‘z b e k ist 0n r espublik asio liy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

“Sariq ro‘mollilar” qo‘zg‘oloni. 
Milodiy 
II 
asrning ikkinchi 
yarmida Xan saltanatida jabr-zulm kuchayib. vaziyat ancha kes- 
kinlashgan. Xan podsholigining turli joylarida yana qo'zg'olonlar 
boshiangan. Shunday qo'zg'olonlardan biri va eng katlasi 184-yil- 
da boshlanib. unga o"z zamonining 
"oqil va saxiy muallimi“ 
deb 
nom olgan. mashhur tabib Chjan Szyao va uning ikki ukasi rahbar- 
lik qilgan. Ular xalqqa murojaat qilib. podsholikni ag‘darib tash- 
lashga va farovon hayot qurishga da’vat etganlar.
184-vilda boshiangan qo‘zg‘olon 20 yil davom etgan. 
Q o'zg'olonchilar o ‘z raqiblaridan ajralib turish uchun sariq ro'm ol 
o'rab jangga kirganlar. Sariq rang xitoyliklarda farovon hayot ramzi 
ham boTgan. Shu tufayli bu harakat ‘'Sariq ro 'm o llilar’ qo’zg'olo- 
ni nomi bilan mashhur boTgan. Q o'zg'olonchilar qo’shini 300 
ming kishidan iborat b o iib , 36 qismga boTingan edi. Qo‘zg‘olon- 
ni bostirish uchun 40 mingdan ortiq hukumat qo'shinlari yuborila- 
di. 184-185-yillardagi janglar natijasida qo'zg'olon rahbari Chjan 
Szyao halok boTib. qo'zg'olonchilar yengiladilar. Janglarda har 
ikki tomondan 80 ming kishi halok bo'ladi. 188-207-yillar orasida 
ham Xan podsholigining ko'p joylarida katta-katta qo'zg'olonlar 
boTib о ‘tad к Ular ham hukumat qo'shinlari tomonidan shafqatsiz- 
lik bilan bostiriladi. Lekin bu qo'zg'olonlar Xan saltanatini zaif- 
lashtirib yuboradi.
K o'p o'tm ay so'nggi Xan podshosi 
Dun Chjo 
o'ldiriladi va 
mamlakatda o'zaro urushlar boshlanib ketadi.
319

---

Milodiy III asr boshlariga kelib Xan podsholigidan Vey, Shu, U 
kabi davlatlar ajralib chiqadi. Xitoyda uch podsholik davri boshla- 
nadi. Shu bilan kichik Xan podsholigi tugab, Qadimgi Xitoy tarixi 
ham o :z nihoyasiga yetadi.