Variant 1– topshiriq. Gimnastikada atamalarning zarurati

saqlashdan, boshda tik turish yoki qo'llarda tik turishdan va

boshqalardan.

3. Sportchining u yoki bu belgidan (harakatdan) keyingi holati

navbatdagi elementning bajarilish usulini belgilaydi. Masalan,

tizzalarda tik turishdan oldinga dumalab, bir yelkada tik turish

yoki cho'qqayib tayanishdan orqaga dumalab, ko'krakdatik turish

va shu kabilar.

4. Oxirgi holat faqat harakat davomida aniq aytilmasa, yoziladi.

Badiiy gimnastika mashqlarini yozish. Bacliiy gimnastika mashqlarini

yozganda, erkin mashqlar uchun belgilangan qoidalardan foydalaniladi.

Undan tashqari, badiiy gimnastikaga oid xususiyatlarni hisobga

olgan holda quyidagilarni: chunonchi, harakat xarakteri, uning ba’zi

nozik jihatlari dinamikasi va ta'sirli tomonlarini ko‘rsatish lozim bo'ladi.

Umumlashtiruvchi yozuv: bu usuldan harakat aniqligi talab

etilrnaganda, shuningdek. darslik va boshqa dasturlarda faqat

gimnastika mashqlarining mazmunini ifodalash (sanab chiqish)

zarur bo'lgan hollardagina foydalaniladi. Masalan, dasturlarda

quyidagilarni ko'rsatish kifoya, ya’ni tayanish aa orqaga tayanishdan

bir tomonga va qarama-qarshi tomonga tebranib o'tishlarni (ularning

barcha xillarini ifodalamasdan).

Chizmali tartibda yozib borish mustaqil va yordamehi ahainivatga

ega bo'lishi mumkin. Chiziq bilan (chiziqchalar) yozish. yarimkonturli

va konturli yozuv qo'llaniladi. Birinchisi eng qulayidir. U

ko'rgazmali va tejamli. Bunday yozuvning qulayligi gimnastikaning

kundalik amaliy ishida qo'l keladi.

Aniq atamali yozuv. Atama qoidalariga amal qilib, har bir

mashqni aniq ifodalashni nazarda tutadi.

Qisqartirilgan yozuv. Ma ’ruza matnlar tuzayotganda sinov va

boshqa mashqlarni yozayotganda qo'llaniladi. Bunday paytlarda

atamala r qisqartirilib yoziladi (ya’ni shartli qisqartmalar qo'l laniladi).

Masalan, be—belgi; Z>/V/A—birikma; ifo—ifodalash; ush—

ushlab turish; yu/p—yuqoridagi poya va boshqalar.

Mashqiarning soni va hisoblar yaqqol ko‘zga tashlanishi uchun

birinchilarini rim raqami, ikkinchilarini esa arab raqamlari bilan

ifodalash afzalroq.

Hozirgi vaqtda gimnastikada kino-videodan foydalanilmoqda.

Plyonkaga tasnifiy dastur, Jahon birinchiligi va Olimpiada o ‘yinlari

suratga tushi r ib ol inadi . 0 ‘q u v -ma s h g ‘ulot ja ra y o n id a video

yordamida yetakchi sportchilarning mashql arni bajarish tasviri

suratga olinadi, soLngra tasvirga qarab, uning bajarilganlik sifati

tahlil qilinadi.

Hoz i r foydalanilayotgan gimnastik a atamala rini u yoki bu

mashq xususiyatini yorqin ifodalaydigan aniq qisqa so‘zlar — a tamalar

bilan boyitish zarur. Bunday oson esda qoladigan atamala r

yordamida sport ishlarini yaxshiroq y o ‘lga q o ‘yish mumkin.

Turishlar: asosiy turish (a.t.)lar saf turishiga mos keladi {11-a rasm).

Turishning quyidagi turlari bor: oyoqlarni kerib turish (77-b rasm),

oyoqlarni keng kerib turish, o ‘ng oyoqni kerib turish (77-d rasm),

chalishtirib turish, bunda oyoq kaftlari juftlanadi, o ‘ng (chap)

oyoqda erkin turish.

Oyoqlar uchida turishda oyoq uchida (uchlarida) so‘zlari