‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi X. K. Aripov, A. M. Abdullayev

Nochiziqli buzilishlar kuchaytirgichlarda ishlatilgan tranzistorlar
VAXlarining nochiziqliligi hisobiga yuzaga keladi. Shuning uchun
kuchaytirgich kirishiga sinusoidal signal berilganda, chiqish signali
yangi garmonikalarga ega bo'lib, toza sinusoidani takrorlamaydi.
N ochiziqli buzilishlar garm onik buzilishlar koeffitsienti bilan
baholanadi. Kuchaytirgich chiqishidagi yuqori garmonikalar (U2, U3 ...)
am plitudalarining o 'rta kvadrat qiym atlarini asosiy tebranishlar
amplitudasiga ( U ) nisbatining foizlarda ifodalangan qiymati garmonik
buzilishlar koeffitsienti deb ataladi va quyidagicha topiladi:
К ,Ш =
K „(fJ =
rn- f ~Jo
xarakteristikasi.
(8.1)www.ziyouz.com
kutubxonasi
N ochiziqli buzilishlarni baholash uchun kuchaytirgichning
amplituda xarakteristikasidan — chiqishdagi kuchlanish (tok) birinchi
garmonikasi amplitudasining kirish kuchlanishi (tok) amplitudasiga
bog‘liqligidan foydalanish m um kin (8.5-rasm ). UKIR ning katta
bo ‘lmagan qiym atlarida am plituda xarakteristika am alda chiziqli
bo'ladi. U ning og‘ish burchagi kuchaytirish koeffitsienti bilan
aniqlanadi. UKlR qiym ati ortib borgan sari to ‘g ‘ri proporsionallik
buziladi, ya’ni kuchaytirish koeffitsienti kuchaytiriladigan signal
qiymatiga bog‘liq bo ‘la boshlaydi.
Kuchaytirgich mining dreyfi deb ataluvchi param etr bilan ham
ifodalanadi. Nolning dreyfi yuz berganda kuchaytirgich chiqishidagi
kuchlanish yoki tok o ‘z -o ‘zidan siljiydi. N olning siljishi chiqish
signalining o ‘zgarishi kabi bo‘lganidan, uni signaldan ajratib bo‘lmaydi.
Natijada dreyf qiymati, o ‘zgarmas tok kuchaytirgichlar sezgirligini
cheklaydi.
8.4. Kuchaytirgich kaskadlarning kuchaytirish sinflari
Kuchaytiriladigan signal sinusoida yoki impuls ko‘rinishida bo‘lishi
mumkin. Impuls deb kuchlanish yoki tokning biror o‘rnatilgan U0
yoki /„qiymatidan qisqa vaqtli chetlashishlariga aytiladi. Chiqish signali
shakli kirish signali shakli bilan bir xil (signal buzilmagan) yoki
farqlanuvchi (signal buzilgan) bo‘lishi mumkin. Signal buzilishlari
uning amplitudasiga hamda kuchaytirgich sokinlik nuqtasi (rejimi)ning
tanlanishiga bog‘liq.
Kuchaytirgichning sokinlik rejimi deb kirish kuchlanishi UKIR va
kuchlanish manbayi qiymati Ea o ‘zgarmas bo‘lgan holatga aytiladi.
Ko‘rinib turibdiki, sokinlik rejimida tranzistor toklari qiymatlari ham
o ‘zgarmas bo‘ladi.
Kirish signalining berilgan shaklida sokinlik rejim i qanday
tanlanishiga bog'liq holda signal buzilishlari qiym atidan tashqari
kuchaytirgichning foydali ish koeffitsienti (FIK) ham o ‘zgaradi. Gap
shundaki, kirish signali bor yoki yo‘qligidan qat’i nazar tranzistorlarda
kuchlanish manbayi energiyasi sarf bo'ladi va shunga mos quvvat
sochiladi. Chiqish signali quw atini kuchlanish manbayidan olinayotgan
quwatga nisbati FIK ni aniqlaydi:www.ziyouz.com
kutubxonasi