‘zdan yoki bir necha so'zlarning o'zaro grammatik 
va mazmuniy bog‘lanishidan ham tashkil topishi mumkin. Masalan, 
Kuz...
Bog'larda mevalar qiyg'os pishgan.
Yuqoridagi gaplarning birinchisi faqat 
bir so‘zdan tashkil topgan bo‘lsa, ikkinchisi to‘rtta so‘zning o ‘zaro grammatik 
va mazmuniy bogianishi natijasida hosil boigan.
Gap ikki va undan ortiq so‘zlardan iborat boiganda, bu so‘zlar o‘zaro 
grammatik va m azm un tom ondan bogianadi.
fU\ 
Eslab qoling. 
B ir so'zning boshqa so'zga m a ’lum grammatik