Z. S. Ubaydullayeva, sh. R. Xalimova muhandislik geologiyasi va gruntlar

Muz  holatdagi  suvlar  – 
harorat  manfiy  bo’lgan  joylarda  tog’  jinslari 
tarkibida suv qattiq holatda – muz holida uchraydi. 
 
Ikkinchi  qavat  to’yinish  qavati  bo’lib,  tog’  jinslari  suvga  to’yingan 
holatda, ya’ni tog’ jinslari zaarralari orasidagi g’ovakliklar, bo’shliqlar va yoriqlar 
suvga to’lgan bo’ladi. Bu suvlar yer osti suvlarini tashkil etadi. 
 
13-§. Yer osti suvlari tasnifi 
 
Yer  osti  suvlari  yer  qobig’ida  joylashuviga  gidravlik  belgilariga  va 
haroratiga qarab turlarga ajratiladi.  
 
Yer  osti  suvlari  yotishiga  qarab:  1.  Tuproq  suvlari;  2.  Yuzaki  suvlar;       
3.  Grunt  suvlari;  4.  Qatlamlararo  suvlar;  5.  Yoriq  suvlar;  6.  Karst  suvlariga 
bo’linadi.  
 
Gidravlik  belgisiga  qarab  yer  osti  suvlari:  bosimli  va  bosimsiz  suvlarga 
ajratiladi. 
 
Yer  osti  suvlarining  harorati  ularning  qayerda  hosil  bo’lishiga  va  tog’ 
jinslarining  haroratiga  qarab  har  xil  bo’lishi  mumkin.  Yer  osti  suvlari  haroratiga 
qarab quyidagi turlarga bo’linadi.  
1.
 
Harorati 20° C dan kam bo’lsa, sovuq suvlar 

---

87 
 
 
2.
 
Harorati 20 – 40° C dan bo’lsa, iliq suvlar 
3.
 
Harorati 40° C dan yuqori bo’lsa, issiq suvlar 
 
Muhandis  –geologik  nuqtayi  nazaridan  yer  osti  suvlarining  yotish 
sharoitiga  qarab  turlarga  ajratish  muhim  ahamiyatga  ega.  Quyidagi  yer  osti 
suvlarining turlarini ko’rib chiqamiz. 
 
32-rasm. Yer osti suvlarining yotish shakllari