X. U. Aliyev Darslikda umumiy patofiziologiya, tipik patologik jarayonlar asoslari va

Xolemiya bosh miya pstloq qismi neyronlari faolligining
pasayishi bilan xarakterlanib, ta’sirchanlik va qo‘zg‘aluvchan-
likning ortishi bilan kechadi. Keyinchalik bosh va orqa miyaning
boshqa nerv markazlari tormozlanadi. Shu sababdan depressiya,
uyqu, tez charchash, bovlam reflekslarining susayishi vujudga
keladi.
Axoliya sindromi (grekcha a — belgining yoki xususiyatning
yo'qligi + chole — o ‘t) birinchi navbatda ichakda o ‘tning boM­
masligi natijasida hazm jarayonlarining buzilishi bilan xarakter­
lanadi. Bunda yogMarning hazm boMishi va so‘rilishining buzilishi;
yog‘da eruvchi vitaminlar so‘rilishining buzilishi; najasda yog‘-
larning boMishi (steatoreya); najasda sterkobilinogenning boM­
masligi natijasida uning rangsizlanishi; chirish va bijgMsh jarayon­
larining kuchayishi bilan birga kechuvchi disbakterioz, m eteo­
rizm; ichak peristaltikasining pasayishi va tonusining tushishi,
oqibatda ich ketishi, uning ich qotishi bilan almashishi; gipo-
viraminoz K; oqsil va u bilan birga prokoagulyantlar bio-
268

---

sintezining buzilishi: kichik tomirlar devori o'tkazuvchanligining
ortishi va uning gipokoagulyasiva bilan gemorragik sindromning
rivojlanishi kuzatiladi.
Parenximato/ sariqlik. 
Parcnximatoz sariqlik jigarga yuqumli —
parazitar omillar (virus, bakteriyalar va ularning toksinlari. bczgak
plazmodiysi va boshqalar) va noinfeksion ta’sirlar (organik va
anorganik zaharlar, masalan alkogolning katta dozalari; gepatotrop
antitanalar va scnsibillangan limfositlar; o'smalar va boshqalar)
ning to'g'ridan-to'g'ri ta’siri natijasida vujudga keladi. Jigar funksiva-
lari buzilishining xarakteri va rivojlanishining ko'rinishi shikast­