Uygur, qaqauz, quzey

(Ilkyaz türküsü, 1989).
Şairin şeirləri dərsliklərdə də özünə yer tapmışdır. Şeirlərini 
daha çox heca vəznində yazan V. Filioğlu lirik ovqata üstünlük 
verir. O yazır:
Çift-toprak pişer,
Buulanın gündä,

---

Tamazılar içer 
Can şu suyundan.
Tä başleer tomuruk 
Laaleya qonmaa,
Erken çin duruk 
Diz çökün, iilmää.
(Filioğlu Vasi, 1995:31)
Göz aterım: bu dolay 
Ne gözäl, kıvrak giimni,
Yamaçlar, inip yola,
Karşıleerlar geleni!
Soluerım bol-bola,
Yutkunup damna-damna.
Güüs doymaz hiç bu solaa,
Tuz-taştan koparılma.....
(Baş düverim)
“Benim Beşalmam”, “Bucak”, “Kısmet”, “Sevda”, “Ax, Ka- 
ra deniz!” ,“İnsanın ustalıı”, “Xoş gelmişin”, “Ko güller”, 
“Mamu” və b. şeirlərinin adları şairin mövzu və əhval-ruhiyyə- 
sindən xəbər verir.
Stepan Stepan oğlu Bulgar 
(10.06.1953, Ukrayna Respub- 
likası, Odessa vilayəti, Bolqrad rayonunun Kurçu kəndi). 
Qaqauz ədəbiyyatına nasir və naşir kimi daxil olmuşdur. Onun 
rəhbərliyi ilə qaqauz türkcəsində ilk ədəbi-bədii, tarixi, etno- 
qrafık jurnal - “Sabaa İldızı” çıxır. Jurnalda çap olunan yazılar 
qaqauz ədəbiyyatının gəlişməsində (inkişafında) önəmli rol 
oynamaqdadır. Bu jurnalın sayəsində gənc istedadlar əsərlərini 
xalqa çatdıra bildiyi kimi, jurnal yeni nəslin ədəbiyyata gəlmə-

---

sinə də yardımçı olur. Stepan Bulgar bir ara Qaqauz Yazıçılar 
Birliyinin sədri işləmişdir.
Unudulmuş qaqauzların taleyini daim diqqət mərkəzində 
saxlayan nasir tarixi mövzuya daha çox diqqət yetirir. İkinci 
Dünya Savaşında Sovet dövləti tərəfındən mükafatlandırılan, 
lakin az təbliğ olunan insanlar haqqında yazmaqla onları ədəbi 
qəhrəmana çevirir. Hekayələrində ayrı-ayrı bölgələrdə yaşayan 
qaqauzların işlətdiyi, lakin ədəbi dilə keçməmiş şivə sözlərini 
gətirməklə ədəbi dili zənginləşdirir.
Yazıçı portret yaradarkən və personaj seçərkən xalq ənənə- 
lərindən - adamları ləqəblə, ayama ilə çağırmadan bacarıqla 
istifadə edir. Bu da elə ilk andaca oxucuda surətlərin xarakteri 
haqqında fikir formalaşdırır. Yazıçının əsərlərində xalqın gün- 
dəlik həyatından alınmış mövzular da çoxdur. Xəyanət, doğru- 
luq, xəsislik, tənbəllik, dostluq, çalışqanlıq və b. məsələlər istər 
tarixi, istərsə çağdaş mövzularda yazdığı hekayələrdə özünə 
geniş yer tapmışdır.
Qaqauzlar arasında geniş yayılmış nağılların üzərində işlə- 
məklə onları yazılı ədəbiyyat nümunəsinə çevirmişdir. “Dev 
adamın oolu”, “Trakalı Öküz” kimi nağılları ilə çağdaş qaqauz 
ədəbiyyatına yeni bir üslub gətirmişdir. “Kaurma” povesti də 
nağıl üslubunda və etnoqrafik cizgilərlə zəngindir. Yazarın “O 
insan”, “Annadılmadık istoriya”, “Kırmızı küpa taşı” , “Ekmek 
için”, “Utancak”, “Kendi başına”, “Joltay məzarlıı” və başqa 
kiçik hekayələrinin dili sadə, mövzusu hər birimizin bildiyimiz 
hadisələrdən olsa da, daşıdığı məna yükü, təsir gücü böyükdür.