Зарифбой ибодуллаев асаб ва руҳият илмий-оммабоп рисола

 Депрессияни бартараф этишда дорилар ёрдам берадими?
Албатта, ёрдам беради! Бироқ уларни тўғри тан лай олиш керак. 
Дорилар депрессиянинг бар ча турларида тавсия этилиши мумкин. 
Врач ёки пси хо логнинг бемор олдига қўядиган энг асосий шарт - 
ларидан бири – даволанишни режа асосида олиб бориш ва врач 
тавсияларини сўзсиз бажа ришдир. 
Депрессияни бартараф этиш учун қўлланила диган дориларга 
антидепрессантлар деб айти лади. Антидепрессантлар мияда кайфият 
гормони деб аталмиш серотонин миқдорини оширади. 
Антидепрессантлар билан даволаш қонун-қои даларини келтириб 
ўтсак:
1. Беморнинг ўзи ҳеч қачон интернет ёки врач лар учун ёзилган 
китоблардан фойдаланиб депрессияга қарши дори қабул қилиши 
мумкин эмас. Айниқса, депрессияда дориларни берухсат ичиш жуда 
ёмон оқибатларга олиб келади.
2. Врач депрессия тури, даражаси, клиник ман зараси ва беморнинг 
соматик аҳволидан келиб чиқ қан ҳолда аниқ бир антидепрессант 
танлаб олади ва беморга тавсия қилади. Врач унинг кундалик дозасини 
белгилайди ва даволаш схемасини тузади. 
3. Антидепрессантлар билан даволаш даврида депрессия белги-
лари секин-аста йўқолиб бори ши (одатда, 1–2 ҳафтадан сўнг) 
беморга тушунти рилади. Дори ичишни врачдан бемаслаҳат тўхта - 
тиб қўйиш мумкин эмаслиги уқтирилади. 
Анти депрессантлар ни бир неча ой ичиш зарурлиги ва депрессия 
белгилари бутунлай йўқолгандан сўнг врачнинг ўзи даволашни 
тўхтатиш вақтини белгилаши айтилади. 
4. Антидепрессантларни касаллик белгилари йў қолгандан сўнг 
ҳам яна 2–4 ой мобайнида (баъзан ундан ҳам кўп) ичиш зарурлиги 

---

АСАБ ВА РУҲИЯТ
75
тушунтирилади. Бу қоида депрессиянинг яна қайталамаслиги учун 
қабул қилинган. 
Дорилар билан даволаш жараёнида психоте рапия муолажаларининг 
ўтказилиши беморнинг депрессиядан чиқиш даврини тезлаштиради. 
Психотерапевтик муолажалар пайтида бемор билан мулоқотлар олиб 
борилади, антидепрессантларни қабул қилиш билан боғлиқ бўлган 
муаммолар ечилади (чунки, аксарият беморлар 1 ойдан сўнг дори 
ичишни тўхтатиб қўйишади), беморда яхши натижаларга ишонч 
ҳосил қилинади. Уларни эрта тўхтатиб қўйиш ёки асоссиз тарзда 
кам миқдорда бериш кутилган ижобий натижани бермайди. Бемор 
депрессия белгилари тугагунча доимо врач назоратида бўлиши зарур. 
Дориларни тўсатдан тўхтатиш депрессиянинг яна қўзғашига сабабчи 
бўлади.
Депрессияни даволашда антидепрессантлар би лан биргаликда 
физио терапия, нина санчиб ва гиёҳ лар билан даволаш ҳам кенг 
қўлланилади.
