Uo‘K: 62(075) kbk

Elektrodlar bilan yoy yordamida kesish. Metallarni elektr yoyi yordamida kesish eruvchan metall elektrod, ko‘mir elektrod va erimaydigan volfram elektrod yordamida argon himoya muhitida bajariladi.
Eruvchi metall elektrod bilan elektr yoyi yordamida kesish. Eruv- chan metall elektrod yordamida kesishning mohiyati shundaki, bunda tok kuchi payvandlashdagidan 30–40% katta olinadi va metall quvvatli elektr yoyi vositasida suyuqlantiriladi. Elektr yoyi kesiladigan joyning yuqorisida yondiriladi va kesish jarayonida uni qirqilayotgan chet bo‘ylab pastga siljitiladi (9.1-rasm).


9.1-rasm. Metall elektrod bilan kesish sxemasi.


Ko‘mir elektrod bilan elektr yoyi yordamida kesish. Ko‘mir va grafit elektrodlar bilan elektr yoyi yordamida kesishda metall uning bo‘linish chizig‘i bo‘ylab ikkiga ajratiladi. Bunday kesish usuli cho‘yanni, rangli metallarni, shuningdek, po‘latni ishlov berishda o‘lchamlari aniq bo‘lishi talab qilinmaydigan, kesish- ning kengligi va sifati ahamiyatsiz bo‘lgan hollarda qo‘llaniladi. Kesish yuqoridan pastga qarab suyuqlanayotgan sirtni gorizontal tekislikka nisbatan biror burchak ostida qiyalatib bajariladi, bu metalning oqib tushishini osonlashtiradi.
Erimaydigan volfram elektrod bilan elektr yoyi vositasida ke- sish. Argon himoya muhitida kesish juda chekli va faqat legirlan- gan po‘latlar va rangli metallarga ishlov berishdagina qo‘llaniladi. Kesish usulining mohiyati shundaki, elektrodda payvand- lashdagiga nisbatan 20—30% ko‘p tok hosil qilinadi va metalni
suyuqlab kesiladi.

Kislorod
Kislorod-elektr yoyi yordamida kesish. Kislorod-elektr yoyi bilan kesishda metall dastlab elektr yoyi bilan suyuqlantiriladi, so‘ngra kislorod oqimida yonib soviydi. Kislorod-elektr yoyi bilan kesish sxemasi 9.2-rasmda keltirilgan.


9.2-rasm. Dastakli kislorod-yoyli kesish chizmasi:
a – o‘rnatish sxemasi; b – elektrod va kesuvchi soploning joylashish sxemasi: 1 – kislorod balloni; 2 – reduktor; 3 – keskich; 4 – kesilayot­ gan metall; 5 – tutashish; 6 – elektrod; 7 – elektrod tutqich; 8 – niqob; 9 – payvandlash transformatori; 10 – biriktirgich ajratgich;
11 – tarmoq; 12 – elektrod; 13 – yoy.

Havo-yoy yordamida kesish. Havo-elektr yoyi vositasida ke- sishda metalni buyum va ko‘mir elektrod orasida yonuvchi yoy bilan suyultiriladi va siqilgan havo oqimi yordamida siljitiladi (9.3-rasm).