|
УЎК 316.776.32
ТЕРРОРЧИ ТАШКИЛОТЛАРНИНГ
ИНТЕРНЕТ ТАРМОҒИДАГИ ФАОЛИЯТИ ВА
УЛАРНИНГ ТАРҒИБОТ УСЛУБЛАРИ
М.М
.
Адҳамов, ўқитувчи, Уйчи тумани 45
-
сон мактаб, Наманган
Аннотация.
Мақола террорчи ташкилотларнинг интернет тармоғидаги фаолияти ва
уларнинг тарғибот услубларини тахлил қилишга бағишланган. Унда ижтимоий
тармоқларга жойлаштирилаётган контентлар ва уларнинг мазмун
-
моҳияти
очиб берилган.
Калит cўзлар:
Ислом, пайғамбар, Қуръон, оят, сура, ҳадис, куфр, ҳижрат, жиҳод
.
Аннотация.
Статья посвящена анализу деятельности террористических организаций
в интернете и их пропагандистским методам. В ней описывается содержание контентов,
которые были размещены в социальные сайты со стороны террористических групп.
Ключевые слова:
Ислам, пророк, Коран, аят, сура, сунна, куфр, хиджра, жихад.
Abstract. The article is devoted to the activities of terrorist organizations on the Internet and
their propaganda methods. It describes the content and contents that were posted on social sites by
terrorist groups.
Key words: Islam, Prophet, Koran, verse, surah, sunnah, kufr, hijra, zihad.
Глобаллашув
жараёнида
ёшларнинг
тафаккури
ва
қалбини
забт
этиш
учун
айрим
кучлар
шиддатли
кураш
олиб
бормоқдалар
.
Бундай
кучлар
борасида
Ўзбекистон
Республикаси
Биринчи
Президенти
И
.
А
.
Каримов
ўзининг
“Энг
асосий
мезон
–
ҳаёт
ҳақиқатини
акс
эттириш” номли
асарида
шундай
дейди: “Ўзбекистонга
нисбатан
муайян
сиёсий
марказлар
томонидан
турли
хил
фалсафий
,
мафкуравий
,
информацион
воситалардан
усталик
билан
фойдаланган
ҳолда
таъсир
ўтказиш
,
ҳали
дунёқараши
тўлиқ
шаклланмаган
ўғил
-
қизларимизни
танлаган
йўлидан
оғдириш
,
уларнинг
қалбига
биз
учун
мутлақо
бегона
ва
зарарли
бўлган
қарашларни
сингдириш
,
маънавий
илдиз
ва
томирларимиздан
жудо
қилишдек
ғаразли
интилишлар
яширингани
бугун
тобора
аён
бўлмоқда”
[1:6-7].
Бундай
ғаразли
мақсадлар
экстремизм
ва
терроризм
,
диний
ақидапарастлик
,
миссионерлик
,
прозелитизм
каби
ғайриқонуний
фаолиятларда
намоён
бўлмоқда
.
Шу
каби
ғайриқонуний
хатти
-
ҳаракатлар
интернет
тармоғида
кенг
тарғиб
қилинаётгани
барчамизга
маълум
.
Бу
борада
Ўзбекистон
Республикаси
Биринчи
Президенти
И
.
А
.
Каримов
шундай
дейди: «Бугунги
кунда
инсоният
қўлида
мавжуд
бўлган
қурол
-
яроғлар
ер
куррасини
бир
неча
бор
яксон
қилишга
етади
.
Буни
ҳаммамиз
яхши
англаймиз
.
Лекин
ҳозирги
замондаги
энг
XORAZM MA
’
MUN AKADEMIYASI AXBOROTNOM
А
SI
–
8/2020
110
катта
хавф
–
инсонларнинг
онги
ва
қалбини
эгаллаш
учун
узлуксиз
давом
этаётган
мафкуравий
курашдир
.
Эндиликда
ядро
майдонларида
эмас
,
мафкура
майдонларида
бўлаётган
курашлар
кўп
нарсани
ҳал
қилади
.
Бу
аччиқ
ҳақиқатни
ҳеч
қачон
унутмаслик
лозим» [2:491].
Интернет
тармоғида
яратиб
берилаётган
кенг
имкониятлардан
ўзларининг
қабиҳ
ниятларини
амалга
ошириш
мақсадида
фойдаланаётганларнинг
жирканч
ишлари
осон
ва
тез
амалга
ошаётгани
ҳеч
кимга
сир
эмас
.
Бугунги
кунда
қўпорувчилик
,
бузғунчилик
,
аҳлоқсизлик
каби
ғайриинсоний
ғоя
ва
мафкураларни
тарғиб
этувчи
сайтлар
сони
,
уларда
тарқатилаётган
расм
,
аудио
,
видео
материалларининг
адади
кўп
эканлиги
барчамизга
маълум
.
Бундай
сайтларнинг
сони
соат
сайин
ортиб
бормоқда
.
Бу
ҳақда
Айдарбек
Тулепов
ўзининг
“Интернетга
ин
қурган
ўргимчаклар” номли
асарида
қуйидагичи
ёзади: “Сўнги
йилларда
бузғунчиликни
тарғиб
қилувчи
веб
–
сайтлар
сони
бир
неча
баробарга
кўпайган
.
Хусусан
,
ўн
йил
аввал
бундай
сайтлар
20
та
бўлса
,
бугун
7000
дан
ортиб
кетиши
натижасида
айрим
илмсиз
ёшларнинг
бузуқ
эътиқодга
чалғиб
,
ботил
фирқаларга
қўшилаётгани
ачинарли
ҳол” [3:5].
Интернетга
бўлган
эҳтиёж
кун
сайин
ортиб
бормоқда
.
Натижада ахборот
ва
коммуникация соҳасида улкан ўзгаришлар юз беряпти. Охирги 50 йилда ахборот узатиш
тизимининг иши 300 минг марта тезлашди. Нарх эса минг баробар арзонлашди. Бундай
ҳодиса Ер юзида улкан ахборот макони –
халқаро интернет тармоғи юзага келишига омил
бўлди
.
Интернет оммавий коммуникация таъсирини энг баланд поғонага кўтарди.
Веб –
сахифага жойлаштирилган биргина маълумотни яшин тезлигида дунё бўйлаб тарқатиш
имконини берди
[4:4].
Бугунги кунда интернет айрим “шахслар” учун ғоявий қуролга айланаётгани
масаланинг энг муаммоли жиҳатидир. Бузғунчи кучлар халқлар ўртасида уруш –
жанжал,
зиддиятлар келтириб чиқаришда “ўргимчак тўри” дан ҳам
кенг фойдаланишяпти. Бунда
“WikiLeaks” каби сайтларнинг “ҳиссаси” катта бўлмокда. Бундай сайтларнинг манбалари
номаълум, улар
фитнага сабаб бўлувчи шов –
шувли ёки ёлғон –
яшик маълумотларни кенг
оммага эълон қилиш билан шуғулланади. Шунингдек, бузғунчи кимсалар “Facebook”,
“Twitter”, “Instagram” каби ижтимоий тармоқлар орқали ҳам минглаб кишиларни оммавий
норозилик уюштиришга чақиришади [3:17].
Хозирда интернет тармоғида дин ниқоби остидаги экстремистик руҳидаги кўплаб
сайтлар фаолият юритмоқдаки, уларнинг ҳомийлари инсонларни “жиҳод” қилишга, сабабсиз
ўз юртидан “ҳижрат” қилиб, чиқиб кетишга чақириб, муқаддас ислом дини ниқоби остида
ўзларининг манфур ниятларини амалга ошириш пайида бўлмоқдалар. “Facebook” ижтимоий
тармоғидаги ғapaзли гуруҳлар ёки тўдалар ўзларининг қабиҳ ниятини амалга ошириш учун
ҳали онги шаклланиб улгурмаган ёшларни ақидаларидан адаштириш учун туну кун ҳаракат
қилмоқда. Бу каби кимсалар дин номи билан иш олиб бораётган бўлса
-
да, аслида улар дин
душманларидир [3:20]. Бу ҳакда “Раъд”
сурасининг 25
–
оятида бундай дейилади:
“Аллоҳнинг аҳдини
мийсоқдан кейин бузадиганлар, Аллоҳ боғланишига амр этган
нарсаларни узадиганлар ва ер юзида бузғунчилик қиладиганларга, ана ўшаларга
лаънат ва
уларга ёмон
диёр
бор”
[5:234]
.
“Ал
-
Қоида”
ташкилоти ўз тарғиботининг 99 фоизини интернет орқали амалга оширади.
2011 йилнинг июнь ойида “ал
–
Қоида”
ташкилоти интернет орқали террорчилик амалиётини
ўтказиш бўйича кўрсатмаларни ўз гумашталарига етказишга урингани фош этилган. Гап
шундаки, ташкилотга тааллуқли бўлган веб саҳифаларнинг бирида фойдаланувчиларга
юклаб олиш учун кизиқарли журнал таклиф этилган бўлиб, унинг саҳифаларидан оддий
ошхона шароитида қўлбола бомба тайёрлашни ўргатувчи кўрсатмалар жой олган. Шу орқали
ташкилот бутун дунёда ўз аъзоларига ўзини
–
ўзи портлатиш амалиётларининг сўнги
услублари ҳақида маълумотларни етказиб борган.
Шунингдек, болалар учун худкушлик амалиётини т
a
рғиб
этувчи махсус мультфильм
ишланган.
Бундай мульфильмларни ишлаш ва ижтимоий тармоқларда тарқатишдан мақсад
болаларнинг онг остига таъсир ўтказиш орқали террорчилар талқинидаги “жиҳод”
ҳаракатларига
нисбатан мойиллик yйғотиш ва келажакда бузғунчилар сафларини ана шу
ёшлар ҳисобидан тўлдиришдир.
Do'stlaringiz bilan baham: |
