Yem-xashak yetishtirish agronomiya asoslari

Mustaqil  yashovshi  begona  o'tlarning  yashil  organlari  bo'lib,  ular 
madaniy  o'simliklar  ichida  mustaqil  holda  yashaydi.  Bu  begona  o 'tlar 
ham  yashash  muddatiga  qarab  bir  yillik  va  k o 'p   yillik  begona  o'tlarga 
ajratiladi.
Bir  yillik  mustaqil  yashovchi  begona  o'tlarning  ildizi  popuk  va  o 'q  
ildiz  b o 'lad i.  P o yalari  o 'tsim o n   b o 'lib ,  b a h o rd a ,  kuzda  va  yozda 
urug'laridan unib chiqib madaniy o'simliklar kabi o'sadi, poya, barg, gul, 
urug'meva hosil qilib, yana ko'payaveradi.  Bularning  O'zbekistonda  150 
dan  k o'proq  turi  uchraydi  va  madaniy  o'sim liklarga  zarar  yetkazadi. 
M a salan ,  k u rm a k ,  sh am ak ,  yovvoyi  ta r iq ,  o la b u ta ,  q o 'y tik a n , 
gulto jix o'roz,  ituzum ,  qurten a,  tem irtikan,  yovvoyi  suli,  itq o 'n o q , 
semizo't,  bangidevona  va  boshqalar  shular jum lasidandir.  K o 'p   yillik 
begona o'tlar bir yillik begona o'tlardan farq qiladi. U lar hayoti davomida 
bir necha marotaba urug' beradi. Bu begona o'tlarning ko'pgina vakillari 
vegetativ va generativ yo'l bilan ko'payadi. Qishga borib k o 'p  yillik begona 
o'tlarning  poyasi quriydi.  Kelgusi  yili  bahorda  tuproqda  qolgan  ildiz  va 
ildizpoyalardan  yangi  poya  o 'sib   chiqadi  va  riv o jlan ad i.  Yer  ostki
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

qismining  tuzilishiga  k o 'ra   popuk  ildizlilar,  o ‘q  ildizli,  ildizpoyali, 
ildizbachkali,  piyozlilar,  tuganakli  begona  o‘tlar  guruhi  farqlanadi.
Bundan  tashqari,  ular  yer  ustki  qismining  tuzilishiga  qarab  tik  yoki 
yerga  yotib,  chirmashib  o'suvchi  begona  o‘tlar  guruhiga  bo'linadi.
Ildizpoyalilar  guruhiga  g'um ay,  ajriq,  qirqbo‘g‘im,  salomalaykum, 
qam ish,  ach c h iq m iy a,  o qm iya  k a b ila r  k irib ,  o ‘zg arg a n   ild izlari 
yordamida ko'payadi. H ar xil yo‘g‘onlikdagi ildizining har bir b o ‘g‘imida 
kurtaklari  bo‘lib,  ulardan  yangi  novdalar  o‘sib  chiqadi.