Xoshimov, S. Saidaxmedov elektr yuritma

Uv-rJya)K
EA. 
(3.12)
bu yerda: 
ru = R
ekv2
 + Rr + R ya -
yuritma tizimining yakor zanjiri­
dagi umumiy aktiv qarshilik; 
Reъ,
va 
AU
qiymatlari o‘zgartgich- 
ning fazalar va taktlar soni bilan aniqlanadi.
Mexanik tavsif tenglamasi:
co = 
(Edmax
cos a -A
Uv)K
E~1
-ГиМ(КЕК
м) '1, 
(3.13)
(3.13) ga ko‘ra, uzluksiz tok rejimida BT-D tizimining tav­
siflari to‘g‘ri chiziqdan iborat bo‘ladi. Bu tavsiflaming qattiqligi 
mustaqil qo‘zg‘atish chulg‘amli dvigatelning mexanik tavsifidan 
pastroqda bo‘ladi.
BT-D tizimida tezlik, rostlash burchagi a ni 0 dan 90° va un­
dan ortiqroq o‘zgartirib, rostlanadi.
Olingan mexanik tavsiflar ideal salt yurish tezligi co0' (3.4- 
rasm) dan o‘tadigan parallel to‘g ‘ri chiziqlar turkumini tashkil 
etadi va quyidagi ifoda bilan aniqlanadi:
coo
1
= (£d maxcos a-A 
U\)K
ea
. 
(3.14)
Haqiqatda esa, uzlukli tok sohasi hisobiga kichik yuklama- 
larda real mexanik tavsiflaming ko‘rinishi boshqacha bo‘ladi va 
salt yurish tezligi a
>0
ning real qiymati o‘zgaradi.
Uzluksiz toklaming chegara rejimidagi tokning o‘rtacha to‘g‘- 
rilangan chegara 
Id
cheg qiymatini quyidagicha aniqlash mumkin:
Enmacs m a
к
_ 
n
,
h
= 
y Г 
T 
( 1
-----------
C t g —
h
(3.15)
Xmp+VmLyU 
m4 
m

---

bu yerda: com - o‘zgaruvchan tok chastotasi, rad/s; 
Lyu = Lr+ Lya -
yuklama zanjiri induktivligi.
3.4-rasm.
BO‘-D tizimining uzlukli va uzluksiz tok 
rejimlaridagi elektr mexanik tavsifi.
Chegaraviy uzluksiz tok nisbiy birliklarda katta va o ‘rtacha 
quvvatli qurilmalarda foizning ulushlaridan oshmaydi. Shuning 
uchun chegaraviy rejimda quyidagini qabul qilish mumkin:
cheg
-Ed 
шах CO S 
(7v. 
(3.16)
Shunday qilib, (3.14) va (3.15) ifodalarga muvofiq 
Id
cheg 
toklaming qiymati ordinata o ‘qi bo‘yicha A
Uv KE.i
qiymatga 
surilgan.
(3.15) - formula a ning qiymatidan katta bo‘lgan burchak 
uchun to‘g‘ri keladi va bunda ishga tushayotgan ventildagi faza 
kuchlanishining oniy qiymati dvigatel EYK ga teng.
Invertor rejimida P >
fimax
= 
n-amin
oralig‘ida (3.15) for- 
muladan foydalanib bo'lmaydi.
BT-D tizimida reverslash usullari va ularning m exanik 
tavsiflari. BT-D tizimida dvigatelni quyidagi uchta usulda revers­
lash mumkin:

---

1. Yakor toki yo‘nalishi o ‘zgarmas bo‘lganda dvigatel magnit 
oqimi yo‘nalishini o‘zgartirib (3.5-rasm, 
a).
2. Yakordagi kuchlanish qutblarini o‘zgartirib (3.5-rasm, 
b)
maxsus avtomatik ulagich qurilmasi - reversor yordamida.
3. Ikkita qarama-qarshi ulangan o'zgartgichlar yordamida dvi­
gatel yakoriga qo‘yilgan kuchlanish qutblarini o‘zgartirib (3.5- 
rasm, 
d).
Birinchi ikkita usulning afzalliklari bitta ventil o ‘zgartgichni 
qo‘llashdan iborat.
Birinchi usulning kamchiligi revers operatsiyasining cho‘zilib 
ketishidir. Chunki qo‘zg‘atish chulg‘amining doimiyligi katta 
(1,5 s gacha) bo‘lganligi bois revers jarayonida yakordagi kuch- 
lanishni pasaytirish kerak. Bunda yakor zanjirida tokning sakrash- 
lari sodir bo‘lmasligi lozim.