Xalqaro turizm va turizm servisi

4-mavzu: Dastlabki interer-dizayn maktablarining tashkil topish tarixi

Reja:

4.1. BAUXAUZ jahon san’atida tan olingan eng yirik me’moriy-badiiy dizayn maktabi.

4.2. VXUTEMAS (Visshiye xudojestvenno-texnicheskiye masterskiye) Rossiya Oliy badiiy-texnik ustaxonalar maktabi.

4.3. ULM maktabi G‘arbiy Germaniyaning Ulma shahrida dizayn yo‘nalishida Xalqaro o‘quv markazi.

4.1. BAUXAUZ jahon san’atida tan olingan eng yirik me’moriy-badiiy dizayn maktabi

BAUXAUZ jahon san’atida tan olgan eng yirik me’moriy-badiiy dizayn maktabidir. U 1919 yilda Saksoniyaning madaniy markazi hisoblangan Vaymar shahrida tashkil topdi. Uning asoschisi va birinchi direktori nemis arxitektori va nazariyotchisi Valter Gropius bo‘ldi. Bauxauz maktabining o‘qituvchilaridan biri Bruno Taut: “Bugundan boshlab skulvatura, rassomlik va kasb-hunar (remlelo) o‘rtasida farq bo‘lmaydi. Barchasi yagona “Arxitektura” deb ataladi”- deya yozgandi. Shvesariyalik Iogann Ittem, gollandiyalik Gio van Duzburg kabi olimlar ham ana shunday qarashda edilar. Mazkur maktabda arxitekturadan dars bergan fransuz Sharl De Korbyuze geometriya (chizmachilik)ning roli o‘sishiga sababchi bo‘ldi. U yaratigan tizimda ikkita matematik prinsip: to‘g‘ri burchak va oltin kesishuv (zolotoye secheniye) mavjud edi. Musavvir Lionel Faynenger haykalga rom Gerkard Marks poligrafiya va keramikadan, mashhur rus rassomi Vasiliy Kondinskiylar ham ushbu maktabda dars bergan edilar. Maktab qoshida olti oylik tayyorlov kursi tashkil etilgandi.

1925 yilda BAUXAUZ maktabi Dessau (Leypsig yaqinida)ga ko‘chib o‘tadi. Bu yerda maktab qurilishi loyihasini Gropius chizgan bo‘lib, loyiha o‘sha davr uchun me’moriy loyiha durdonasi hisoblanardi.

Bu yerda o‘quv tizimining asosi qilib o‘rta asrlarda (hunarmandlar) kasb-hunar egalari tayyorlashdagi yetakchi tamoyil (uchenik-podmastere-master) shogird-shogirdga yordamchi va usta shakli olingan edi. O‘quv uslubi esa “San’at+ fan+ texnika hamkorligiga tayanardi.

BAUXAUZ 1932 yilgacha faoliyat ko‘rsatib, hokimiyatga millatchi sotsia-listlar kelishi bilan tarqatib yuborildi.

Maktabning bir qator talantli o‘qituvchilari AQSH, Chexslovakiya kabi davlatlarga borib o‘z g‘oyalarini davom ettirdilar.