Veterinariya virusologiyasi

Topshiriq
Pnevmoenterit belgilari bor buzoqlardan olingan patologik materialda qaysi virus borligini aniqlash.
Material bilan ta'minlash
Biofabrikada tayyorlangan yirik shoxli hayvonlarning YuRT, pg-3, DV, RS va adenovirus infeksiyasiga diagnoz qo’yish uchun ishlatiladigan diagnostik to’plamlar; kasal buzoqlardan olingan traxeya va bronxlarning shilimshiq qobig’i; lyuminessent mikroskoplar; termostat; kyuvetalar; pipetkalar; atseton; fiziologik eritma.
Mashg’ulotning taxminiy rejasi
1-mashg’ulot:
l.nazorat uchun savollar.
2. IFR usulining tafsilotlarini masala qilib qo’yish.
3.Diagnostik to’plamlarni ko’rsatish.
4.Talabalarning mustaqil ishlari:
a)patologik materialdan tamg’a olish;
b)tamg’ani atsetonda fiksatsiyalash;
c)quritish.
2-mashg’ulot:
1. Fluoressensiyalanuvhi zardob bilan tamg’aga ishlov berish.
2.Nazorat uchun savollar.
3.Preparatni yuvish.
4.Preparatni quritish.
5.Preparatni mikroskopda ko’rish.
6.IFR natijalarini muhokama qilish.
Nazorat uchun savollar
1.Buzoqlarning pnevmoenterit kasalligida qanday klinik va patologoanatomik belglari bo’ladi?
2.Buzoqlarning pnevmoenterit kasalligida laboratoriya diagnozi qanday qo’yilishi va differensatsiyalanishini so’zlab bering.
3.IFR qo’yish usuli nimadan iborat?
Uslubiy ko’rsatmalar.
Laboratoriya mashg’uylotida talabalar tomonidan haqiqiy patologik materialdagi pnevmoenteritlarni to’lasincha differensiatsiyalash amaliy jihatdan mumkin emas.
Go’sht korxonalarida patologik material sifatida kekirdakning shilimshiq pardalaridan yoki bronxlardan bir bo’lak olinib IFR yordamida virusni identifikatsiyalash bilan cheklanadi.
O’quv maqsadida diagnostik to’plamlarning yetarli miqdorda olish qiyinligini va qimmatliligini hisobga olish kerak. Shuning uchun mashg’ulot jarayonini diagnostik to’plamlar bilan ta'minlash murakkabligini inobatga olgan holda, o’rganish samarasini pasaytirmasdan, mashg’ulotni o’tkazishni soddalashtirish zarur.
Mashg’ulot paytida bir antigen va bir zardobdan foydalanish tavsiya etiladi.
IFR uchun tegishli to’plamdan zardobni olish mumkin. Antigen sifatida yirik shoxli hayvonlardan olingan, mos keladigan to’qimadan (tamg’a tayyorlash uchun) foydalanish mumkin.
Spetsifik zardob o’rnida - fluoressensiyalanuvchi zardob (xohlagan kichik guruhi) adenovirus to’plamidan olinib, faqat yuqori konsentratsiyadagisi ishlatiladi.
DV va pg-3 to’plamlari tarkibidagi fluoressensiyalanuvchi zardoblardan foydalanish mumkin, ammo ularni aktivligi (spetsifikligi emas) yirik shoxli hayvonlarning to’qimalarida sinab ko’riladi.
Antigen sifatida quyon kekirdagi to’qimalaridan va spetsifik quyon zardobiga qarshi fluoressensiyalanuvchi zardobdan foydalaniladi.
Har qanday holda ham fluoressensiyalanish spetsifik bo’lmaganligi tufayli, fluoressensiyalanuvchi antigenni o’rganish tabiiy bo’lmasligi mumkin.
Mashg’ulotni ushbu oddiy usulda o’tkazish uchun har bir o’quv guruhuga 5 tadan zardoblar to’plami sxema boyicha (+) -musbat, (-) - manfiy zardob tayyorlanib qo’yiladi.
Mashg’ulotni quyidagicha tashkil qilish mumkin. O’quv guruhi 25 talabadan 5 brigadaga bo’linadi. Har bir brigadaga turlicha nomerlangan to’plamdan 5 tadan zardob beriladi.
Har qaysi brigada olingan zardoblar to’plami yordamida IFR dan foydalanib patologik material tarkibida qaysi virus borligini aniqlashni vazifa qilib qo’yiladi.
Tabiiyki natijalar har qaysi brigadada har xil boladi, demak ulardagi to’plamda qaysi zardob musbat bo’lsa, o’sha virus bilan qo’shiladi.