«veterinariya» ixtisosligi bo’yicha oliy o’quv yurtlari uchun qo’llanma

Piridoksinning 
yetishmovchiligi
(B
6
gipovitaminoz, 
B
6
-
hypovitaminosis) - azot almashinuvining buzilishi, mikrositar anemiya, 
terining jarolhatlanishi, tutqanoq va qaltiroq bilan xarakterlanib, 
ko’pincha cho’chqalar, mo’ynali hayvonlar, itlar, parrandalar hamda 
buzoqlar va boshqa turdagi hayvonlar kasallanadi. 
B
6
vitamini hayvonot olamidan olinadigan oziqalar, kepaklar, 
achitqi, kunjara, o’t, baliq uni, tabiiy o’tlar pichani, dukkaklilar, 
ildizmevalilar va donlar tarkibida yetarli miqdorlarda bo’ladi. 
Sabablari.
Bir xil rasionda boqish, sifatsiz, zamburug’lar bilan 
zararlangan oziqalarning berilishi, antibakterial preparatlarni nazoratsiz 
ravishda qo’llash oqibatida piridoksinning oshqozon oldi bo’limlari va 
yug’on ichaklardagi mikrobial sintezining buzilishi. 
Rivojlanishi.
Moddalar almashinuvida kofermentlar hisblangan 
piridoksalning fosforillangan hosilasi (piridoksalfosfat) va piridoksamin 
(piridoksaminfosfat) ishtirok etadi. Piridoksin lipidlarning sintezi va 
oksidlanishi, to’qimalarga yetkazib berilishi va to’planishini 
boshqarishda qatnashadi. 
Piridoksinning yetishmovchiligida aminokislotalar almashinuvi, 
oqsillar va lipidlar sintezi izdan chiqadi. Bu jarayonlar oziqalar 
sarfining ortishi, o’sish va rivojlanishdan qolish bilan kechadi. 
Metabolizmning buzilishi oqibatida hosil bo’lgan mahsulotlar barcha 
a’zo va to’qimalarga yomon ta’sir ko’rsatadi, oqibatda teri, 
parenximatoz a’zolar va asab tizimida distrofik va degenerativ 
uzgarishlar kuzatiladi. Bosh miyada glyutamin kislotasi to’planib qoladi 
va natijada bosh miya yarim sharlari qo’zg’aluvchanligining ortishi 
epileptik qaltiroqlarga sabab bo’ladi. Lipid almashinuvining buzilishi 
to’yinmagan yog’ kislotalari ishlatilishining yomonlashishi, jigarning 
yog’li infiltrasiyasi va distrofiyasi bilan o’tadi. Piridoksinning 
yetishmovchiligi 
qondagi 
gemoglobin 
miqdorining 
kamayishi, 
oksidlanish 
jarayonlarining 
susayishi 
va 
hujayralarda 
gazlar 
almashinuvining buzilishiga sabab bo’ladi.