|
"Quvnoq sta rtla r”. Buni biz televizorda bolalar sport bellashuvini
ko‘rib hayajonda b o ‘lamiz. Bu bellashuvlarda harakatli o‘yinlar asosiy
o ‘yinni egallaydi. B unda m usobaqalarda b o g ‘cha bolalari, maktab
o‘quvchilari, sportchi oilalar, mahalla jam oalari ishtirok etadilar. Bu
musobaqalar kichik b o ‘lsa ham , tom oshabinlar hayajonlanishi, kayfiyati,
ijobiy shovqinlik h am da sport m aydonida bo ‘layotgan qizg‘in bella-
shuvlar mutlaqo k atta m usobaqalardan qolishmaydi. Shuning uchun
0 ‘zbekiston pedagogikasi o 'sib kelayotgan avlodni tarbiyalash uchun
o ‘yindan yanada h ar tom onlam a garmonik rivojlanishiga, aqliy va
jism oniy rivojlanishiga k o ‘maklashadi.
Qanday o 'y in la r m aktabda o ‘tkazilishi lozim, qanday o ‘yinlami
m usobaqalarga kiritish m um kin? K o‘p o‘yinlar m urakkab tayyorgarlikni
talab etmaydi va bolalarga tanish boMadi. U lar sport inshootlarini yoki
sport buyum larini talab ham etmaydilar. Shular bilan birgalikda, ishtirok
etuvchi bolalar ham bir-birini, ulam ing kuch-quvvat, iroda, chaqqonlik
va boshqa fazilatlarini yaxshi biladilar.
Albatta, o ‘g ‘iI bolalar ko‘pincha kuch, tezkorlik va chaqqonlikni
ko‘rsata oladigan o 'y in la m i sevadilar, qizlar esa arqonchalar va kichik
koptok bilan o ‘yinlarni yoqtiradilar. Lekin bu o ‘yinlarda ham chaq
qonlik, tezkorlik, chidam lilik va boshqa fazilatlam i k o ‘rsatish mumkin.
“T a’lim tizim ini isloh qilish vazifalari muvaffaqiyatli hal etilsa,
ijtimoiy siyosiy iqlim keskin o ‘zgaradi, odam lar ongida demokratik
qadriyatlar qaror topadi. Inson jam iyatdagi o ‘m ini ongli ravishda o ‘zi
belgilaydi” - Islom Karim ov.
Jismoniy tarb iy a dasturlarida nazariy bilim asoslari qismida
jism oniy tarbiya v a sport bo‘yicha nazariy bilim lam i shakllantirish
masalasi juda sust yoritilgan, balki yoritilm agan desa ham b o ‘ladi,
ayniqsa, mustaqil o ‘rganish, mustaqil jism oniy sifatlam i rivojlantirish,
mustaqil jism oniy m ashqlarni o ‘tkazish, mustaqil harakatli o ‘yinlarni
tashkil qilish, um um an jism oniy mashqlarni kelib chiqishi, organizmga
jism oniy ta ’siri, olim piya o ‘yinlari to ‘g‘risida sport maydon o ‘lchamlari,
jism oniy sifatlam i tarbiyalash yoMlari va shu kabilar nazariy va amaliy
bilim larga ega boMishlari lozim.
Um um ta’lim m aktablari sharoitida o ‘quvchi!ar harakat tartibini
to ‘g ‘ri tashkil qilish asosida o ‘quvchilarni salom atligi va ishchanligining
yaxshilanishi ham da mustahkam lanishi am alga oshiriladi, bu esa
maktab, akadem ik litsey va kasb-hunar kollejlarining o ‘quvchilam i har
kuni jism oniy m ashqlar bilan shug‘ullanishini ta ’minlaydi va isloh
talablariga javob beradi.
Ratsional kundalik tartib o ‘z ichiga barcha jism o niy tarbiya va
soglo m lashtirish ishlarini qam rab oladi. Bunday so g ‘lom lashtirish
tadbirlari o ‘quv m ashg‘ulotlari bilan bog‘langan holda o ‘tkazilishi
o ‘quvchilarda harakat faolligini yuqori darajada b o ‘lishini tam inlaydi.
Bu esa o ‘quvchilarda charchash holatini yetarlicha pasaytiradi va o ‘quv
ishlari samaradorligini oshiradi.
Ushbu
kitobda
ma’ruzalar
asosida
om m aviy
sport
va
sog‘lom lashtirish tadbirlari ham da sport bayram larini tashkil qilish
masalalari keng bayon etilgan. M azkur o ‘quv q o ‘llanm ada didaktik
qonuniyat
asosida
o ‘quvchilar
yoshi,
jinsi,
tayyorgarligi
va
o ‘quvchilam ¡ng pedagogik, fiziologik va psixologik xususiyatlarini
hisobga oigan holda bayon etilgan.
Butun
o ‘quv
yilida
ayniqsa
muntazam
o ‘tkaziladigan
sog lom lashtirish tadbirlari va sport bayramlarini tashkil qilish va
o ‘tkazish metodikasiga, ularning qonuniyatlariga asosiy o ‘rin ajratilgan.
B olalar sportini rivojlantirish qaroriga binoan pedagogik univer-
sitetlar va institutlaming boshlang‘ich ta’lim ham da m aktabgacha tar
biya fakultetlarida 2-chi m utaxassislikni ochish to ‘g ‘risida qaror chiqdi.
A lbatta bu kadrlami tayyorlash ham da boshlang‘ich sinflarda jism oniy
tarbiya mutaxassislari bilan ta’m inlashga katta im koniyat yaratadi.
Bu albatta yurtboshim izning va davlat rahbarlarining kelajak
avlodning salomatligi to ‘g ‘risida g ‘am xo‘rligidir. Shu boradan kadrlam i
tayyorlab
ta ’minlaydigan
0 0 £Y u
professor-o‘qituvchilari
yangi
dasturlar ishlab chiqdilar ham da shu dasturlarga va davlat ta ’lim
standartligiga suyangan holda o ‘quv q o ‘llanmalar, darslik lar ishlab
chiqm oqdalar.
Yangi y o ‘nalish bo‘yicha tashkil qilingan fanning nom i “ Sport
bayram larini tashkil qilish va o 'tk az ish metodikasi” b o ‘!ib, ushbu
m azkur darslik turli-tuman so g ‘lom lashtirish va sport bayram larini
tashkil qilish va o‘tkazish qonun-qoidalarini, talablarini bayon etish
ko‘zda
tutilgan.
Kitobni
yozilishida
o ‘quvchilar
yoshi,
jinsi,
tayyorgarligi va o ‘quvchilam ing pedagogik, fiziologik va psixologik
xususiyatlarini “hisobga olingan. Bulardan tashqari tajriba asosida
foydalanilgan
va ilmiy asoslangan mashqlar,
o ‘yinlar,
m axsus
harakatlar,
sport
tadbirlari
ham da
turli
tadbirlar
jarayonida
qo‘llaniladigan sport anjomlari, uskunalar va boshqa sport buyumlari
keltirilgan. Bu darslikdan boMajak pedagogik kollejlar o ‘qituvchilari
unumli foydalanishlari mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
