Prostokvasha yoki kefirdan qilingan dirillama (2, 5-parhezlar).
Shishgan jelatin eritilib, shakar aralashtiriladi-da 50-60 °C gacha sovitiladi va atalangan prostokvasha yoki kefir qo‘shiladi, keyin hozirlab qo‘yilgan qolipchalarga quyiladi, qotguncha sovitiladi. Dirillama taqsimchaga suzilib, ustiga murabbo solib beriladi.
Olma sufle (1, 2, 5-raqamli parhezlar). Olmalar yuvilib, kesib bo‘linadi-da, o‘zagi urug‘lari bilan olib tashlanadi va qovurish javonida toblab pishirilgandan so‘ng qirg'ichdan o‘tkaziladi. Olma bo‘tqasiga shakar qo‘shiladi va quyuqlashguncha pishiriladi. Issiq (70 °C gacha haroratli) bo‘tqaga ko‘pirtirilgan tuxumlar oqi qo‘shilib, aralashtiriladi, yog‘langan porsiyali tovaga uyib solinadi va suzib berish oldidan 180-200 °C haroratda 12-15 min toblab pishiriladi.
Sufle porsiyali tovada issiqligida suzilib, ustiga tozalangan qand kukuni sepib beriladi. Alohida idishda sut yoki qaymoq beriladi.
Na’matak mevalaridan tayyorlangan vitaminli ichimlik (1. 2, 5- raqamli parhezlar). Mevalar yuvilib, ustidan issiq suv quyiladi (1:10 nisbatda), 10 min qaynatiladi, bir kun tindiriladi, suzg‘ichdan o‘tkaziladi va shakar qo‘shiladi. Sovitkichda saqlanadi. Bu ichimlikdan birkundako‘pi bilan 100 g ichish mumkin. Agar ichimlik tozalanmagan mevalardan tayyorlanadigan bo‘lsa, u 2-3 soat tindiriladi.
1 I ichimlik olish uchun 100 g na’matak (butun mevalari), 50 g na’matak mevalari po‘sti, 100 g shakar ishlatiladi.
Limonli sabzi sharbati (2-raqamli parhez). Limon tozalanadi va sharbati siqib chiqariladi, qobig‘i mayda to‘g‘raladi va shakar qo‘shilgan suvda qaynatib pishiriladi. Suzg‘ichdan o‘tkazilgan qiyomga qirg‘ichdan o‘tkazilgan sabzi solinib, aralashtiriladi va sabzini siqib suvini chiqargan holda aralashma dokada suzib olinadi. Suzg‘ichdan o‘tkazilgan ichimlikka limon sharbati qo‘shiladi.
1 / ichimlik tayyorlash uchun 1875 g sabzi, 100 g shakar, 133 g limon, 100 g suv sarflanadi.
Chernikali guruch qaynatmasi (1, 2-raqamli parhezlar). Yuvilgan guruch ezilib pishguncha suvda qaynatiladi, qaynatmasi suzg‘ichdan o‘tkaziladi va shakar hamda chernika sharbati qo‘shiladi. Qaynatma qaynatiladi va suzg‘ichdan o‘tkaziladi.
1 I qaynatma olish uchun 75 g guruch yormasi, 1500 g suv, 150 g chernika sharbati, 75 g shakar ishlatiladi.
Tayyor taomlar sifatiga qo‘yiladigan talablar.
Ularni saqlash muddatlari
Tayyorlangan parhez taomlar sifati suzib berishdan oldin parhez ovqatlar hamshirasi, ishlab chiqarish boTimi mudiri va navbatchi shifokor shu taomlami pishirgan oshpaz ishtirokida namuna olish (brakeraj) yo‘li bilan tekshirishadi. Organoleptik usulda baholash tayyorlangan ovqatlar sifatini, ularning parhezlarga muvofiqligini baholashning muhim uslubi hisoblanadi. Taomni organoleptik usulda baholashda uning tashqi ko‘rinishi, quyuq- suyuqligi, hidi va ta’mi muhim ko‘rsatkichlar sanaladi. Taomlaming tashqi ko‘rinishi va quyuq-suyuqligini aniqlashda ularning rangi, shakli, o‘lchami, tuzilmasi, bir jinsliligi, shiraliligi, qumoq-qumoqligi, uvalanuv-chanligiga e’tibor beriladi. Ta’mini baholash tuzi eng past, shirin va ta’mi yaqqol bilinib turadigan boshqa ovqatlardan boshlanadi. Agar taom juda issiq bo‘lsa, u holda ta’mi sovigandan keyin aniqlanadi.
Ovqatning organoleptik bahosi besh balli tizimga ko‘ra beriladi. Organoleptik xossalari talablarga javob bermasa, ushbu pazandalik mahsulotlari va taomlar sotuvga chiqarilmaydi hamda maromiga yetkazish, yoki qayta ishlash, yoxud tekshirish uchun texnologik oziq-ovqat laboratoriyasiga jo‘natiladi.
Yaxna parhez taomlar tayyorlashda texnologik jarayon tugallangan paytdan boshlab ularni saqlash tartibi hamda sotish muddatlariga qattiq amal qilinmog‘i zarur. Mazkur taomlar sovitish javonida 6°C dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlanadi. Sabzavotlar, go‘sht va baliqdan qilingan vinegret va salatlar; ilviralar hamda sardak solib beriladigan go‘sht va baliq taomlar; kisellar, dirillama, musslar, qaynatilgan sut va qaymoqlar 12 soatgacha, kesilgan seld; jigar pashtet; go‘sht va baliq qiyma solingan xamir mahsulotlari; suzmali aralashmalar 24 soatgacha saqlab turiladi.
Issiq birinchi va ikkinchi ovqatlar 2-3 soat ichida sotib yuborilishi, suzib
berilgunga qadar marmitda yoki plitada kamida 75°C haroratda saqlab turilishi kerak. Uzoq vaqt saqlab turmaslik, sifati va tashqi ko‘rinishi buzilmasligi uchun parhez taomlar oz-ozdan tayyorlanadi.
Suzib berish vaqtida birinchi parhez taomlarning harorati 75°C dan, ikkinchi ovqatlamiki 65°C dan past bo‘lmasligi, yaxna taomlamiki esa 7dan 14°C gacha bo‘lmog‘i lozim. Ammo termik avaylash maqsadida ayrim parhezlarga oid issiq birinchi va ikkinchi ovqatlaming harorati 57-62°C, yaxna taomlarniki esa kamida 15°C bo‘lishi kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: |