‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi X. K. Aripov, A. M. Abdullayev

Optik tizimli aloqa (optoelektronika)ning elektron komponentalari.
Optik aloqa tizimlari uzatuvchi (UOM ) va qabul qiluvchi (QQOM )
optik m odullarga ega. UOM elektr signallarni optik signallarga
o‘zgartirish uchun xizmat qiladi. UOM ningbosh elementi nurlanuvchi
manba — nulanuvchi diod (N D ) yoki yarim o‘tkazgich lazerdan iborat.
N D va lazerning bir-biridan nurlanish spektri kengligi bilan farqlanadi.
NDlarda AX = 30-^50 nm ni, bir modali lazerlarda esa AX = 0,1^-0,4
nm ni tashkil etadi. QQOM optik toladan olingan optik signalni elektr
signalga aylantirish uchun xizmat qiladi. QQOM ning bosh elementi
fotoqabulqilgich — fotodioddan (FD) iborat. FDlarning bir qancha
tu rla ri m avjud. K o ‘c h k ili F D la rd a zary ad ta sh u v c h ila rn in g
ko‘chkisimon ko‘payishi amalga oshadi va shu hisobiga sezgirligi
yuzlarcha-minglarcha marta oshadi. Shottki to ‘siqli FD lar tezkorligi
yuqori bo‘ladi. G eteroo‘tishga ega ko‘chkili FD lar boshqa turdagi
FDlarga nisbatan yaxshiroq xususiyatlarga ega. Turli m ateriallardan
tayyorlangan FD lar ishchi to'lqin uzunligi turli qiymatlarga ega bo‘ladi.
Bu to ‘lqinJarda ular samaradorligining maksimal qiymatiga erishiladi.
O ptik aloqa tizim ining tok uzatish koeffitsienti K, m uhim
param etrlardan hisoblanadi. U nurlatgich, fotoqabulqilgich va optik
m uhitning spektral m uvofiqlashtirilgani, optik m uhitning (optik
tolaning) shaffofligi, kvant chiqishi va fotoqabulqilgichning ichki
kuchaytirish koeffitsienti bilan aniqlanadi. Bitta nurlanish kvantiwww.ziyouz.com
kutubxonasi
ta ’sirida hosil b o ‘ladigan elektron-kovak juftliklar soni kvant chiqishni
belgilaydi. A n’anaviy optik tolalarda uchta shaffoflik sohasi mavjud.
Bu shaffoflik sohalarida tarqalayotgan nur yutilishi kam bo‘ladi. Ularga
850, 1300, 1550 nm to ‘lqin uzunlikdagi sohalar kiradi.