V. V. Mayskiy

12.1.2. Butirofenonning hosilalari. 
Galoperidol
-samarali antipsixotik, sedativ va qusishga qarshi vosita. Fenotiazinlardan farqli 
ravishda deyarli M-xolinobloklovchi xususiyatlariga ega emas; kamroq darajada α-
adrenobloklovchi xususiyatlari mavjud. 
Foydalanish uchun asosiy koʻrsatma-shizofreniya. 
Galoperidolning nojoʻya ta‘siri: parkinsonizm, akatiziya, tardiv diskineziya, uyquchanlik, 
galaktoreya, menstrual sikl buzilishi; aritmiya yuzaga kelishi mumkin, neyroleptik 
yomonsifatli sindromi. 
Droperidol
odatda neyroleptanalgeziya uchun fentanil (kombinatsiyalangan preparat - 
talamonal
) bilan ishlatiladi. 
12.1.3. Tioksanten hosilalari. 
Xloroprotiksen
(truksal) D
2
retseptorlarini, 5-HT
2
retseptorlari, α
1
-adrenoreseptorlar, 
gistamin H
1
-retseptorlarini bloklaydi. 
Antipsixotik va sedativ ta‘sirlardan tashqari, yuqori darajada antidepressant ta‘sirga ega. 
Tioksantenning hosilalari:
• 
flupentiksol,
• 
zoklopentiksolni
oʻz ichiga oladi. 

---

174 
Manbaa:
@pharma_baza
12.1.4 “Atipik” Antipsixotiklar. 
Neyroleptiklar ushbu guruhi tipik neyroleptiklardan farqli oʻlaroq, ekstrapiramidal 
kasalliklarga olib kelmaydi, prolaktin darajasiga juda kam ta‘sir qiladi, shizofreniyaning 
nafaqat ijobiy(pozitiv) simptomlarini kamaytiradi, balki ayrim darajalarida salbiy 
alomatlarini ham kamaytiradi. 
Birinchi ―atipik‖ neyroleptiklardan biri 
klozapin
(leponeks).
Klozapinning
ekstrapiramidal tizimga ta‘siri kamroq boʻlib, bu D
4
- retseptorlariga ta‘siri 
bilan hamda, uning m-xolinobloklovchi xususiyatlari bilan bogʻliq; bundan tashqari, 
klozapin serotonin 5-HT
2α
-retseptorlarini bloklaydi. Klozapin-samarali antipsikotik vosita; 
boshqa neyroleptiklarning samarasizligida samarali boʻlishi mumkin. Biroq, qoʻllanilganda 
agranulotsitoz rivojlanishi mumkin. 
Olanzapin
5-HT
2
-retseptorlarini va kam darajada D
2
-retseptorlari, α
1
-adrenoreseptorlar, H
1
-
retseptorlarini bloklaydi. Shizofreniya uchun samarali vosita. Qon tizimiga sezilarli ta‘siri 
yoʻq. 
Boshqa ―atipik‖ neyroleptiklardan