Volume ǀ issue ǀ

ǀ
ISSUE 4 
ǀ
2022
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=4.63) 
Passport: 
http://sjifactor.com/passport.php?id=22230
  
 
28 
UZBEKISTAN |
www.caajsr.uz
 
 
Birinchi bosqichda mutaxassislardan iborat loyiha jamoasi tuziladi. 
Ikkinchi bosqichda ma'lumotlar to'planadi va batafsil tahlil qilinadi, bunda 
mutaxassislar tadqiqotda ishtirok etuvchi kompaniyalardan zarur hujjatlarni talab 
qiladilar va xodimlar bo'limining ishi bo'yicha xodimlar o'rtasida maxfiy so'rov 
o'tkazadilar. 
Uchinchi bosqichda har bir korxonaning kadrlar bo‘linmalarining ishlash 
ko‘rsatkichlari olingan umumlashtirilgan ko‘rsatkichlar bilan taqqoslanadi va inson 
resurslarini boshq
arish tizimidagi “zaif tomonlar” aniqlanadi.
Ushbu usuldan foydalanish tashkilotlar faoliyatida shaffoflik tamoyiliga rioya 
qilishni nazarda tutadi - xizmatlar to'g'risidagi ma'lumotlar ochiq va ishonchli bo'lishi 
kerak. Bundan tashqari, bu usul ancha qimmat: Evropada loyihada ishtirok etish har bir 
kompaniya uchun 10 000 evrogacha turadi. 
Investitsiyalar rentabelligini baholash usuli biznesning deyarli barcha sohalarida, 
shu jumladan xodimlarni boshqarish sohasida qo'llaniladigan ROI ko'rsatkichiga 
(investitsiyalarning qaytishi) asoslanadi. 
Ushbu usuldan foydalanish xarajatlarni hisoblashda ma'lum qiyinchiliklar bilan 
bog'liq bo'lib, ularning aniqligi olingan natijalarning ishonchliligiga bog'liq. To'g'ridan-
to'g'ri xarajatlarga qo'shimcha ravishda, yashirin xarajatlarni hisobga olish kerak, ularni 
hisoblash juda mashaqqatli jarayon. 
Xodimlarni boshqarish tizimidan to'g'ridan-to'g'ri daromadni aniqlash ham qiyin. 
M. Kotin inson resurslarini boshqarish tizimida daromadlarni aniqlashning bir qancha 
usullarini beradi [5]: 
1. Taqqoslash - tashkilotning xodimlarni boshqarish faoliyatini amalga oshirishdan 
oldin va ular tugaganidan keyin olingan foydani taqqoslash. 
2. Nazorat guruhlarini qo'llash - xodimlar malakasi bo'yicha teng ikki guruhga 
bo'linadi, ulardan birida faoliyat olib boriladi. Ikkala guruhning samaradorlik 
ko'rsatkichlari o'rtasida ko'rilgan chora-tadbirlar samarasini tavsiflovchi farq aniqlanadi. 
Asosiy qiyinchilik eng o'xshash malakalarning ekvivalent guruhlarini malakali tanlash 
zarurati bilan bog'liq. 
3. KPI tizimidan foydalanish (asosiy samaradorlik ko'rsatkichlari - asosiy 
ko'rsatkichlar). Ushbu tizim kompaniyada har bir pozitsiya bo'yicha (har bir pozitsiyaga 
o'nga yaqin) alohida-alohida ishlash ko'rsatkichlarini yaratish imkonini beradi. Salbiy 
tomoni shundaki, barcha korxonalarda amalga oshirishning murakkabligi va yuqori 
narxi tufayli KPI tizimi mavjud emas. 
Amerikalik inson resurslarini boshqarish bo'yicha mutaxassis tomonidan ishlab 
chiqilgan Jek Fillipsning keng qamrovli metodologiyasi xodimlarni boshqarish 
samaradorligini besh ko'rsatkich bo'yicha baholash imkonini beradi [3]: 

---

CENTRAL ASIAN ACADEMIC JOURNAL 
OF SCIENTIFIC RESEARCH 
ISSN: 2181-2489 
VOLUME 2