ҲУҚУҚбузарликлар профилактикаси, Қонунийлик ва осойишталикни таъминлаш чоралари режа

Ҳуқуқбузарликлар профилактикаси тизимнинг афзаллиги шахснинг жиноят содир этилиши кутиб турилмайди, ҳали жиноят содир қилмасдан туриб у жиноий йўлдан қайтарилади, яъни унга “эҳтиёт бўл, бу йўлинг жиноятга олиб боради” деган маънода профилактик таъсир кўрсатилади.
Жиноятчиликка қарши курашиш бўйича дунё давлатларида бошқача стандартлар ҳам бор. Масалан, айрим давлатларда жиноят содир этилишининг олдини олишга эмас, балки жиноят содир этган шахсни жавобгарликка тортишга асосий эътибор қаратилади.
Бунда полициячи шахсни жиноят содир этиб жиноятчига айланишигача безовта қилмайди. Ваҳоланки, уни жиноят йўлидан қайтариш имкони бўлса ҳам. Асосий масъулият шахснинг ўзига юкланади: “Жиноят содир қилмасанг жазоланмайсан, содир қилсанг жазоланасан, танлов ўз қўлингда” деган мазмунда иш тутилади. Ўзбекистонда эса шахсга ҳали у жиноятга қўл уришидан олдин, жиноятчига айланмасдан туриб профилактик таъсир кўрсатилади.
Энди ўзингиз хулоса қилинг, шахснинг жиноят содир этишини кутиб туриб, кейин уни жавобгарликка тортган яхшими ёки уни ҳали жиноят содир этишдан олдин, жиноий йўлдан қайтаришми?


Шундай қилиб,
Ҳуқуқбузарликлар профилактикаси — ҳуқуқ-тартиботни сақлаш ҳамда мустаҳкамлаш, ҳуқуқбузарликларни аниқлаш, уларга барҳам бериш, шунингдек ҳуқуқбузарликларнинг содир этилиши сабабларини ва уларга имкон бераётган шарт-шароитларни аниқлаш, бартараф этиш мақсадида қўлланиладиган ҳуқуқбузарликлар умумий, махсус, якка тартибдаги ва виктимологик профилактикасининг ҳуқуқий, ижтимоий, ташкилий ва бошқа чора-тадбирлари тизими ҳисобланади.

“Ҳуқуқбузарликлар профилактикаси тўғрисида”ги қонунда ҳуқуқбузарликлар профилактикасининг ҚУЙИДАГИ ТЎРТТА АСОСИЙ ТУРИ БЕЛГИЛАБ ҚЎЙИЛГАН.

• 
  ҳуқуқбузарликларнинг умумий профилактикаси;
  
• 
  ҳуқуқбузарликларнинг махсус профилактикаси;
  
• 
  ҳуқуқбузарликларнинг якка тартибдаги профилактикаси;
  
• 
  ҳуқуқбузарликларнинг виктимологик профилактикаси.