Zamonaviy ta‟lim tizimini rivojlantirish va unga qaratilgan kreativ g„oyalar, takliflar va yechimlar

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
676 
qilganlar. ―Tafsir an-Nasafiy‖ hanafiy mazhabi ahli ilmlar qo‗lida juda ko‗p mutolaa 
qilinishi va musulmon dunyosida keng tarqalishiga sabab bo‗lgan tafsirdir. 

---

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
677 
OʻQUVCHILARDA MUSTAQIL MUTOOLA VA IJODIY MUSHOHADASINI
SHAKLLANTIRISHDA INTERFAOL USULLARNING OʻRNI 
 
Abdimuratova Zulfiya Muxanovna 
Qoraqolpog'istan Respublikasi Shumanay tumani 
21-sonli maktab Qoraqolpoq tili va adabiyoti fani o‘qituvchisi 
 
Zamonaviy iqtisodiy va ijtimoiy-siyosiy taraqqiyot jamiyatimizdagi har bir shaxsning 
rivojlanishiga yangidan-yangi talablar qoʻymokda. 
Davlatimiz tomonidan yangi maktablar qurilishi, minglab maktablarni yangitdan 
rekonstruksiya qilish, joriy taʼmirlash ishlari jadal surʼatlar bilan olib borilmoqda. 
Maktablarni yangi jihoz, asbob-uskunalar, takomillashtirilgan dasturlar, moderinizatsiya 
qilingan, tajribasinovdan oʻtgan standartlar, darsliklarning yangi avlodi bilan (ijara 
tariqasida) taʼminlash, kompyuterlashtirish davlat dasturlari asosida izchil amalga 
oshirilmoqda. Oʻquv jarayonini yangilangan dastur va standart talablariga javob beradigan 
zamonaviy darslar asosida tashkil etish davri keldi. Boshqacha qilib aytganda zerikarli 
darslar oʻrniga darslarni tashkil etishga maʼsuliyat bilan yondashadigan, kasbiy bilimdonlik, 
metodik mahoratga ega, maʼsuliyatli, zamonaviy, interfaol pedagogik texnologiyani 
mukammal oʻzlashtirib olgan, innovatsiyalar asosida taʼlimni tashkil eta oladigan 
oʻqituvchilarga talab oshib bormoqda. Bugungi kunda rivojlangan mamlakatlar taʼlim tizimi 
amaliyotida interfaol taʼlimlaridan tabora kengroq foydalanilmoqda. 
Hozirda yangicha metodlarni yoki innovatsiyalarni taʼlim jarayoniga tatbiq etish 
haqida toʻxtalganda interfaol usullarning oʻquv jarayonida qoʻllanishi tushuniladi. 
Interfaollik – bu oʻzaro ikki kishi faolligi, yaʼni, bunda oʻquv- biluv jarayoni oʻzaro 
suhbat tariqasida dialog shaklida (kompyuter yordamida ) yoki oʻquvchining oʻzaro 
muloqotiga asosan kechadi. Interfaollik oʻzaro faollik, harakat, taʼsirchanlik, oʻquvchi va 
oʻqituvchi muloqotlarida sodir boʻladi. Interfaol usulning bosh maqsadi: oʻquv jarayoni 
uchun eng qulay vaziyat yaratish orqali oʻquvchining faol, erkin fikr yuritishiga muhit 
yaratishidir. Inter-faollik asosida darsni tashkil etish shunday kechadiki, bu jarayonda 
birorta ham oʻquvchi chetda qolmaydi, yaʼni ular koʻrgan, bilgan, oʻylagan fikrlarini ochiq-
oydin bildirish imkoniyatiga ega boʻladilar. Oʻquvchilar hamkorlikda ishlashda mavzu 
mazmunini bilish, oʻzlashtirishda oʻzlarining shaxsiy hissasini qoʻshish imkoniyatiga ega 
boʻladilar. Oʻzaro bilimlar, gʻoyalar, fikrlarni almashish jarayoni sodir boʻladi. Bunday 
holatlar oʻzaro samimiylikni taminlaydi, yangi bilimlar olish, oʻzlashtirishga havas ortadi, 
shu jarayonda bir-birlarini qoʻllab-quvvatlash, oʻzaro doʻstona munosabatlar vujudga keladi. 
Buning tarbiyaviy ahamiyati katta. Demak, interfaol darslarni tashkil qilishda oʻquv 
jarayonida yakka tartibda va juft boʻlib ishlash, guruhlarda ishlash, izlanishga asoslangan 
loyihalar, rolli oʻyinlar, axborot manbalari bilan ishlash, ijodiy ishlashdan foydalanish 
mumkin. 
Interfaol usullar nimalarni oʻz ichiga oladi? Hozirgi kunda quyidagi interfaol usulning 
shakllari amalda qoʻllanilmoqda. 
Interfaol usullarning shakllari: 

---