Yangiasr avlopi

Martin Iden

223

to‘g‘risida о У lay olmasdi.  Uning miyasida 

qa hech  qanday fikr yo‘q edi ham.  U hatto  Ruf­

ni sevish-sevmasligini ham bilmay qolgandi.  Ruf 

go У о yo'qday  edi,  chunki  oglr zahmat  chekkan 

Martinning  xotiralarga  berilishga  majoli  yo'q, 

faqat  kechqurunlari  o‘ringa  yotayotganda  yoki 

ertalab nonushta paytlaridagina uning ko‘z oldi­

da qizning sharpasi g‘ira-shira ko‘rinib qolardi.

-   Do‘zax  ham  bunchalik  bolmasa  kerak-a, 

to‘g‘rimi? -  deb so‘rab qoldi bir kuni Jo.

Martin bosh irg'adi,  lekin  birdan asabi qo‘zib 

ketganini  sezdi.  Bu  shundoq  ham  malum  edi. 

Ular  odatda  ish  paytida  gaplashishmasdi.  Suh­

bat ishdan adashtirib qolardi,  mana hozir ham 

Martin  Joning  savoliga  alahsib,  dazmolini  ikki 

marta ortiqcha oborib,  olib keldi.

Juma  kuni  ertalab  kir  yuvadigan  mashi- 

nani  ishga  tushirishdi.  Haftada  ikki  marta 

mehmonxonaning 

dasturxonlari, 

sochiqlari, 

choyshab va yostiq jildlarini yuvishga to‘g‘ri ke- 

lardi.  Bulaming  hammasini  yuvib,  dazmollab 

bolishgach,  nafis  ichki  kiyimlarga  gal  kelardi. 

Bu nihoyatda mashaqqatli va charchatadigan ish 

bolib,  g‘oyat  darajada  ehtiyotlikni  talab  qilardi, 

shuning  uchun  Martinning  ish  sur’ati  shu yer- 

ga kelganda sekinlashib  qolardi;  buning ustiga, 

u xato  qilib  qo‘yishdan  qo'rqar,  chunki  bunday 

paytdagi xatosi unga faqat ziyon keltirardi.

-   Mana  buni  ko'ryapsanmi?  -   dedi  Jo,  bir 

siynabandni  ko'rsatib,  u  shu  qadar  nafis  ediki, 

g'ijimlansa bir qisim bolardi, -  kuydirib qo^ygin- 

chi,  xizmat  haqingdan  yigirma  dollar  chegirib 

qolishadi.

bosh-

---

226

Jek  London

vaqtlar terlama kasali bilan og'rigan edim. 

Kasalxonada ikki yarim oy yotdim, shuncha vaqt 

ichida  hech  narsaga  qol  urmadim.  Juda  qoyil 

bolgan edi-da!

-  

Ha,  qoyil bolgan edi!  -  deb  takrorladi u bir 

daqiqadan so'ng oychanlik bilan.

Martin  vannaga  tushgani  ketdi,  qaytib  chiq- 

sa,  Jo  allaqayoqqa  g'oyib  bolibdi.  Bir  stakan 

pivo ichgani ketgandir,  deb o'yladi Martin,  lekin 

uni qidirgani qishloqqa borish uchun yuragi dov 

bermadi.  U  oyoq  kiyimini  yechmay  karavotiga 

yotdi,  so‘ng fikrlarini bir yerga to‘plashga urinib 

ko'rdi.  Kitoblarga-ku qol ham urolmadi.  U juda 

ham  holdan  toygan  edi,  to  kechki  ovqatgacha 

hech narsa o'ylamasdan chala olik bolib yotdi. 

Jo  hali ham kelgani yo‘q edi.  Martinning savoli- 

ga bogljon,  Jo  mayxonaning peshtaxtasi  oldida 

ildiz  otgan  bolsa  kerak,  deb javob  qildi.  Kech­

ki  ovqatdan  keyin  Martin  uxlagani  kirib  ketdi, 

u  ertasiga ertalab  uyg'ondi;  nazarida,  tamomila 

hordiq chiqarganday edi.  Jodan  esa hamon  da- 

rak yo‘q edi.  Martin gazetaning yakshanba soni- 

ni  ochib,  daraxt  tagiga,  soyaga  borib  yotdi.  U 

ertalabki  paytning  qanday  olib  ketganini  ham 

sezmay qoldi.  Hech kim unga xalaqit qilmadi, u 

uxlamadi,  ammo  shunday  bolsa  ham  gazetani 

o‘qib  chiqa olmadi. Tushki ovqatdan keyin yana 

gazetxonlikka kirishgan edi, lekin o'qib turib, bir 

ozdan so‘ng uxlab qoldi.

Yakshanba  kuni  shu  zaylda  oldi,  dushanba 

kuni ertalab  esa u astoydil berilib, kirlami nav- 

larga ajratardi. Jo esa boshini sochiq bilan o‘rab 

olib,  soIdna-soIdna sovun qorishtirar va kir yu- 

vadigan mashinani yurgizardi.

---