Xalqaro jurnalistika va jamoatchilik bilan aloqalar fakulteti xalqaro jurnalistika va jamoatchilik bilan aloqalar kafedrasi sabriddinov asliddin diyoriddinovich

Tadqiqot natijalarining ilmiy va amaliy ahamiyati. Аxboriy koʼrsatuvlarni tayyorlash borasida jurnalistlar mahorati zamonaviy yondashuvlar asosida oʼrganilgani, obʼektning ilk bora oʼrganilayotgani, nazariy umumlashmalar chiqarilgani tadqiqotning ilmiy ahamiyatini koʼrsatadi. Ishdagi nazariy qarashlar, umumlashmalar, ilmiy xulosalar Oʼzbekiston Milliy universiteti Jurnalistika fakulteti, Oʼzbekiston davlat jahon tillari universiteti Xalqaro jurnalistika fakulteti, Qoraqalpoq davlat universiteti jurnalistika boʼlimida tahsil olayotgan talabalarga televizion jurnalistika fanini oʼqitishda qoʼl kelishi mumkin.
Ilmiy tadqiqotda chiqarilgan umumlashma va xulosalar bevosita jurnalistik amaliyotdan olingani sababli undan telejurnalistlar, mutaxassislar kasb mahoratini oshirishda, yosh jurnalistlarda kasbiy koʼnikmalarni shakllantirishda foydalanilishi mumkin.
Ishning tuzilishi va hajmi. Tadqiqot ishi kirish, uch asosiy bob, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati va ilovadan iborat. BMIning umumiy hajmi ... betni tashkil etadi.
Birinchi bobda, televideniening axborot tarqatish vazifasi, axboriy koʼrsatuvlarning dasturlarda tutgan oʼrni va ahamiyati, informatsion chiqishlar tasnifi, mohiyati, oʼziga xos xususiyatlari, butunjahon telekanallarida axborot tayyorlash borasidagi zamonaviy tendentsiyalar haqida soʼz yuritiladi.
Keyingi bobda axborot dasturlarining tayyorlashda jurnalistlar mahorati masalalari oʼrganilgan. Ish soʼngida xulosa va foydalanilgan adabiyotlar roʼyxati taqdim etilgan.

1.BOB. “O’ZBEKISTON24” VA “UZREPORT” TELEKANALLARINING TASHKIL TOPISHI HAMDA AXBORIY KANAL SIFATIDA MAMLAKATDA TUTGAN O’RNI.

1. 
   Axborot tushunchasiga izoh, axboriy janrlar turi
   

“Axborot” atamasi lotincha “informatio” soʻzidan olingan boʻlib, maʼlumot, tushuntirish, taqdim etish degan maʼnolarni anglatadi. Ushbu atama keng qo'llanilishiga qaramay, axborot tushunchasi fanda eng munozarali tushunchalardan biridir. Hozirgi vaqtda fan axborotning ko'p qirrali kontseptsiyasiga xos bo'lgan umumiy xususiyatlar va tomonlarini topishga harakat qilmoqda, ammo hozirgacha bu tushuncha asosan intuitiv bo'lib qolmoqda va inson faoliyatining turli sohalarida turli semantik tarkibni qamrab oladi.

¹Kundalik hayotda ma'lumot kimnidir qiziqtiradigan har qanday hodisa yoki yangilikni anglatadi. Masalan, har qanday voqea, kimningdir faoliyati haqida xabar va hokazo. “Axborot” - “ilgari noma’lum bo‘lgan narsani bildirish” degan ma’noni anglatadi;
Texnologiyada axborot deganda belgilar yoki signallar shaklida uzatiladigan xabarlar tushuniladi;
Kibernetikada axborot deganda bilimning yo'naltirish, faol harakat, nazorat qilish uchun foydalaniladigan qismi tushuniladi, ya'ni tizimni saqlash, takomillashtirish, rivojlantirish maqsadida. (N. Wiener).
Axborot nazariyasiga asos solgan amerikalik olim Klod Shennon - ma'lumotni uzatish, qabul qilish, o'zgartirish va saqlash bilan bog'liq jarayonlarni o'rganadigan fan - ma'lumotni biror narsa haqidagi bilimlarimizdan olib tashlangan noaniqlik deb hisoblaydi.
Shuningdek, axborot haqida yana quyidagi ta'riflarni keltirish mumkin:
Axborot - bu atrof-muhit ob'ektlari va hodisalari, ularning parametrlari, xususiyatlari va holati to'g'risidagi ma'lumotlar, ular haqida noaniqlik darajasini, bilimlarning to'liq emasligini kamaytiradi (N.V.Makarova);
Axborot - entropiyani inkor etish (Léon Brillouin);
Axborot tuzilmalar murakkabligining o'lchovidir (Mol);
Axborot aks ettirilgan xilma-xillikdir (Ursul);
Axborot - aks ettirish jarayonining mazmuni (Aces);
Axborot - bu tanlov ehtimoli (Yaglom).
Kibernetikaning “otasi” Norbert Viner axborot haqidagi zamonaviy ilmiy tushunchani juda aniq shakllantirgan. Aynan:
Axborot - bu tashqi dunyodan olingan tarkibni unga moslashish va his-tuyg'ularimizni unga moslashtirish jarayonida belgilanishi.
Odamlar xabarlar ko'rinishida ma'lumot almashadilar. Xabar - bu nutq, matnlar, imo-ishoralar, munosabatlar, tasvirlar, raqamli ma'lumotlar, grafiklar, jadvallar va boshqalar ko'rinishida taqdim etilishi mumkin.
Xuddi shu ma'lumot xabari (gazetadagi maqola, e'lon, xat, telegramma, ma'lumotnoma, hikoya, chizma, radioeshittirish va boshqalar) har xil odamlar uchun - ularning oldingi bilimlariga qo’shimcha tarzida, buni tushunish darajasiga qarab turli xil ma'lumotlarni o'z ichiga olgan holda bilish darajasini oshiradi, xabardor etadi.
Shunday qilib, yapon tilida yozilgan xabar bu tilni bilmagan odamga hech qanday yangi ma'lumot bermaydi, lekin yapon tilida gapiradigan odam uchun juda muhim ma'lumot bo'lishi mumkin. Tanish tilda taqdim etilgan xabar bo’lsada, agar uning mazmuni aniq bo'lmasa yoki allaqachon ma'lum bo'lsa, hech qanday yangi ma'lumotni anglatmaydi.
Axborot xabarning o'ziga xos xususiyati emas, balki xabar va uning iste'molchisi o'rtasidagi munosabatdir. Iste'molchi, hech bo'lmaganda potensial axborot qabul qiluvchi bo'lmasa, ma'lumot haqida gapirish ma'nosizdir.
Dunyodagi har bir inson turli xil ma'lumotlar dengizi bilan o'ralgan. Axborotning yagona qat'iy ta'rifi mavjud emasligiga qaramay, bu atamani xarakterli xususiyatlari orqali tavsiflash mumkin: dualizm (erkinlik), ishonchlilik, to'liqlik, adekvatlik, foydalanish mumkinligi va dolzarbligi.
Ma'lumotni idrok etishni uzoq vaqt davomida tuzatish, saqlash istagi har doim insonga xos bo'lgan. Inson miyasi juda ko'p ma'lumotlarni saqlaydi va uni saqlashning o'ziga xos usullaridan foydalanadi, uning asosi kompyuterlar kabi ikkilik koddir. Inson har doim o'z ma'lumotlarini boshqa odamlar bilan baham ko'rishga va uni uzatish va uzoq muddatli saqlash uchun ishonchli vositalarni topishga intilgan. Buning uchun hozirgi vaqtda tashqi (inson miyasiga nisbatan) axborot vositalarida ma'lumotlarni saqlash va uni uzoq masofalarga uzatishning ko'plab usullari ixtiro qilingan.
Tovush (akustik) - atrofimizdagi dunyo tovushlarga to'la va ularni saqlash va takrorlash vazifasi 1877 yilda ovoz yozish moslamalari ixtirosi bilan hal qilindi. Uning xilma-xilligi musiqiy ma'lumotdir - bu tur uchun maxsus belgilar yordamida kodlash usuli ixtiro qilingan, bu uni grafik ma'lumotlarga o'xshab saqlash imkonini beradi;
Matn - odam nutqini maxsus belgilar - harflar bilan kodlash usuli va turli xalqlar turli tillarga ega va nutqni ko'rsatish uchun turli harflar to'plamidan foydalanadilar; bu usul qog'oz va matbaa ixtiro qilingandan keyin ayniqsa ahamiyatli bo'ldi;
raqamli - atrofdagi dunyoda ob'ektlar va ularning xususiyatlarining miqdoriy o'lchovi; savdo, iqtisodiyot va pul ayirboshlashning rivojlanishi bilan ayniqsa katta ahamiyat kasb etdi; matn ma'lumotlariga o'xshab, uni ko'rsatish uchun kodlash usuli maxsus belgilar - raqamlar bilan qo'llaniladi va kodlash tizimlari (hisoblash) har xil bo'lishi mumkin;
videoma'lumot - bu kino ixtirosi bilan paydo bo'lgan atrofdagi dunyoning "jonli" rasmlarini saqlash usuli.
Informatika nuqtai nazaridan quyidagi umumiy sifat xususiyatlar eng muhim hisoblanadi: ishonchlilik, to'liqlik, aniqlik, dolzarblik, foydalilik, qimmatlilik, o'z vaqtidalik, tushunarlilik, foydalanish mumkinligi, qisqalik va boshqalar.
Axborot ob'ektivligi. Har qanday ko'rinishdagi ma'lumot ob'ektivdir, u ob'ektiv haqiqatni aks ettiradi. Masalan, "Tashqarida havo issiq" iborasi shuni anglatadiki, buni aytgan odam tashqaridagi ob-havoni issiq deb hisoblaydi, ya'ni bu holda ma'lumot ma'lum bir shaxsning baholashiga asoslangan bo’ladi.
Axborotning ishonchliligi. Ma'lumotlar, agar u ishlarning haqiqiy holatini aks ettirsa, ishonchli hisoblanadi. Ishonchli ma'lumotlar bizga to'g'ri qaror qabul qilishga yordam beradi. Noto'g'ri ma'lumotlar quyidagi sabablarga ko'ra bo'lishi mumkin:
Sub'ektiv xususiyatni qasddan buzish (dezinformatsiya) yoki qasddan sohtalashtirish.
Ma'lumotlarning to'liqligi. Agar ma'lumot tushunish va qaror qabul qilish uchun yetarli bo'lsa, to'liq deb atash mumkin. To'liq bo'lmagan ma'lumotlar noto'g'ri xulosa yoki qarorga olib kelishi mumkin.
Axborotning aniqligi uning ob'ekt, jarayon, hodisa va boshqalarning haqiqiy holatiga yaqinlik darajasi bilan belgilanadi.
Axborotning dolzarbligi - hozirgi davr uchun ahamiyati, diqqat markazida ekanligi. Faqat o'z vaqtida olingan ma'lumotlar foydali bo'lishi mumkin.
Axborotning foydaliligi (qiymati). Foydalilik aniq iste'molchilarning ehtiyojlari bilan bog'liq holda baholanishi mumkin va uning yordami bilan hal qilinishi mumkin bo'lgan vazifalarga muvofiq baholanadi.
Eng qimmatli ma'lumot foydalidir. Shu bilan birga, ishonchsiz ma'lumotlar (masalan, badiiy adabiyot) inson uchun katta ahamiyatga ega ekanligini yodda tutish kerak. Badiiy adabiyotda foydali ma'lumotlar so'zsiz taqdim etiladi. Ijtimoiy (ommaviy) ma'lumotlar ham qo'shimcha xususiyatlarga ega:
Semantik (semantik) xususiyatga ega, ya'ni tushunarli, chunki atrofdagi olam ob'ektlari, jarayonlari va hodisalarining eng muhim belgilari tushunchalarda umumlashtiriladi.
lingvistik xususiyatga ega (estetik ma’lumotlarning ayrim turlari, masalan, tasviriy san’atdan tashqari). Axborotning tabiiy (so'zlashuv) tillarda ifodalanishi, matematik formulalar shaklida yozilishi va hokazo.
Vaqt o'tishi bilan ma'lumotlar miqdori o'sib boradi, axborot to'planadi, tizimlashtiriladi, baholanadi va umumlashtiriladi. Bu xususiyat axborotning o'sishi va to'planishi deb nomlangan. (Kumulyatsiya - lotincha cumulatio - ko'payish, to'planish). Axborotning qarishi - vaqt o'tishi bilan uning qiymatining pasayishi. Axborotni zamonning o'zi emas, balki oldingi ma'lumotlarni to'liq yoki qisman aniqlaydigan, to'ldiradigan yoki rad etadigan yangi ma'lumotlarning paydo bo'lishi. Ilmiy-texnik axborot tezroq, estetik axborot (san'at asarlari) sekinroq eskiradi.
Mantiqiylik, ixchamlik, taqdim etishning qulay shakli axborotni tushunish va o'zlashtirishni osonlashtiradi.
Soʼnggi yillarda jahonda jurnalistikaning taʼsir kuchi nihoyatda ortdi. U mamlakat ichkarisidagi siyosiy kurashlar va xalqaro munosabatlarga faol aralasha boshladi. U nafaqat jamiyat tomonidan muhim siyosiy qarorlar qabul qilish jarayoniga taʼsir qila boshladi, balki, ayrim yirik siyosatchilarning obroʼsini puchga chiqarib, hukumatlarni agʼdara boshladi va bu jarayonda kundalik gazetalar birinchi oʼrinni egallamoqda. Ular jamiyatni boshqarishda faol ishtirok etadigan obroʼ-eʼtiborli davralardan oʼrin egallashdi.
CNNnning rahbari Ted Ternerga jurnalistlardan biri murojaat qilib: - Siz hozir Аmerikadagi eng obroʼli, eng nufuzli shaxslar qatoridan oʼrin egallagansiz. Nima sababdan Siz Аmerika prezidentligiga oʼz nomzodingizni koʼrsatmaysiz? – deganda, u: “Аxir men butun jahonni boshqarishga oʼz taʼsirimni koʼrsatayapman-ku, siz menga bitta davlatga boshchilik qilmaysiz-mi, deyapsiz” - deb javob qaytargandi. Bu axborotning kuchiga berilgan yuksak baho sanaladi.
Аxborotning jamiyatni boshqarishdagi roli, jamoatchilik fikrini shakllantirishdagi ahamiyati yuqoriligi inobatga olingan holda, jurnalistlarning oʼz kasbiga nihoyatda ehtiyotkorlik va katta masʼuliyat bilan yondashishi talab qilinadi.
Jurnalistikaning hayotdagi ijtimoiy-siyosiy jarayonlarni boshqarishdagi ahamiyati, imkoniyatlari katta boʼlib, buni quyidagilarda koʼrish mumkin:
Birinchidan, u jamiyatdagi turli ijtimoiy institutlar tomonidan qabul qilinayotgan qarorlarga oʼz taʼsirini koʼrsatadi.
Ikkinchidan, ommaviy auditoriya, xalq, jamiyat bilan birga u alohida shaxs ongiga, uning ichki dunyosiga, uning xatti-harakatlariga, qaror qabul qilishiga taʼsir qiladi. Bu jurnalistikaning “toʼrtinchi hokimiyat” sifatidagi asosiy xususiyatidir. Bu esa ham jurnalistlar, ham auditoriya, shu jumladan, jamiyat oldiga ham axborotga yuridik egalik qilish huquqi toʼgʼrisidagi masalani va bu huquqni amalga oshirish muammosini koʼndalang qilib qoʼyadi.
Shu jarayonda jurnalistlar tomonidan axborotni yigʼish va tarqatishda ochiqlik, oshkoralik talabi paydo boʼladi. Va bunda ijtimoiy institutlar, rasmiy shaxs va doiralarning ochiq boʼlishi, jurnalistlarga, jamiyatga (yuridik qonun-qoidalarga boʼyinsingan xolda) axborot berish masʼuliyati, majburiyati masalasi alohida maʼno kasb etadi.
Sababi, jamiyat hayotini normal holda yuritish, toʼgʼri qarorlar, loyihalar qabul qilish uchun aholining axborotga boʼlgan ehtiyojini toʼla qondirish muhim ahamiyatga ega. Bu yerda jurnalist uch nuqtai nazarda turishi mumkin. 1. Konservativ nuqtai nazar. Bunda jurnalist jamiyat osoyishtaligini buzmaslik, hech kimni bezovta qilmaslik, shu kundagi tartib-qoidani saqlab qolish, uni hatto yanada mustahkamlash haqida qayg‘urishi kerak.
2. Reaksion nuqtai nazar. Bunda jurnalist jamiyat tizimlari va jamoatchilik fikrini orqaga qarab harakat qilishiga xizmat qiladi.
3. Progressiv nuqtai nazar. Bunda jurnalist iqtisodiyot, siyosat, ijtimoiy va ma’naviy hayotdagi yangilanishlar, o‘zgarishlar, kelajak sari harakat qilish, alohida shaxsning ijodiy ravnaqi, iqtisodiy, ijtimoiy, madaniy taraqqiyot, orzudagi hayot uchun kurash tarafdori bo‘lib chiqadi.
Jurnalist o‘zini qaysi pozitsiyada turganligini aniqlab olishi kerak. “Axborot kurashi” va “axborot urushi” degan tushunchalarini birbiri bilan almashtirib, aralashtirib yuborish kerak emas. “Axborot kurashi” tushunchasi jamiyatdagi mavjud bo‘lgan turli ijtimoiy kuchlarning kurashi, ular o‘rtasidagi to‘qnashuvlarining doimiy yo‘ldoshi, harakatga keltiruvchi kuchi bo‘lib kelgan va bo‘ladi ham

“Axborot urushi” degan tushuncha esa bu boshqa ma’noni, ya’ni “dushman qidirish”, “raqib” ustidan g‘alaba qozonishga jonjahdi bilan intilish, degan ma’noni anglatadi. Odatda, bu holda tomonlar to‘g‘ri noto‘g‘ri yo‘llardan, shubhali fakt va argumentlardan foydalanishi kuzatiladi. Axborot urushi ham turli ijtimoiy kuchlar orasida olib boriladi. (Rossiya bilan Ukraina o‘rtasidagi gaz bo‘yicha, Rossiya bilan Gruziya, Moldova o‘rtasida “borjom” suvi, musallas yuzasidan axborot urushi yoki Qirg‘iziston, Tojikiston bilan O‘zbekiston o‘rtasidagi sug‘orish uchun foydalaniladigan suv bo‘yicha tobora avj olib brayotgan axborot urushi va b.)

Urush yoki terroristik xurujlar paytida hatto senzura kiritilish xollari kuzatilmoqda. Shunda vaziyatda radiopriyomniklardan foydalanishni ta’qiqlash, dushman ovozlarini bo‘g‘ish, kontrtarg‘ibotni avjoldirish, dushman ta’siriga qarshi kurashda dezinformatsiyadan – ataylab yolg‘on, noto‘g‘ri axborot tarqatish xollari kuzatilmoqda.
Dezinformatsiya bu axborotning yo‘qligi emas, dezinformatsiya aholida voqea, xodisa to‘g‘risida noto‘g‘ri tassurot, tushuncha hosil qilish demakdir.
Shu o'rinda axborot janrlari xususida alohida to'xtalib o'tish lozim. “Ayni paytda asosan, reportaj, xabar va yangilik janrlari qo'llanilmoqda. Buni tom maъnoda, deb aytish noto'g'ri bo'ladi”. Zero, interv`yu va luqma janrlari ham isteъmolda.
Kuzatuvlarga qaraganda, teleko'rsatuvlar orasida axborot dasturlari nisbatan ko'pchilikning eъtiborini qaratadi. Chunki odamlar har soat, har daqiqada yangilikka, yangi xabarga tashnalik sezadilar. Bu esa, bugungi kun jurnalistlaridan katta masъuliyatni talab etadi. Shu boisdan axboriy dasturlarining ijodkorlari zimmasidagi masъuliyat yuki nihoyatda katta. Axir u minglab tomoshabinlarga shu kunning eng dolzarb, eng so'nggi voqealarini etkazishda masъul shaxs hisoblanadi.
Milliy telekanallarimiz haqida so'z ketar ekan, avvalo, u orqali xalqaro, respublika, viloyatlarning ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy, ma’naviy-ma’rifiy hayotiga oid muhim materiallar berilib borilayotganini ham alohida ta’kidlab o'tish zarur. Axboriy-tahliliy sahifalari xalqimizning axborotga bo'lgan ehtiyojini qondirish va ko'ngilli hordiq chiqarishi yo'lida xizmat qilmoqda.
Axboriy TVdagi turkum ko'rsatuvlarda voqelik ortiqcha bo'yoqlarsiz tomoshabinga etkaziladi. Bunday sharoitda, ayniqsa, axboriy janrlarda xolislik, haqqoniylik, tezkorlik printsiplariga eъtibor berish talab etiladi. Fikrimizcha, axboriy dasturlarida mavzu tanlash va uni efirga olib chiqishda har bir jurnalistning qalami o'tkir, aqli teran, oqni qoradan farqlay oladigan darajada ziyrak bo'lmog'i maqsadga muvofiq. Shu bilan bir qatorda ular jo'shqin hissiyot bilan yashay turib, har bir masalaga vazminlik bilan yondashishlari zarurdir.
“...TVga “yaqinroq borib” kuzatsak va yoki sohadan bevosita xabardor bo'lganlar biladiki, yil davomida axborot dasturlarida ikki marta “o'lik mavsum” bo'ladi. Buning asosiy sababi, xabarlar xatlar asosida tayyorlanadi. ...Qishki “o'lik mavsum” yanvarga – har bir tashkilot yil boshida faoliyatini yangidan izga tushirayotgan va yozda – taъlim muassasalarining dam olish paytiga to'g'ri keladi. Auditoriya va jurnalistlar uchun umumiy muhimlik shundaki, bu vaqt davoamida ulardan ijod qilish talab etiladi. ... Xo'sh, maъlumotlarning barchasi “lavha” deb qaralishiga umumiy ko'nikish, berilayotgan axborotlarning ikki tomchi suv kabi bir-biriga o'xshab qolishiga asosiy sabab nimada? Axborot manbai tadbir bo'lgani va matnning bir kishi tahrir qilishi maъlumotlarning umumiylik jihatini oshirish va jurnalistlarning turfa yondashuviga to'sqinlik qilmoqda”.
Hulkar Bo'rieva ta’kidlagan “o'lik mavsum” tushunchasiga qo'shilish qiyin. Axborot bozorida hamisha axborotga ehtiyoj seziladi. TVda mavzular xilma-xilligi juda keng. Yoz yoki qish mavsumining ham o'z muammolari bor. Faqatgina, jurnalistlarning izlanuvchanligi va mahorati mavzularni topa olishi va tahlilida namoyon bo'ladi.
Ko’plab davlat kanallaridagi informatsion dasturlaridagi chiqishlar bir-biriga o'xshan. Xo'sh, bu o'xshashlikning asosiy sababi nimada? Buning boisi shundaki, axborot manbai – tadbir. Ikkinchi muhim sabab, bir kishi tomonidan matn tahrir qilinishi. Mazkur ikki omil ma’lumotlarning umumiylik jihatini oshirish va jurnalistning turfa yondashuvga ehtiyoji kamaygani bois mahorati ham kun sayin so'nib borishi natijasida “o'lik mavsumda” shunchaki chetga chiqib qolishiga zamin yaratmoqda.
Aslida, axboriy ko'rsatuvlar o'zining “quruq”ligi – sodda, tezkor, ishonarli, mazmunli, shu bilan bir qatorda qisqa bo'lishi bilan ajralib turadi. Ana shu xususiyat ijodkorlardan ortiqcha mehnat talab qilmaydi. Biroq, bugun axborotlar oqimi yuzaga kelgan bir davrda tomoshabin ham bemalol o'z axborotini qaysi manbadan olishni biladi. Xususan, telekanallar o'rtasidagi raqobat ham aynan mazkur jihat orqali yuzaga keladi. Shu sababdan, axboriy ko'rsatuvlar, ularning janrlariga ham jiddiy eъtibor qaratish, ularni rivojlantirish maqsadida izlanish olib borish maqsadga muvofiq.
Televidenieda axboriy janrlar muhim rol` o'ynaydi. Ularga quyidagilar kiradi:
1. Videosyujet (qisqa xabar)
2. Hisobot:
• Davlat va hukumat delegatsiyalarining tashrifi
• Rasmiy tashriflar to'g'risidagi ko'rsatuvlar
3. Reportaj. Reportajning o'zi ham bir nechaturgabo'linadi:
• To'g'ridan-to'g'ri reportaj
• Reportaj-translyatsiya
• Voqeali reportaj
• Rejalashtirilgan (tashkil etilgan) reportaj: Rejalashtirilgan reportajlar odatda maъlum bir maqsad bilan dolzarb mavzularda tashkil etiladi:
• Muammoli reportaj
• Reportaj - portret
4. Interv`yu. Ekspress-so'rov. Qahramon portretini yaratish maqsadida olinadigan interv`yu.
5. Suhbat.
Xulosa o'rnida aytish joizki, axborot davrida jurnalistlarga alohida masъuliyat yuklanadi. Jahon telekanallarida axborot etkazish borasida to'plangan tajriba, sohaga yangicha qarashni talab etadi. Bu holatni to'liq ifodalab berish uchun yanada ko'plab tadqiqot va kuzatishlar olib borish lozim. Fikrimizcha, har qanday holatda ham yurtimiz axborot bozorida teleefirlarning o'rnini mustahkamlash uchun janrlarga qo'yiladigan talablarni oshirish lozim. Bu esa, jurnalistning o'z ustida tinimsiz izlanishi, axborotga yangicha yondashuv hamda auditoriyaning eъtiborini tortish kabi qator muhim va dolzarb vazifalarni amalda ijobiy hal etish imkonini beradi. Quyida “Uzreport” telekanalidagi chiqishlar misolida fikrimizni davom ettiramiz.