Xalqaro tijorat ishi

Shartnomada ko'rsatilgan spetsifikatsiya bo'yicha. Spetsifikatsiya odatda tovarni tavsiflash uchun zarur bo‘lgan texnik parametrlarini o‘z ichiga oladi.
Spetsifikatsiya eksport qiluvchi, import qiluvchi, har xil assotsiatsiya va boshqa, ham milliy ham xalqaro tashkilotlar tomonidan tuzilishi mumkin. Bu xolatda shartnomada spetsifikatsiyani tuzgan tashkilotni ko‘rsatilishi va bu spetsifikatsiyani asosiy ko‘rsatkichlarini keltirilishi zarur.
Namunalar bo'yicha. Bu usul etalon bo‘lib hisoblangan va tomonlar bilan kelishilgan va tasdiqlangan ma‘lum namunalarga mos keladigan tovar sifatini shartnomada belgilab beradi. Shartnomaga hoida bo‘yicha, tanlab olingan namunalar miqdori va qo‘yilgan tovarni namuna bilan solishtirish tartibi bo‘yicha ko‘rsatmalar kiritiladi. Odatda uchta namuna tanlash qabul qilingan.
Namunani bittasi xaridorda, ikkinchisi - sotuvchida, uchinchisi- shartnomada ko‘rsatilgan qaysidir bertaraf tashkilotda (masalan, savdo palatasida) bo‘ladi. Odatda shartnomada ko‘rsatilgandek, tovarni oxirgi partiyasi keltirishidan boshlab, ma‘lum muddatga namunalar tomonlar tomonidan saqlaniladi. Tovarni sifatini namunalar bo‘yicha aniqlash usuli kam qo‘llaniladi, asosan iste‘mol tovarlarini sotishda hamda yakka tartibda tayyorlangan mashina va jihozlarni ayrim turlarida qo‘llanilishi mumkin. Bu usul ko‘pincha o‘ziga xos xususiyatlarga ega bo‘lgan (masalan, xo‘l mevalar) tovarlar sifatini aniqlashda ishlatiladi.
Oldindan ko'rikdan o'tkazish bo'yicha. Shartnomada bu usul “ko’rildi -tasdiqlandi” (rus tilida- “osmotreno-odobreno”; ing.tilida- — inspested-approved”; frants.tilida -‘vu et approuve”; nem. tilida- —besichtigt-genehmigt”). Bu usulda xaridorga belgilangan mudatda tovarning barcha partiyasini ko‘rib chiqish xuquqi beriladi. Xaridor qaysi axvolda tovarni ko‘rib tasdiqlagan bo‘lsa xuddi shu ahvolda sotuvchi uning sifatini kafolatlab beradi. Agarda bitim tuzilguncha xaridor tovarni ko‘rikdan o‘tkazish paytida maxfiy kamchiliklarini ko‘rmagan bo‘lsa yoki xabardor qilinmagan bo’lasa, bu xolda sotuvchi xaqiqatda etkazib berilgan tovarni sifatiga javob bermaydi.
Oldindan ko‘rikdan o‘tkazish bo‘yicha tovarlar auktsionlarida va omborlardan sotiladi.