Yem-xashak yetishtirish agronomiya asoslari

Sudralib o'suvshi begona o'tlam ing poyasi yer ustida yoyilib palak yozib 
o'sadi. Poyasining har bir bo'g'inidan ildiz otadi. Bular ham ildizpoyasidan 
va urug'idan  ko'payadi  (ayiqtovon,  tug'mabosh,  quyono't,  o lm o so 't).
Demak, begona o 'tla r biologik, morfologik, boshqa belgilari bo'yicha 
bir-biridan  farq  q ilar  ekan.  Shuning  uchun  ular  quyidagi  tartibdagi 
jadvalni to'ldirish yo'li  bilan tavsiya etiladi.
4-jadval
Begona  o ‘tlarning  turlari
T/r Biologik
xususiyati
Oilasi
Nomi
Morfolo-
giyasi
Ekologik
xususiyati
o'zbek-
cha
ruscha
lotincha
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Begona  o'tlar  zarar yetkazish  darajasiga  qarab  ham  bir-biridan juda 
farq  qiladi.  Ularga  qarshi  muvaffaqiyatli  kurash  olib  borishda  ekinlar 
orasida  qanday  o'sayotganligini  hisobga  olish  zarur.  M aydonlarning 
begona  o 't  bosganlik  darajasi  ikki  bosqichda  aniqlanadi.  D astavval 
m azkur  uchastkadagi  begona  o'tlam ing  turi  va  miqdori  ikki  usulda  -  
ko'z  bilan  chamalab  va  aniq  hisoblash  yo'li  bilan  aniqlanadi.
Begona o'tlar sonini  hisobga olish juda  oson  va  qulay.  Buning uchun 
A.  N .  Maltseyvning  to 'rt  balli  shkalasidan  foydalaniladi:
1  ball -  begona o'tlar yakka-yakka  uchraydi (hamma  begona o 'tlar 5 
foiz  gasha).
2  ball  -  begona  o'tlar  umumiy  o'sayotgan  o'simliklar  sonining  5-25 
foizini  tashkil  qiladi.
3  ball  -   begona  o 'tla r  um um iy  o'sim lik lar  sonining  25  foizidan 
ko'proq.
4  ball  -   begona  o'tlar  madaniy  o'simliklardan  ko'p.
Begona  o'tlam ing  sonini  hisoblashda  1  m2  li  yog'osh  гсглка  olinib, 
shu  ramka  ichidagi  madaniy  va  begona  o 't  o'simliklar  soni  sanalib  btr- 
biriga  qo'shiladi  va  ularning  o'zaro  nisbatidan  aniqlanadi.  Bir  daladagi 
begona o'tlam ing sonini aniqlashda diagonaliga bir nechta namuna olinib 
qo'shilib  o'rtacha  hisob chiqariladi.
Begona  o‘tlarga  qarshi  kurash  choralari.  Begona  o 'tla r  m adaniy 
o'simliklar bilan birga o'sib ular hosilining miqdori va sifatiga ta ’sir qilar 
ekan,  ularga  qarshi  kurash  olib  borish  zarur  vazifadir.  Buning  uchun 
quyidagi  kurash  choralari  qo'llaniladi: