Yangiasr avlopi

Martin  Iden

101

day  osoyishta  hayot  kechira  boshlayman, 

o‘sha kunni xotirjamlik bilan kutib o'tirardi.

Shunday  qilib,  u  Martin  Idenga  o‘zi  uchun 

yangi  va  g'ayrioddiy,  ajib  bir  maxluq  deb  qarar 

va  Martin uning dilida uyg'otgan  o'sha g‘ayrita- 

biiy hislami shu yangilikdan, shu g'ayrioddiylik- 

dan deb  bilardi.  Bu tabiiy hoi edi.  Qiz hayvonot 

bog'ida vahshiy hayvonlami yoki bo‘ron  paytida 

daraxtlarning egilishini ko'rganda, chaqmoq cha- 

qinidan seskanib ketgan paytlarida ham,  aynan 

shunday  narsani  his  qilardi.  Bu  singari  tabiat 

hodisalarida allaqanday samoviy qudrat mavjud 

edi,  shubhasiz,  Martin  ham  shunday  samoviy 

qudratdan xoli emas edi. U qizga dengiz nafasini, 

bepoyon yerlarning nash’asini olib  keldi.  Tropik 

olkalar quyoshining  shu Iasi  uning yonoqlarida 

aks  etar,  metin  mushaklarida  esa  ibtidoiy  ha­

yot  qudrati  bor  edi.  Martinning  a’zoyi  badanini 

yamoq va chandiqlar qoplagan edi; bularga u Ruf 

tasawuridan chetda, qizga notanish yovuz kishi- 

lar va yovuz hodisalar dunyosida yoliqqan edi. U 

hali rom qilinmagan yowoyi  odam  edi,  shuning 

uchun  ham  Ruf yigitning  unga  itoat  etishidan 

pinhona mamnun  edi.  Xullas,  qizning dilida bu 

yowoyi  odamni  qolga  o'rgatish  istagi  uyg'ondi. 

Bu  ongsiz  istak  edi,  shuning uchun  ham,  Mar­

tinni o'z otasi, ya’ni,  Ruf kamolot namunasi deb 

hisoblagan  odam  kabi bolishini istagani xayoli- 

ga ham  kelmasdi.  Qiz  qalbida  Martin uyg‘otgan 

jo‘shqin  samoviy  hissiyot  muhabbat  ekanligini, 

ya’ni, bir-biriga talpingan erkak bilan ayol uchun 

ikki dunyoni bir qadam qiluvchi, kuyikish davri- 

da kiyiklami bir-birini oldirishga majbur etuvchi

---

102

Jek  London

-

va borliq jonivorlarni  bir-biri  bilan  qovushishga 

undovchi  qudratli  kuch  -   muhabbat  ekanligini 

olamdan xabarsiz qiz tushuna olmasdi.

Martin  har  bir  narsani juda  tez  o'zlashtirar- 

di, bu hoi Rufni nihoyat darajada ajablantirar va 

qiziqtirardi.  Qiz  Martinning  bu  qadar  iste’dodli 

ekanini xayoliga ham keltirmagan edi; bu iste’dod 

bamisoli  serhosil yerga  ekilgan  gul  singari  kun 

sayin ko'proq ochila boshladi.  U Martinga Brau- 

ningni  o‘qib  berganida,  yigit  deyarli  har  misra- 

ni,  har qaysi mavhum jumlani hech kutilmagan 

tarzda  sharhlab  berib,  qizni  taajjubga  qo^yar- 

di.  Hayotni  va  odamlami  yaxshi  bilgani  uchun 

uning bergan izohlari ko'pincha qizning izohlari- 

dan  to‘g‘riroq  chiqardi,  holbuki,  Ruf  buni  tu- 

shunmasdi.  Uning  nazarida,  Martin juda  sayoz 

muhokama qilayotganday tuyular, shunga qara- 

may,  yigitni  fazoyi  bepoyonga  olib  ketuvchi  da- 

dil  fikrlari  ba’zan  qizni  qiziqtirib  qolardi,  lekin 

qizning  o‘zi  bunday  paytlarda  uning  orqasidan 

quvib yetisha olmas, faqat allaqanday nomalum 

kuch bilan  to'qnashib  ketib,  a’zoyi  badanini tit- 

roq  bosardi.  Ba’zida  Ruf unga  royal  chalib  be- 

rardi,  shunda  kuy  Martin  vujudining  shunday 

teran  yerlarigacha  borib  yetardiki,  Ruf  bu  te- 

ranlikni hech qachon olchab ololmasdi. G4mcha 

quyosh  shulasiga  talpinib  ochilganidek,  Mar­

tin  ham  musiqa  sadolaridan  tamomila  ochilib 

ketardi; u tez kunda matroscha raqs musiqalari- 

ning  do‘pir-do‘pir  maqomlarini,  quloqni  kar  qil- 

gudek chinqiriq kuylarini unutib yubordi va Ruf 

yaxshi  ko‘radigan  klassik  kuylarni  qadrlashga 

o‘rgandi.  Lekin,  har  holda,  unda Vagnerga  nis-

---