V=k[A]a [B]



Download 0,96 Mb.
bet18/41
Sana29.06.2022
Hajmi0,96 Mb.
#717772
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   41
Bog'liq
V=k[A]a [B]

Yechish. Selsiy gradusi bo‘yicha ifodalangan haroratni, Kelvin shkalasidagi, gradusga aylantirib, so‘ngra 1/T ni qiymatlarini hisoblab, tezlik doimiysining tegishli logarifmik qiymatini (lgk) topish kerak. olingan natijalar quyidagi ko‘rinishda, jadvalda keltirilsa maqsadga muvofiq bo‘ladi.

Harorat, K

1/Т, К – 1

lgk

462,6
471,9
503,3
524,1

2,160·10 – 3
2,118·10 – 3
1,986·10 – 3
1,907·10 – 3

-4,60
-4,29
-3,20
-2,50

Jadvalda olingan qiymatlar asosida koordinatlarda lgk-1/T bog‘liqlik grafigi chiziladi.



15-rasm. Metilizonitrilni qayta gurug‘lanish reaksiyasi tezlik doimiysi logarifmini teskari haroratga bog‘liqligi.
15-rasmdan ko‘rinadiki, olingan qiymatlar to‘g‘ri chiziqda yotadi. Bu grafikdan tga ni hisoblash uchun bir-biridan yetarli darajada uzoqda joylashgan ikkita nuqtani olib, ularni koordinatlari ordinata va absissa o‘qlari bo‘ylab, aniqlanadi:

Ea = - 2,3R tga = - 2,3·(8,31)·(8330) = 159000 j/mol = 159kj/mol
Shunday hollar ham uchraydiki, ularda lgk -1/Т bog‘liqlik to‘g‘ri chiziq bilan ifodalanmaydi, balki murakkab ko‘rinishga ega bo‘ladi (16-rasm), reaksiya murakkab bo‘lib, haroratga bohliqligi turlicha bo‘lgan bir necha bosqichlarda boradi. Bunda grafik har xil og‘ish burchagiga ega bo‘lgan ikkiga to‘g‘ri chiziq tarzida interpretatsiyalanadi. Og‘ish burchagi (tga) har xil qiymatga va shunga bog‘liq holda faollanish energiyasi ham har xil qiymatga ega bo‘ladi. Past haroratlarda Еа ning qiymati kaichik bo‘lgan reaksiya, yuqori haroratlarda esa Еа ning qiymati katta bo‘lgan reaksiya yaxshi ketadi. Bunday reaksiyalarga misol sifatida vodorod va oltingugurt orasidagi reaksiyani olish mumkin, bunda reaksiyaga kirishuvchi moddalar suyuq va gaz fazalaroda bo‘ladi va gaz fazasida ketadigan reaksiya Yea ning katta qiymatlari bilan harakterlanadi, bunga 2-chiziq to‘g‘ri keladi (16-rasm), vodorodning suyuq oltingugurt sirtida boradigan reaksiyasi esa Еа ning kichik qiymatiga mos keladi (16-rasm 1-chiziq).
Ayrim hollarda ln-1/Т (lgk – 1/Т) bog‘liqlik grafigi absissa o‘qiga parallel bo‘lgan to‘g‘ri chiziqdan iborat bo‘ladi (17-rasm). Bu esa erkin radikallar yoki atomlarning rekombinatsiyasi yoki disproporsiyalanishiga mos keladi va ulardan ayrimlari quyida misol sifatida keltirilgan;
R˙ + R˙ → R – R; CI˙ + CI → Cl2, CH˙3 + H˙ → CH4
R – CH2 - CH˙2 + ˙CH2 – R → R – CH2 = CH2 + CH3 - R
Bunday reaksiyalarning faollanish energiyasi nolga yaqin yoki unga teng bo‘ladi. Erkin radikallar va atomlar juftlashmagan elektronga ega bo‘ladi, natijada ularning ichki energiyast valentliklari to‘yingan molekulalarinikidan katta bo‘ladi va ularni reaksiyaga kirishishi uchun qo‘shimcha faollantirish talab qilinmaydi.

Download 0,96 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   41




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish