Volume ǀ issue ǀ

ǀ
ISSUE 4 
ǀ
2022
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=4.63) 
Passport: 
http://sjifactor.com/passport.php?id=22230
  
 
31 
UZBEKISTAN |
www.caajsr.uz
 
 
nisbati sifatida belgilanadi. xodimlar o'tgan yil uchun tanlangan xodimlarning o'rtacha 
oylik soniga. 
Birinchidan, BGP ko'rsatkichini ishlab chiqarish korxonalarida hisoblash mumkin. 
Xizmat ko'rsatish sohasida uning ta'rifi faoliyatning o'ziga xos xususiyatlari bilan 
murakkablashadi. Ikkinchidan, topshiriqning bajarilmasligi omillarini ob'ektiv aniqlash 
jarayoni uni komissiya tomonidan ko'rib chiqish zarurati bilan sezilarli darajada 
murakkablashadi. Uchinchidan, ushbu tizim xodimlarni boshqarish tizimining 
samaradorligini har tomonlama baholashga imkon bermaydi, chunki u moslashish, 
rag'batlantirish, xodimlarni sertifikatlash, kadrlar rivojlanishini boshqarish va kadrlar 
zaxirasini shakllantirish jarayonlarining samaradorligini hisobga olmaydi. Ularning 
samaradorligi bilvosita ko'rsatkichlar orqali o'lchanadi. Biroq, bu tizim muayyan 
sohalarda qo'llanilishi mumkin. 
Xodimlarni boshqarish tizimining samaradorligini baholashning eng maqbul 
usullarini topish uchun zamonaviy olimlarning ishlarini o'rganishda ushbu usullardan 
foydalanishni qiyinlashtiradigan bir qator kamchiliklar aniqlandi: 
- ko'pchilik ko'rsatkichlar uchun aniq baholash mezonlarining yo'qligi; 
- ayrim ko'rsatkichlarni aniq hisoblashning murakkabligi yoki mumkin emasligi; 
- xodimlarni boshqarishning ko'plab quyi tizimlarini tavsiflovchi ko'rsatkichlarning 
etishmasligi: 
kadrlar 
zaxirasini 
shakllantirish, 
motivatsiyani 
nazorat 
qilish, 
moslashtirish, kadrlarni rivojlantirish; 
- 
xizmat 
ko'rsatish 
korxonalarida 
ko'plab 
ko'rsatkichlarni 
qo'llashning 
murakkabligi; 
- xodimlarni boshqarish tizimi faoliyati samaradorligining umumiy bahosini 
olishning mumkin emasligi. 
XULOSA
Xodimlarni boshqarish tizimining samaradorligini baholashning mavjud usullarini 
tanqidiy tahlilini yakunlab, biz mahalliy va xorijiy amaliyotda quyidagi printsip 
bo'yicha amalga oshiriladigan xodimlarni boshqarish samaradorligini baholashning 
to'rtta guruhi mavjud degan xulosaga kelishimiz mumkin: 1) ekspert bahosi, 2) 
taqqoslash, 3) xarajatlar va iqtisodiy samarani solishtirish, 4) xodimlar faoliyatining 
ijtimoiy-iqtisodiy omillarini tahlil qilish. 
Ushbu to'rt guruhning tegishli kamchiliklari mavjud bo'lib, ulardan foydalanishni 
murakkablashtiradigan, 
masalan, 
ekspert 
baholashlarining 
sub'ektivligi 
va 
mashaqqatliligi, taqqoslashda tashqi ma'lumotlarning cheklanganligi, tashkilotning 
iqtisodiy samaradorligiga ta'sir qiluvchi ko'plab omillar, takomillashtirish bo'yicha 
chora-tadbirlar o'rtasidagi sezilarli vaqt oralig'i. mehnatning ijtimoiy sharoitlari va 

---

CENTRAL ASIAN ACADEMIC JOURNAL 
OF SCIENTIFIC RESEARCH 
ISSN: 2181-2489 
VOLUME 2